Vape là gì? thú chơi mới này của giới trẻ có thực sự an toàn hay không?

Vape là gì?

Vape có thể định nghĩa là hành động hít một lượng hơi nước thông qua một thiết bị tạo khói cá nhân.

Vape hay thuốc lá điện tử có thể được coi như dạng thay thế cho thuốc lá. Nó giống như hút thuốc nhưng loại trừ được một số tác hại hay ảnh hưởng xấu gây ra từ thuốc lá như: không hôi miệng, hơi thở không có mùi, không gây tác hại từ lá thuốc lá, không có tàn thuốc, ít gây khả năng mắc ung thư và các bệnh khác liên quan, đặc biệt không ảnh hưởng đến người xung quanh.

Nói một cách dễ hiểu hơn, vape là tên gọi được đặt cho việc sử dụng vaporizer (thiết bị dùng để vape). Quá trình này bao gồm việc sử dụng nhiệt cao để tạo ra hơi nước từ thuốc dạng chất lỏng (e-liquid). Người sử dụng vape, được gọi là các vaper (còn nếu hút thuốc lá thông thường thì gọi là các smoker).

Cấu tạo của Vape

Vaporizer gồm các bộ phận nhỏ ghép lại với nhau, bao gồm:

- Thân máy: là thiết bị có chứa pin để cung cấp nhiệm vụ cung cấp nguồn điện lên đầu đốt và có thể được sạc thông qua cổng USB.

- Đầu đốt: là nơi chứa tinh dầu và có nhiệm vụ tiếp nhận nguồn tiện từ thân máy để làm nóng đầu đốt, sau đó sẽ làm bốc hơi tinh dầu.

- Tinh dầu: Hay còn được gọi là e-juice/ e-liquid, là thành phần tạo vị để hút. Đây là dạng chất lỏng tạo nên từ nước và các thành phần khác, bao gồm cả nicotine. Nó có thể không vị hoặc có các vị khác nhau, hiện giờ đã có hàng trăm vị cho bạn lựa chọn. E-liquid bao gồm các thành phần như: Vegetable glycerin (VG), Propylene Glycol (PG), nicotine và hương liệu. Những thành phần này sẽ được chuyển thành dạng hơi nước dưới sự trợ đốt nóng của đầu đốt. Các hãng sản xuất ngày nay tạo ra rất nhiều kiểu dung dịch để đáp ứng nhu cầu người dùng từ chứa nhiều đến không chứa nicotine, không mùi đến đủ loại mùi như bạc hà, dâu, cam,… 

Các dung dịch này được bán riêng trong lọ, khi cần sử dụng, người dùng sẽ đổ dung dịch từ lọ vào buồng chứa.

Cách thức hoạt động của Vape

Khi hút, dung dịch sẽ được làm nóng bằng hai cách: Cách dẫn nhiệt nung nóng trực tiếp dung dịch, hoặc cách đối lưu nung nóng gián tiếp bằng việc thổi luồng không khí nóng qua dung dịch. Đây cũng chính là khác biệt giữa vape và e-cigarette.

Cụ thể hơn, các e-cigarette thường đun nóng bằng cách dẫn nhiệt. Cách này có nhược điểm là gây quá tải nhiệt, dẫn đến việc e-juice có thể bị cháy, sinh ra những sản phẩm cháy độc hại với cơ thể. 

Trong khi đó, cách đốt nóng bằng đối lưu trong vape lại khắc phục được nhược điểm đó nên thông thường giá thành của vape cao hơn các loại thuốc lá điện tử thông thường.

Lợi ích từ Vape

Vaping có liên quan đến nicotine, nhưng hoàn toàn không có lá thuốc lá. Nó có hình thức riêng nghĩa là hút nicotine bằng hơi nước, chính vì vậy không có ảnh hưởng xấu lên tim mạch. Nó tạo ra hơi nước bốc hơi nhanh nên sẽ không ảnh hưởng đến những người xung quanh từ việc hít phải khói thuốc.

Hút vape cũng sẽ không gây ra mùi hôi khó chịu. Vape vẫn sẽ đáp ứng nhu cầu nicotine của bạn nhưng tránh được các ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, hại hơn nữa là bệnh ung thư.

Nhưng Vape có thực sự an toàn?

Do cách thức hoạt động là làm bay hơi chứ không đốt cháy các nguyên liệu như thuốc lá truyền thống nên thực tế thuốc lá điện tử không tạo ra sản phẩm cháy như thuốc lá thông thường, mà là hơi nước với mùi hương của hương liệu. 

Điều này cho thấy ít nhất những người xung quanh không thấy khó chịu khi ngửi phải khói thuốc.

Tuy nhiên, về việc "không ảnh hưởng người xung quanh" thì cần phải xem xét. Bởi dù không có những chất độc khác thì bản thân nicotine đã là một chất độc gây hại cho não bộ, sự phát triển thai nhi và tăng nguy cơ xơ vữa mạch máu.

Đồng thời, một nghiên cứu vào năm 2015 của các nhà khoa học tại ĐH Johns Hopkins (Hoa Kỳ) cho thấy dù không có phản ứng cháy nhưng thuốc lá điện tử nói chung và vape nói riêng vẫn tạo ra các gốc tự do như trong thuốc lá truyền thống.

Các gốc tự do đi vào cơ thể khi hút thuốc lá điện tử, dù chỉ bằng 1/100 so với thuốc lá truyền thống, vẫn đủ khả năng gây tổn thương phổi và làm suy yếu hệ miễn dịch.

Một tác hại nữa của thuốc lá điện tử thực chất lại đến từ tâm lý chủ quan của người sử dụng, khi họ nghĩ rằng kiểu hút thuốc mới ít độc hại hơn, và cuối cùng họ lại hút nhiều hơn. 

Kể cả khi vape không có hại bằng thuốc lá thật (điều này còn gây tranh cãi), thì việc sử dụng vape nhiều cũng cho tác hại tương đương, thậm chí là khủng khiếp hơn.

Và đặc biệt với những ai chưa từng hút thuốc thì cũng đừng nên thử thuốc lá điện tử, bởi một số báo cáo cho thấy người chưa bao giờ hút thuốc nhưng dùng thuốc lá điện tử sẽ có khả năng hút thuốc thật cao gấp hai lần so với những người chưa từng động tới.

 Vì vậy, nếu bạn chưa sử dụng vape bao giờ thì tốt nhất là không nên thử để bảo vệ sức khỏe của bản thân.