Yêu cầu về sinh thái của cây Bơ

Mỗi loài cây có một yêu cầu về sinh thái khác nhau, đối với cây bơ, trước khi trồng chúng ta cần hiểu rõ về những yêu cầu nhiệt độ, nước, ánh sáng, dinh dưỡng cần thiết để cây sinh trưởng.

Nhiệt độ

Cây Bơ có nguồn gốc ở các xứ nhiệt đới Trung Mỹ, phân bố ở độ cao từ 1.000 – 2.700 m. Các vùng trồng Bơ chính trên thế giới có nhiệt độ trung bình hàng năm trong phạm vi 14 – 25oC, trung bình tháng lạnh nhất 2,6 – 17oC, trung bình tháng nóng nhất 14 – 25oC. Do đó, vấn đề nhiệt độ thấp đối với cây Bơ không quan trọng lắm. Vấn đề đặt ra là ảnh hưởng của nhiệt độ quá cao đối với sự chống chịu của giống và vấn đề phẩm chất biểu hiện ở hàm lượng dầu trong quả.

Mỗi giống Bơ có yêu cầu về nhiệt độ khác nhau. Căn cứ vào sức kháng lạnh, người ta chia các giống Bơ ra thành 5 nhóm như sau:

– Nhóm chịu lạnh rất giỏi: có Lula, Taylor…

– Nhóm chịu lạnh giỏi: có Nabal, Hall, Tonnage…

– Nhóm chịu được mọi thời tiết “Bơ Trái vụ…

– Nhóm chịu lạnh kém: Booth 7, Waldin, Hickson, Collinson, linda…

– Nhóm chịu lạnh rất kém: Pollock, Trap…

Nước

Cây Bơ yêu cầu lượng mưa tối thích cho cả năm là 1.000 – 1.500mm.

Khi Bơ ra hoa, nếu gặp trời mưa dầm, ẩm độ không khí quá cao, hoa sẽ rụng nhiều. Do đó, Bơ cần có một mùa khô mát để ra hoa đậu quả tốt.

Mưa nhiều vào mùa quả chín cũng làm giảm chất lượng quả, hàm lượng dầu không cao.

Cây Bơ không có khả năng chịu úng nên chú ý thoát nước tốt cho cây. Đất dốc thường phù hợp với cây Bơ hơn. cây Bơ chết do úng nước

Ánh sáng

Khi còn nhỏ cây Bơ thích bóng râm, vì ánh sáng nhiều làm cây dễ mất nước.

Nhưng khi cây lớn thì lại cần nhiều ánh sáng để quang hợp, hình thành hoa, quả thuận lợi và cho sản lượng cao.

Đất đai

Có thể trồng Bơ trên nhiều loại đất khác nhau: đất sét pha cát, đất pha sét, đất thịt nặng nhưng thích hợp nhất là đất đỏ Bazan Đất đỏ thích hợp cho cây Bơ

Yêu cầu đất trồng Bơ là đất phải thông thoáng, dễ thoát nước, giàu chất hữu cơ, độ sâu lớp đất mặt ít nhất là 90 cm, độ pH đất thích hợp nhất từ 5 – 6,5, mạch nước ngầm sâu hơn 2m.

Nguy hiểm lớn nhất cho cây Bơ là đất ngập úng. Có thể nói, Bơ là cây lâu năm mẫn cảm cao với độ ẩm đất, chỉ cần vài giờ ngập úng là cây chết.

Dinh dưỡng

Một trong các nguyên nhân làm cây Bơ cho năng suất thấp, chất lượng quả thoái hóa nhanh (thể hiện ở quả nhỏ, có nhiều xơ) là do tập quán trồng Bơ không chăm sóc, bón phân.

Nhiều nông dân ở Tây Nguyên trồng Bơ như trồng 1 loại cây bóng mát trong vườn, trồng dọc bờ lô ở các vườn cây công nghiệp, chỉ thu hái quả mà hoàn toàn không chăm bón cho cây Bơ. Một số các nông dân tiến bộ hơn cũng bón cho Bơ một ít phân mà chủ yếu là phân đạm và kali, lượng bón khoảng 1-2kg urê và 0,5kg KCl/cây/năm. Lượng phân này hoàn toàn không đáp ứng được nhu cầu dinh dưỡng cây Bơ.

Các nghiên cứu về phân bón cho Bơ cho thấy bón phân không đủ và mất cân đối đã làm giảm độ phì đất dẫn đến giảm năng suất, cây Bơ có hiện tượng ra quả cách năm, quả nhỏ và có các triệu chứng rối loạn sinh lý sau thu hoạch như vàng lá, rụng lá. Ngoài N, P, K, các chất vi lượng như Fe, B, Zn cũng cần thiết cho cây, hiện tượng thiếu vi lượng trên cây Bơ gây ảnh hưởng xấu đến năng suất, kích cỡ và chất lượng quả Bơ.

Một chương trình nghiên cứu về dinh dưỡng cho cây Bơ đã được tiến hành tại Mexico cho thấy trên các vườn Bơ kinh doanh trồng với mật độ 156 cây/ha. Công thức phân bón 178kg N + 165kg P₂O₅ + 318kg K₂O/ha/năm ở dạng SA, Super lân và KCl, bổ sung thêm vi lượng 0,1kg oxisulphat kẽm và 0,2kg borax/cây 1-2 năm 1 lần đã làm năng suất Bơ tăng vọt từ 8 tấn quả/ha lên 35 tấn/ha. Trong 4 năm liền, năng suất Bơ đạt bình quân 28,5 tấn quả/ha. Ngoài ra kích cỡ quả Bơ còn được cải thiện rõ rệt. Tỷ lệ quả Bơ có kích cỡ thuộc loại 1 và các loại đặc biệt tăng từ 27,5% lên 72% sau 3 năm áp dụng công thức phân bón nêu trên.