Tại sao lớp phủ băng làm thay đổi khung cảnh?

Những lớp phủ băng (hoặc lớp vỏ ngoài) thuộc thời kỳ băng hà gần đây nhất đã thay đổi rất nhiều khung cảnh các vùng mà chúng bao phủ. Song những tác động này khác với tác động của các sông băng.

Chỉ cần nhìn qua bản đổ của Phần Lan hoặc Đông Bắc Canađa để nhận thấy có rất nhiều hồ tại đó. Đây là những khu vực đá cứng già đã bị ăn mòn (phân hủy) bởi những lớp phủ băng. Hiện nay những chất bị ăn mòn này được tích tụ lại trong những bình nguyên thấp hơn, nơi chúng bị cuốn theo khi băng tan. Phía Bắc nước Anh cũng là một vùng đã trải qua sự ăn mòn bãng giá này. Cả vùng Ecosse được rải bằng một loạt các hố có nguồn gốc từ băng giá.

Phía ngoài rìa các lớp phủ băng, ta thấy những lớp tích tụ cát, sỏi, đất sét tạo thành những ngọn đồi nhỏ. Tại sao một vài loại đất lại màu mỡ?

Loại đất mầu mỡ có nhiều chất mùn, vi khuẩn và muối khoáng. Và hiển nhiên là nó chứa nhiều nước. Thành phần tự nhiên của tầng đất phía dưới cũng có một vai trò quan trọng. Những loại đá thấm nước, như cát kết tạo nên một tầng đất phía dưới nhẹ và khô. Những vỉa đất không thấm nước như đất sét tạo nên phần đất nặng và úng nước. Những mảnh vỡ của tầng đá cung cấp các khoáng chất mà cây trồng cần sử dụng.

Khí hậu và thảm thực vật cũng đóng một vai trò rất quan trọng bởi các loại cây cối đều cần có những chất hữu cơ, xác thực vật chết bao phủ lên chất hữu cơ. Sự phân hủy những phần xác thực vật này được tiến hành với sự có mặt của những vi khuẩn. Kết quả cho ra được một chất xám và ẩm: đó là mùn.

Những loại đất màu mỡ nhất là những loại giàu mùn hoặc bùn khoáng. Mùn khoáng là những loại bùn sét và đá vôi, được trộn với các mảnh vỡ, chất hữu cơ do các dòng sông tải đến.