Bài 16. Liên Xô xây dựng chủ nghĩa xã hội (1921 – 1941) – Lịch sử 8

Song song với sự tồn tại của chủ nghĩa tư bản ở các nước phương Tây, chủ nghĩa xã hội cũng dần được hình thành và phát triển, sớm nhất có thể kể đến Liên Xô. Bài học ngày hôm nay chúng tôi sẽ giúp các bạn hiểu hơn về hình thái xã hội này.

A. Lý thuyết

I.CHÍNH SÁCH KINH TẾ MỚI VÀ CÔNG CUỘC KHÔI PHỤC KINH TẾ 1921-1925

Mô tả:

– Phản ánh tình trạng kiệt quệ của nước Nga sau chiến tranh , đói rét,bệnh tật , nhà máy công xưởng bị tàn phá , bạo loạn nổ ra ở nhiều nơi.

– Phía bên trái là hình ảnh những người công nhân, nông dân, chiến sĩ tay búa ,tay rìu quyết tâm tuyên chiến với hậu quả của chiến tranh, xây dựng lại đất nước.

* Hoàn cảnh

+năm 1921 nước Nga Xô viết xây dựng đất nước trong hòan cảnh hết sức khó khăn :

+ Kinh tế bị chiến tranh tàn phá nặng nề .

+ Năm 1920 sản lượng nông nghiệp chỉ còn ½ so với trước chiến tranh.

+ Công nghiệp còn 1/7.

+Nạn đói , bọn phản CM bạo lọan .

Nên Đảng Bôn sê Vích thực hiện chính sách kinh tế mới 3-1921.

* Nội dung chính sách kinh tế mới 3-1921:

+ Bãi bỏ chế độ trưmg thu lương thực bằng thu thuế lương thực .

+ Thực hiện tự do buôn bán , mở lại các chợ , tư nhân mở xí nghiệp nhỏ .

+ Khuyến khích nước ngoài đầu tư ở Nga .

*Tác dụng :

+Nông nghiệp và các ngành kinh tế khác phục hồi và phát triển .

+Đời sống nhân dân cải thiện .

+Năm 1925 sản xuất công nghiệp và nông nghiệp đạt mức gần bằng trước chiến tranh .

– 12- 1922 Liên bang cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô Viết – Liên Xô được thành lập

II. CÔNG CUỘC XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở LIÊN XÔ 1925-1941

* Bối cảnh

– Sau công cuộc cải tổ xây dựng chủ nghĩa xã hôi 1921-1925 về cơ bản Liên Xô vẫn là nước nông nghiệp lạc hậu : nông nghiệp chiếm 2/3 tổng sản phẩm quốc dân … .*Vì vậy Liên Xô phải thực hiện nhiệm vụ công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa , tập thể hóa nông nghiệp.

– Vì vậy Liên Xô tiếp tục Thực hiện các kế hoạch 5 năm :lần thứ I (1928-1932); lần thứ II(1933-1937) để xây dựng chủ nghĩa xã hội.

* Những thành tựu của LiênXô trong thời kỳ đầu xây dựng chủ nghĩa xã hội :

+ Kinh tế :

-Đến 1936 sản lượng công nghiệp đứng đầu châu Âu và hạng nhì thế giới sau Mỹ .

-Hoàn thành tập thể hóa nông nghiệp , cơ giới hóa và có quy mô sản xuất lớn .

+ Văn hóa giáo dục :

-Thanh tóan nạn mù chữ.

-Phổ cập giáo dục tiểu học cho tất cả mọi người .

-Phổ cập giáo dục trung học cơ sở thành phố .

-Khoa học tự nhiên, khoa học xã hội , văn hóa- nghệ thuật đạt thành tựu rực rỡ .

+ Về Xã hội : giai cấp bóc lột đã bị xóa bỏ , còn 2 giai cấp công nhân , nông dân và tầng lớp trí thức mới xã hội chủ nghĩa.

+ Kế họach 5 năm lần thứ III : từ 1937, đến 6-1941 thì ngừng lại để chống phát xít Đức xâm lược .

Nhà máy thủy điện Dniev lớn nhất thế giới

B. Bài tập

Câu 1: Bức áp phích (Hình 58 – SGK trang 83) nói lên điều gì ?