Kỹ thuật chăn nuôi gà Ác sinh sản
Giai đoạn gà ác con Chuẩn bị điều kiện nuôi Khi xây dựng chuồng nuôi (chuồng tạm thời hay kiên cố đều phải chọn nơi cao ráo, cách xa nhà ở 30- 50m, cách xa với các chuồng chăn nuôi súc vật khác (trong điều kiện chăn nuôi nông hộ), nhằm hạn chế tối đa sự lây nhiễm chéo. Chuồng cần đảm bảo ...
Giai đoạn gà ác con
Chuẩn bị điều kiện nuôi
Khi xây dựng chuồng nuôi (chuồng tạm thời hay kiên cố đều phải chọn nơi cao ráo, cách xa nhà ở 30- 50m, cách xa với các chuồng chăn nuôi súc vật khác (trong điều kiện chăn nuôi nông hộ), nhằm hạn chế tối đa sự lây nhiễm chéo. Chuồng cần đảm bảo thoáng về mùa hè và ấm về mùa đông, nền chuồng nền trát bằng xi măng để thuận tiện cho khâu vệ sinh. Việc thiết kế mái chuồng rất quan trọng đảm bảo đủ ấm, thoáng nhưng lại không bị mưa hắt vào làm ướt chất độn chuồng (chuồng cần có mái hiên đủ rộng 0,5-1,0m).
Trước khi đưa đàn gà dù lớn hay nhỏ vào nuôi cần phải chuẩn bị mọi điều kiện vật chất kỹ thuật như: chuồng nuôi, rèm quây, chụp sưởi, máng ăn, máng uống, tất cả phải được khử trùng và tiêu độc kể cả môi trường xung quanh bằng formon 3%. Sau đó lại phun lại bằng formalin 3%.
Chất độn chuồng: có thể dùng phoi bào, trấu hoặc rơm băm nhỏ. Chất độn chuồng phải được bảo quản ở nơi khô ráo, tránh nấm mốc và cũng phải được phun thuốc khử trùng 1-2 ngày trước khi cho gà vào.
Chọn giống gà con
Chọn gà nhanh nhẹn, mắt sáng, lông bông, bụng gọn, chân mập. Tránh chọn những con gà khô chân, vẹo mỏ, hở rốn, bụng sệ, lỗ huyệt bết lông.
Mật độ nuôi
Gà Ác có thể được nuôi trên sàn hoặc nuôi trên nền, nhưng trong giai đoạn gà con nuôi úm nên nuôi trên nền. Vào những ngày đầu có thể dùng giấy báo hoặc giấy ximăng sạch, hợp vệ sinh trải lên trên lớp độn chuồng tạo điều kiện cho gà con đi lại được dễ dàng.
Mật độ nuôi:
Giai đoạn 0-28 ngày tuổi: 20 con/m2
Giai đoạn 29 – 49 ngày tuổi: 25 con/m2
Giai đoạn >49 ngày tuổi: 8-10 con/m2
Nhiệt độ
Gà Ác có khả năng chịu nóng rất tốt nên nếu gà bị lạnh sẽ ảnh hưởng tới tốc độ sinh trưởng ở những giai đoạn tiếp theo. Trong điều kiện chăn nuôi tập trung cũng như nuôi bán chăn thả cũng nên chú ý đến điều kiện nhiệt độ ở giai đoạn gà úm đạt nhiệt độ 37°c (0- 3 tuần tuổi). Tiếp sau đó mỗi tuần giảm nhiệt độ đi từ 1-2ºC, đến 8 tuần tuổi không cần chụp sưởi. Chăn nuôi gà Ác về mùa hè đạt tỷ lệ nuôi sống cao hơn mùa đông. Gà con không thể tự điều chỉnh thân nhiệt trong 2-3 tuần đầu, vì vậy việc sưởi ấm là rất quan trọng. Nếu không đảm bảo đủ nhiệt độ, tỷ lệ nuôi sống sẽ giảm đi, phát sinh các bệnh về đường hô hấp, ảnh hưởng đến khả năng sinh trưởng của gà. Thiết bị sưởi ấm có thể dùng bóng điện, lò sưởi điện, hệ thống nước nóng, bếp trấu… tuỳ thuộc vào điều kiện thực tiễn mà bố trí chụp sưởi một cách kinh tế nhất.
Cách bố trí chụp sưởi: Tốt nhất là dùng chụp sưởi hình nón, dưới chụp ta treo bóng điện tròn hoặc lò sưởi. Treo ở giữa quây của gà. Tuỳ theo điều kiện thời tiết mà bố trí chụp sưởi cho hợp lý, tránh lãng phí. Cần quan sát, nếu thấy gà tập trung ở quanh chụp sưởi, chen lấn, chồng đống lên nhau là nhiệt độ thấp, không đủ nhiệt và gà bị lạnh. Nếu gà tản xa chụp sưởi, nháo nhác, uống nước nhiều, há mỏ để thở là nhiệt độ quá cao, gà bị nóng, cần điều chỉnh giảm bớt nhiệt độ. Nhiệt độ thích hợp là gà tản đều ra các vị trí trong quây. Cần sưởi ấm quây trước khi đưa gà về.
Quây úm: Trong thời gian úm, để nguồn nhiệt tập trung, tránh gió lùa, sử dụng các tấm cót ép hoặc cót thường, quây cao từ 0,5-0,6 m. Mỗi quây có đường kính từ 1,5-2 m nuôi 150-200 con. Từ ngày thứ 7 có thể nới rộng quây để gà có thể di chuyển một cách thoải mái đến máng ăn, máng uống. Trong điều kiện mùa hè có thể mở quay ra sớm để gà tự do vận động, ăn được nhiều hơn.
Để điều khiển ẩm độ trong chuồng nuôi phải lưu ý dọn chuồng thường xuyên, tránh để chất độn bị ướt lâu ngày, vừa nhiễm nấm mốc, tăng hàm lượng amoniac dễ gây ngộ độc cho gà.
Cho uống: Nước là nhu cầu đầu tiên của gà con sau khi nở. Trong những ngày đầu cần cung cấp cho gà con nước sạch, đủ ấm, tránh dùng nước quá lạnh. Có thể bổ sung vào nước uống một lượng vitamin C (1g/lít nước), nhóm B (B complex). Sử dụng chụp nước uống tự động bằng nhựa. Loại máng tròn 1 lít /30-40 gà con. Vị trí đặt máng uống không nên ở khuất tầm nhìn của gà.
Máng uống phải được vệ sinh hàng ngày và thay nước từ 2-3 lần/ngày.
Cho ăn: Sau khi gà đã được uống nước 2-3 giờ thì mới cho ăn, thường cho ăn theo bữa. Thức ăn được đổ vào nhiều khay để tránh sự tranh giành thức ăn. Vì gà rất thích ăn cám mỗi nên chỉ cung cấp một lượng thức ăn nhỏ sau đó sẽ cấp bổ sung khi gà ăn hết, tránh cho quá nhiều thức ăn vào máng, gà không ăn hết sẽ bị ôi, mốc, vừa gây bệnh cho gà vừa rất lãng phí thức ăn.
Máng ăn, trong những ngày dầu có thể dùng mẹt hoặc khay tôn tròn. Sau 3 tuần nên thay bằng máng ăn dài hoặc máng ăn tròn cho hợp vệ sinh. Diện tích để gà đứng ăn phải đủ rộng, tránh hiện tượng chen chúc, mổ cắn lẫn nhau. Để kích thích tính thèm ăn của gà yêu cầu thức ăn phải mới, có mùi thơm, không bị ôi mốc, thức ăn có dạng mảnh, có số lượng bột mịn ít. Để đảm bảo vệ sinh nên dùng máng ăn treo, nhưng luôn luôn phải điều chỉnh độ cao để gà được ăn thoải mái và tránh rơi vãi. Máng ăn cũng cần được vệ sinh hàng ngày.
Khẩu phần ăn của gà Ác: Gà Ác có khối lượng cơ thể nhỏ, lượng thức ăn tiêu thụ rất ít, trong những ngày đầu gà con chỉ ăn khoảng 7-10g/con/ngày, nên khi phối chế khẩu phần cần lưu ý hàm lượng các chất dinh dưỡng cho thích hợp. Dưới đây là chế độ dinh dưỡng của gà Ác, tuỳ điều kiện thực tế mà phối trộn khẩu phần cho thích hợp. Chế độ dinh dưỡng của gà Ác (giai đoạn gà con)
Chiếu sáng: gà con cần được chiếu sáng 24/24 giờ từ 1-3 tuần tuổi. Từ 4-8 tuần tuổi giảm dần số giờ chiếu sáng còn 16 giờ, 8-16 tuần tuổi chỉ cần ánh sáng tự nhiên và có thể chiếu sáng thêm vào ban đêm. Cường độ chiếu sáng thông thường phải đạt 10 Lux, để đạt cường độ này chỉ cần dùng bóng điện tròn có công suất 60 w là đủ chiếu sáng cho khoáng 10m² chuồng nuôi.
Vệ sinh phòng bệnh
Để đạt hiệu quả kinh tế cao, người chăn nuôi cần tuân thủ nghiêm ngặt những nội quy thú y, thực hiện nghiêm ngặt công tác rửa chuồng, tẩy uế và khử trùng trước khi đưa gà vào chuồng nuôi. Trong quá trình nuôi dưỡng phải thường xuyên kiểm tra theo dõi tình trạng sức khoẻ của đàn gà, nếu phát hiện có điều gì bất thường, cần báo với cán bộ thú y để can thiệp kịp thời. Lịch phòng bệnh cho gà Ác
Ngoài ra trong quá trình nuôi dưỡng có thể bổ sung một lượng rất nhỏ kháng sinh và thuốc phòng cầu trùng, đường ruột, song đối với gà nuôi thịt cần hạn chế tối đa việc sử dụng thuốc kháng sinh. Trong trường hợp bắt buộc phải dùng thì cần ngừng sử dụng trước khi giết mổ đối với tất cả các loại kháng sinh tối thiểu là 10 ngày.
Giai đoạn gà dò, hậu bị (9-16 tuần tuổi)
Giai đoạn gà dò hậu bị là tạo nền tảng cho quá trình sản xuất trứng sau này. Nếu ở giai đoạn này, gà không được chăm sóc đúng kỹ thuật sẽ ảnh hưởng đến toàn bộ quá trình sản xuất.
Thức ăn: Sau khi kết thúc giai đoạn gà con, phải chuyển chế độ ăn hạn chế. Đối với gà Ác, có khối lượng cơ thể nhỏ, mức tiêu thụ thức ăn hàng ngày thấp, nên khi chuyển sang giai đoạn hậu bị ta không cần hạn chế quá lớn về số lượng mà chỉ tập trung chủ yếu vào việc cho ăn hạn chế về chất lượng. Lưu ý khi chuyển chế độ khẩu phần từ thức ăn gà con sang thức ăn gà hậu bị phải chuyển từ từ.
-2 ngày đầu cho ăn 75% thức ăn gà con + 25% thức ăn gà hậu bị.
-2 ngày tiếp cho ăn 50% thức ăn gà con + 50% thức ăn gà hậu bị.
-2 ngày tiếp cho ăn 25% thức ăn gà con + 75% thức ăn gà hậu bị.
-Từ ngày thứ 7 trở đi cho ăn 100 % thức ăn của gà hậu bị.
Trong giai đoạn nuôi hậu bị hàm lượng năng lượng và protein đều giảm. Điều quan trọng ở đây là phải duy trì sự căn bằng giữa protein và năng lượng để tránh ảnh hưởng đến sự tăng trưởng của cơ thể.
Trong giai đoạn nuôi hạn chế cần chú ý đảm bảo mọi gà đều được ăn đủ lượng thức ăn cần thiết. Nếu gà có sự đồng đều kém nên tách riêng những gà có khối lượng lớn và gà có khối lượng nhỏ. Ở giai đoạn này phải nhốt riêng gà trống và gà mái vì gà trống thường thành thục về tính dục sớm hơn gà mái.
Giai đoạn gà đẻ (> 120 ngày)
Chọn lọc gà sinh sản
Hiệu quả chăn nuôi gà Ác sinh sản. Ở giai đoạn này cần chọn lọc những gà mái có thân hình cân đối, lông bóng, mào và tích đỏ, bụng mềm, xương chậu rộng. Cần chọn những gà mái có lông ở chân, chân đen, mỏ đen, chân có 5 ngón (đặc trưng chung của giống).
Đối với gà trống: chọn những gà có mào cờ đỏ, hai cánh vững chắc, úp gọn trên lưng, dáng oai vệ, có tính hăng.
Tỷ lệ ghép phối đối với gà Ác là 1/10 (1 gà trống/10 gà mái). Số lượng gà trống dụ trữ là 2-3 con/100 mái (gà trống dự trữ phải được nuôi tách riêng với gà mái). Khi tỷ lệ trống trong giai đoạn khai thác trứng giống giảm thì phải bổ sung gà trống dự phòng, Thời điểm ghép tốt nhất là ở tuần tuổi thứ 17. Mật độ trong giai đoạn này là 5-7 gà/1m2 chuồng nuôi.
Thức ăn và nước uống
Thức ăn gà sinh sản phải đảm bảo chất lượng tốt, cân đối mức đạm, năng lượng và cần bổ sung thêm khoáng (bột đá, bột vò sò..). Cần hạn chế mọi tác động gây stress. Chế độ dinh dưỡng gà Ác sinh sản
Lượng thức ăn của gà giai đoạn này được điều chỉnh theo tỷ lệ đẻ.
Nước uống trong giai đoạn này phải được cung cấp đầy đủ và sạch. Nước trong máng thường bị bẩn do các mảnh thức ăn và các chất khác đọng lại. Để phòng ngừa sự phát triển của vi khuẩn trong máng uống, cần vệ sinh và thay nước hàng ngày (2-3 lần/ngày),..
Chuồng nuôi và chương trình chiếu sáng
Trong giai đoạn gà đẻ, các điều kiện chuồng nuôi cũng cần đặc biệt chú ý. Chuồng phải đảm bảo thông thoáng nhưng không bị gió lùa, chất độn chuồng khô, không bị mốc và đã được khử trùng.
Thời gian chiếu sáng nhân tạo phụ thuộc vào độ dài ánh sáng tự nhiên và kiểu chuồng nuôi. Nếu chuồng nuôi được thông thoáng tự nhiên thì chỉ cần bổ sung thêm ánh sáng nhăn lạo vào ban đêm để đảm bảo đủ số giò chiếu sáng là 16 giờ/ngày.
Chuẩn bị ổ đẻ
Ổ đẻ đặt sát vách tường của chuồng, có vách ngăn cứng giữa các ô không để gà mái chen lấn và nhìn thấy nhau khi nằm trong ổ. Chất lót ổ bằng rơm, trấu, phoi bào phải khô, sạch và phải được khử trùng, ổ đẻ được đưa vào chuồng lúc gà được 17 tuần tuổi cho gà làm quen dần. Ổ đẻ có thể đóng bằng gỗ, chia ngăn, hoặc có thể đóng bằng khung tre và cót ép, chia ngăn chắc chắn, ổ đẻ được phân bố đều trong chuồng nuôi và phải được thay lớp lót 2 lần/tuần để trứng sạch và hạn chế dập vỡ.
Thu nhặt và bảo quản trứng giống
Trứng cần phải nhặt 3-4 lần/ngày để hạn chế dập vỡ và tránh nhiễm bẩn, sau đó phải đưa nhanh đến phòng xử lỷ tránh bụi bẩn, tránh ánh nắng trực tiếp chiếu vào. Người chăn nuôi phải thường xuyên ghi chép và theo dõi sản lượng trứng cũng như tình hình sức khoẻ của đàn gà để kịp thời điểu chỉnh, bổ sung thức ăn cho hợp lý. Phòng bảo quản trứng phải thường xuyên được khử trùng và có ẩm độ 72-75%, nhiệt độ 13-15°c và thời gian bảo quản không quá 7 ngày.
Ấp bóng của gà
Thói quen đòi ấp là một đặc tính bẩm sinh của gà để duy trì nòi giống. Thói quen ở các giống gà khác nhau thì khác nhau. Thói quen này thường xuất hiện sau một chu kỳ đẻ ở từng cá thể. Đây là kết quả hoạt động tương tác giữa các hormone sinh dục. Thói quen ấp trứng ở gà Ác rất mạnh, một gà Ác có thể nằm lì trong ổ tới 1 tháng kể cả khi không có quả trứng nào, chính vì vậy mà sản lượng trứng của gà Ác rất thấp. Có thể dùng các biên pháp cơ học để hạn chế thói quen đòi ấp này (nhốt riêng những gà này, tăng cường dinh dưỡng và nước uống, bổ sung vitamin…)