Phòng trừ sâu bệnh cây thanh long

Sâu hại

Kiến lửa

Tên khoa học: Solenopsis geminata

Đặc điểm: Kiến màu nâu đỏ, thân dài khoảng 3 mm, kiến chúa đẻ trứng dưói đất, trên những mô đất cao, không ngập nước. Tác hại là đo kiến trưởng thành đục khoét làm hư hom giống, đục phá gốc cây, cắn đọt non và tai lá trên quả, làm tổn thương vỏ quả, giảm giá trị thương phẩm. Kiến phá hại nhiều vào lúc cây ra đọt non và hình thành nụ hoa.

Phòng trừ: Chủ yếu dùng thuốc trừ sâu phun lên cây, rải thuốc hạt vào tổ và quanh gốc cây. Kiến màu nâu đỏ

Bọ hung đục cành (con ngâu)

Tên khoa học: Protaetia sp.

Đặc điểm: Sâu trưởng thành là loài bọ cánh cứng màu nâu đen bóng, dài 16 -18 mm. Rải rác trên ngực, trên cánh có những mảng lông màu trắng vàng, mịn, rất đặc trưng, chân cũng có nhiều lông.

Bọ trưởng thành đẻ trứng và sâu non sóng trong đất ăn chất hữu cơ hoai mục nát. Tác hại là do bọ trưởng thành đục phá cành và nụ hoa. Có thể phát hiện nhiều con cùng phá trên một cành. Các vết đục còn tạo điều kiện cho kiến lửa xâm nhập gây hại.

Phòng trừ: Do bọ trưởng thành tương đôi lớn nên dễ bắt bằng tay, không cần dùng thuốc.

Ruồi đục quả

Tên khoa học: Bactrocera dorsalis

Đặc điểm: Ruồi trưởng thành hình dạng giống ruồi nhà nhưng nhỏ hơn một chút, thân dài 5-6 mm, màu nâu đỏ. Ngực có 3 vết vàng xếp thành hình chữ u, bụng có 2 vệt đen hình chữ T, cánh trong suốt. Con cái cuối bụng có ống đẻ trứng dài và nhọn. Ruồi non dạng con dòi, đẫy sức dài 6-8 mm, không có chân, màu vàng nhạt, miệng có móc cứng.

Ruồi trưởng thành cái dùng ống đẻ trứng chọc sâu vào vỏ quả thanh long khoảng 5 mm rồi đẻ một chùm 5-10 trứng vào đó. Dòi nở ra đục ăn trong quả làm quả bị thôi từng phần. Khi đẫy sức dòi chui ra khỏi quả rơi xuống đất hóa nhộng.

Ruồi đục quả phá hại chủ yếu từ khi quả già đến chín. Vòng đời 20-30 ngày, trong đó thời gian dòi 10- 15 ngày.

Phòng trừ: Thu hoạch kịp thời, khòng để quả chín lâu trên cây. Khi ruồi trưởng thành phát sinh dùng các thuốc dẫn dụ như Ruvacon, Vizubon-D treo trong vườn, ruồi đực đến ăn sẽ chết, còn lại ruồi cái không đẻ trứng được. Có thể dùng thuốc Sofri protein phun lên cây, ruồi đến ăn sẽ chết. Cũng có thể tự làm bẫy  ruồi bằng dùng một miếng quả chín (cam, quít, táo, ổi, thanh long…) có tẩm thuốc sâu đặt lên cây. Khi quả già đến chín phun các thuốc Trigard hoặc các thuốc trừ sâu gốc Cúc tổng hợp, chú ý đảm bảo thời gian cách ly. Ruồi đục quả là đối tượng kiểm dịch của nhiều nước nên xuất khẩu quả cần đặc biệt chú ý.

Dơi

Dơi ăn quả thanh long khi chín. Đặc tính của dơi là ăn quả nào thì ăn kỳ hết rồi mới ăn sang quả khác. Dùng thuốc trừ sâu, bôi vào chỗ dơi ăn, hôm sau dơi đến ăn sẽ trúng độc chết (cần đề phòng người ăn phải). Có thể dùng các dây băng video bị hỏng chăng trong vườn cũng hạn chế được dơi.

Ngoài các sâu hại chính trên, cây thanh long còn bị các loài sâu hại khác như rệp muội (rầy mềm), bọ xít, ốc sên.

Bệnh hại

Bệnh thối nâu cành (bệnh đốm nâu)

Tác nhân: Nấm Gloeosporium agaves

Triệu chứng: vết bệnh lúc dầu là những chấm nhỏ, sau lớn lên tạo thành đốm tròn như mắt cua, màu nâu, xung quanh viền nâu đậm. Vết bệnh nằm rải rác hoặc tập trung thành vệt dài dọc theo thân, cành. Trên vết bệnh già có nhiều chấm đen nhỏ là các ổ bào tử nấm.

Phòng trừ: Chăm bón cho cây sinh trưởng tốt. Tỉa cành cho cây thông thoáng. Phun các thuốc gốc Đồng, Dithan-M, Carbenzim, Rovral, Viben-C… Nấm Gloeosporium agaves

Bệnh nấm cành

Tác nhân: Nấm Marsonina agaves

Triệu chứng: Trên thân và cành vết bệnh lúc đầu nhỏ, hình tròn, màu nâu nhạt, về sau vết bệnh lớn lên, không có hình dạng rõ rệt, tạo thành một lớp màng mỏng màu xám tro hơi nhám, trên đó có nhiều hạt nhỏ màu đen là các ổ bào tử nấm.

Phòng trừ: Tỉa cành tạo tán, cắt bỏ cành bị bệnh nặng. Phun các thuốc gốc Đồng, Dithan-M, Anvỉl, Bendazol, Rovral… Nấm Marsonina agaves

Bệnh thối đầu cành

Tác nhân: Nấm Alternaria sp.

Triệu chứng: vết bệnh xuất hiện trên đầu cành, lúc đầu là đốm nhỏ tròn màu vàng, sau lan rộng ra làm cả phần ngọn cành có màu vàng và thối, vết thối sũng nước.

Phòng trừ: cắt bỏ tập trung tiêu hủy các đầu cành bị thối. Khi cây ra đọt non phun phòng bệnh bằng các thuốc Dithan M, Anvil, Carbenzim, Score… Bệnh thối đầu cành

Các bệnh sinh lí

Nứt quả: Do nắng hạn khi quả đang phát triển, sau đó gặp mưa nhiều hoặc tưới nhiều nước làm ruột quả phát triển nhanh, vỏ bị nứt. Để hạn chế hiện tượng này không nên để vườn bị khô hạn trong giai đoạn nuôi quả.

Quả có hình dạng không bình thường: Thường thấy trên các cành non chưa đủ tuổi thành thục do xử lý ra quả trái vụ.

Rụng nụ: Chủ yếu do bón phân không đầy đủ hoặc bị khô hạn.