25/05/2018, 17:59
Phát triển du lịch bền vững tại khu bảo tồn thiên nhiên Ngọc Sơn Ngổ Luông, tỉnh Hòa Bình
(ĐHVH HN) - Du lịch Việt Nam tăng trưởng mạnh trong những năm gần đây và đang từng bước hướng đến một ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước. Cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội, du lịch Việt Nam ngày càng đóng góp lớn hơn cho nền kinh tế. Phát triển du lịch bền vững là một trong những hướng ...
(ĐHVH HN) - Du lịch Việt Nam tăng trưởng mạnh trong những năm gần đây và đang từng bước hướng đến một ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước. Cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội, du lịch Việt Nam ngày càng đóng góp lớn hơn cho nền kinh tế.
Phát triển du lịch bền vững là một trong những hướng đi đang được các nước trên thế giới hướng tới trong những năm trở lại đây. Theo xu hướng phát triển của tình hình kinh tế thế giới hiện nay, khi mà con người ngày càng có điều kiện sống tốt hơn, thời gian rỗi nhiều hơn, thì nghỉ ngơi, giải trí, thư giãn trở thành một trong những nhu cầu không thể thiếu. Vì thế, du lịch đang được coi là một thành phần kinh tế phát triển nhất trong toàn bộ nền kinh tế quốc dân, bởi nó đáp ứng được những nhu cầu đó của con người.
Việt Nam có nhiều tiềm năng để phát triển du lịch, tuy nhiên, hiện tại du lịch nước ta vẫn đang gặp nhiều thách thức lớn như: Ô nhiễm về môi trường, các sản phẩm du lịch chưa có nhiều tính sáng tạo, du lịch còn làm ăn manh mún, tạm thời, dịch vụ còn nhiều bất cập.
Du lịch bền vững là gì?
Du lịch bền vững là du lịch giảm thiểu các chi phí và nâng cao tối đa các lợi ích của du lịch cho môi trường thiên nhiên và cộng đồng địa phương, và có thể được thực hiện lâu dài nhưng không ảnh hưởng xấu đến nguồn sinh thái mà du lịch phụ thuộc vào. (United Nation World Tourism Organization Network - UNWTO).
Là việc di chuyển và tham quan đến các vùng tự nhiên một cách có trách nhiệm với môi trường để tận hưởng và đánh giá cao tự nhiên theo cách khuyến cáo về bảo tồn, có tác động thấp từ du khách và mang lại những lợi ích cho sự tham gia chủ động về kinh tế - xã hội của cộng đồng địa phương. (World conservation union, 1996).
Phát triển du lịch bền vững là đáp ứng đầy đủ nhất, tiện nghi nhất các nhu cầu của khách du lịch, tạo sức hút du khách đến vùng, điểm du lịch đồng thời bảo vệ và nâng cao chất lượng cho tương lai.
Phát triển bền vững là việc quản lý toàn bộ các thành phần cấu thành ngành du lịch đảm bảo phát triển cân bằng để có thể mang lại những kết quả về kinh tế, xã hội không gây ra những tổn hại cho môi trường tự nhiên và vẫn duy trì bản sắc văn hóa dân tộc.
Khái niệm phát triển du lịch bền vững không chỉ tập trung vào việc bảo vệ môi trường mà còn tập trung vào việc duy trì những văn hóa của địa phương và đảm bảo việc phát triển kinh tế, mang lại lợi ích công bằng cho các nhóm đối tượng tham gia.
Tại sao lại cần phát triển du lịch bền vững?
Du lịch là một trong những ngành công nghiệp tạo nhiều lợi tức nhất cho đất nước. Du lich có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc giúp chúng ta đạt các Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ (Millennium Development Goals) mà Liên Hơp Quốc đã đề ra từ năm 2000, đặc biệt là các mục tiêu xóa đói giảm nghèo, bình đẳng giới tính, bền vững môi trường và liên doanh quốc tế để phát triển.
Chính vì vậy mà du lịch bền vững (sustainable tourism) là một phần quan trọng của phát triển bền vững (sustainable development) của Liên Hợp Quốc và của Định hướng Chiến lược phát triển bền vững ở Việt Nam (Chương trình Nghị sự 21 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư).
Phát triển du lịch bền vững là một chủ đề được thảo luận rất nhiều ở các hội nghị và diễn đàn lớn nhỏ trên toàn thế giới. Mục đích chính của phát triển bền vững là để 3 trụ cột của du lịch bền vững - Môi trường, Văn hóa xã hội và Kinh tế - được phát triển một cách đồng đều và hài hòa.
Những lí do đi sâu vào chi tiết để giải thích tại sao lại cần phát triển du lịch bền vững thì có nhiều, nhưng có thể thấy rất rõ ở 3 yếu tố từ định nghĩa trên:
Thứ nhất: Phát triển du lịch bền vững giúp bảo vệ môi trường sống. Vì bảo vệ môi trường sống không chỉ đơn giản là bảo vệ các loài động thực vật quý hiếm sống trong môi trường đó, mà nhờ có việc bảo vệ môi trường sống mà con người được hưởng lợi từ đó: Không bị nhiễm độc nguồn nước, không khí và đất. Đảm bảo sự hài hòa về môi trường sinh sống cho các loài động thực vật trong vùng cũng là giúp cho môi trường sống của con người được đảm bảo.
Thứ hai: Phát triển du lịch bền vững còn giúp phát triển kinh tế, ví dụ, từ việc khai thác các đặc sản văn hóa của vùng, người dân trong vùng có thể nâng cao đời sống nhờ khách du lịch đến thăm quan, sử dụng những dịch vụ du lịch và sản phẩm đặc trưng của vùng miền, của vùng. Phát triển du lịch bền vững cũng giúp người làm du lịch, cơ quan địa phương, chính quyền và người tổ chức du lịch được hưởng lợi, và người dân địa phương có công ăn việc làm.
Thứ ba: Phát triển du lịch bền vững còn đảm bảo các vấn đề về xã hội, như việc giảm bớt các tệ nạn xã hội bằng việc cung cấp công ăn việc làm cho người dân trong vùng. Ở một cái nhìn sâu và xa hơn, du lịch bền vững giúp khai thác nguồn tài nguyên một cách có ý thức và khoa học, đảm bào cho các nguồn tài nguyên này sinh sôi và phát triển để thế hệ sau, thế hệ tương lai có thể được tiếp nối và tận dụng.
Với ba lí do được đề cập đến ở bên trên, ta có thể thấy rõ vai trò và tầm quan trọng của phát triển du lịch bền vững trong chính sách phát triển bền vững ở Việt Nam cũng như trên thế giới. Phát triển du lịch bền vững để có thể đạt được 3 yếu tố đó đòi hỏi rất nhiều công sức và sự làm việc nghiêm chỉnh trong lúc thực hiện, đặc biệt đối với một nước nền kinh tế còn nghèo và còn nhiều phụ thuộc như Việt Nam, cùng với việc phát triển dân số, hệ thống luật lệ chồng chéo, và hệ thống hành chính còn nhiều yếu kém.
Phát triển du lịch bền vững là một trong những hướng đi đang được các nước trên thế giới hướng tới trong những năm trở lại đây. Theo xu hướng phát triển của tình hình kinh tế thế giới hiện nay, khi mà con người ngày càng có điều kiện sống tốt hơn, thời gian rỗi nhiều hơn, thì nghỉ ngơi, giải trí, thư giãn trở thành một trong những nhu cầu không thể thiếu. Vì thế, du lịch đang được coi là một thành phần kinh tế phát triển nhất trong toàn bộ nền kinh tế quốc dân, bởi nó đáp ứng được những nhu cầu đó của con người.
Việt Nam có nhiều tiềm năng để phát triển du lịch, tuy nhiên, hiện tại du lịch nước ta vẫn đang gặp nhiều thách thức lớn như: Ô nhiễm về môi trường, các sản phẩm du lịch chưa có nhiều tính sáng tạo, du lịch còn làm ăn manh mún, tạm thời, dịch vụ còn nhiều bất cập.
Du lịch bền vững là gì?
Du lịch bền vững là du lịch giảm thiểu các chi phí và nâng cao tối đa các lợi ích của du lịch cho môi trường thiên nhiên và cộng đồng địa phương, và có thể được thực hiện lâu dài nhưng không ảnh hưởng xấu đến nguồn sinh thái mà du lịch phụ thuộc vào. (United Nation World Tourism Organization Network - UNWTO).
Là việc di chuyển và tham quan đến các vùng tự nhiên một cách có trách nhiệm với môi trường để tận hưởng và đánh giá cao tự nhiên theo cách khuyến cáo về bảo tồn, có tác động thấp từ du khách và mang lại những lợi ích cho sự tham gia chủ động về kinh tế - xã hội của cộng đồng địa phương. (World conservation union, 1996).
Phát triển du lịch bền vững là đáp ứng đầy đủ nhất, tiện nghi nhất các nhu cầu của khách du lịch, tạo sức hút du khách đến vùng, điểm du lịch đồng thời bảo vệ và nâng cao chất lượng cho tương lai.
Phát triển bền vững là việc quản lý toàn bộ các thành phần cấu thành ngành du lịch đảm bảo phát triển cân bằng để có thể mang lại những kết quả về kinh tế, xã hội không gây ra những tổn hại cho môi trường tự nhiên và vẫn duy trì bản sắc văn hóa dân tộc.
Khái niệm phát triển du lịch bền vững không chỉ tập trung vào việc bảo vệ môi trường mà còn tập trung vào việc duy trì những văn hóa của địa phương và đảm bảo việc phát triển kinh tế, mang lại lợi ích công bằng cho các nhóm đối tượng tham gia.
Tại sao lại cần phát triển du lịch bền vững?
Du lịch là một trong những ngành công nghiệp tạo nhiều lợi tức nhất cho đất nước. Du lich có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc giúp chúng ta đạt các Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ (Millennium Development Goals) mà Liên Hơp Quốc đã đề ra từ năm 2000, đặc biệt là các mục tiêu xóa đói giảm nghèo, bình đẳng giới tính, bền vững môi trường và liên doanh quốc tế để phát triển.
Chính vì vậy mà du lịch bền vững (sustainable tourism) là một phần quan trọng của phát triển bền vững (sustainable development) của Liên Hợp Quốc và của Định hướng Chiến lược phát triển bền vững ở Việt Nam (Chương trình Nghị sự 21 của Bộ Kế hoạch và Đầu tư).
Phát triển du lịch bền vững là một chủ đề được thảo luận rất nhiều ở các hội nghị và diễn đàn lớn nhỏ trên toàn thế giới. Mục đích chính của phát triển bền vững là để 3 trụ cột của du lịch bền vững - Môi trường, Văn hóa xã hội và Kinh tế - được phát triển một cách đồng đều và hài hòa.
Những lí do đi sâu vào chi tiết để giải thích tại sao lại cần phát triển du lịch bền vững thì có nhiều, nhưng có thể thấy rất rõ ở 3 yếu tố từ định nghĩa trên:
Thứ nhất: Phát triển du lịch bền vững giúp bảo vệ môi trường sống. Vì bảo vệ môi trường sống không chỉ đơn giản là bảo vệ các loài động thực vật quý hiếm sống trong môi trường đó, mà nhờ có việc bảo vệ môi trường sống mà con người được hưởng lợi từ đó: Không bị nhiễm độc nguồn nước, không khí và đất. Đảm bảo sự hài hòa về môi trường sinh sống cho các loài động thực vật trong vùng cũng là giúp cho môi trường sống của con người được đảm bảo.
Thứ hai: Phát triển du lịch bền vững còn giúp phát triển kinh tế, ví dụ, từ việc khai thác các đặc sản văn hóa của vùng, người dân trong vùng có thể nâng cao đời sống nhờ khách du lịch đến thăm quan, sử dụng những dịch vụ du lịch và sản phẩm đặc trưng của vùng miền, của vùng. Phát triển du lịch bền vững cũng giúp người làm du lịch, cơ quan địa phương, chính quyền và người tổ chức du lịch được hưởng lợi, và người dân địa phương có công ăn việc làm.
Thứ ba: Phát triển du lịch bền vững còn đảm bảo các vấn đề về xã hội, như việc giảm bớt các tệ nạn xã hội bằng việc cung cấp công ăn việc làm cho người dân trong vùng. Ở một cái nhìn sâu và xa hơn, du lịch bền vững giúp khai thác nguồn tài nguyên một cách có ý thức và khoa học, đảm bào cho các nguồn tài nguyên này sinh sôi và phát triển để thế hệ sau, thế hệ tương lai có thể được tiếp nối và tận dụng.
Với ba lí do được đề cập đến ở bên trên, ta có thể thấy rõ vai trò và tầm quan trọng của phát triển du lịch bền vững trong chính sách phát triển bền vững ở Việt Nam cũng như trên thế giới. Phát triển du lịch bền vững để có thể đạt được 3 yếu tố đó đòi hỏi rất nhiều công sức và sự làm việc nghiêm chỉnh trong lúc thực hiện, đặc biệt đối với một nước nền kinh tế còn nghèo và còn nhiều phụ thuộc như Việt Nam, cùng với việc phát triển dân số, hệ thống luật lệ chồng chéo, và hệ thống hành chính còn nhiều yếu kém.
Nguồn bản đồ: Dự án Ngọc Sơn Ngổ Luông
Các điều kiện phát triển du lịch bền vững tại Khu Bảo tồn Thiên nhiên Ngọc Sơn Ngổ Luông
Trong những năm gần đây, Khu Bảo tồn Thiên nhiên Ngọc Sơn Ngổ Luông được biết đến như là một địa điểm du lịch lý tưởng tìm về với thiên nhiên hòa trộn với nét văn hóa dân tộc từ các ngôi làng truyền thống của người Mường. Cùng với đó là những biện pháp nhằm phát triển du lịch một cách bền vững, trở thành một ngành kinh tế mũi nhọn và đáp ứng các mục tiêu lâu dài.
Chuyến du lịch của khách du lịch tới Khu Bảo tồn Thiên nhiên Ngọc Sơn Ngổ Luông sẽ trực tiếp đóng góp vào công cuộc bảo tồn rừng, bảo tồn động vật hoang dã, giảm thiểu những tác động tiêu cực đến môi trường thiên nhiên và văn hóa cũng như góp phần xóa đói giảm nghèo cho người dân nơi đây. Đây cũng chính là những sứ mệnh của phát triển du lịch bền vững tại đây. Do vậy việc, “Phát triển du lịch bền vững tại Khu Bảo tồn Thiên nhiên Ngọc Sơn Ngổ Luông” là sứ mệnh quan trọng và cấp thiết trong giai đoạn hiện nay của Khu Bảo tồn về 3 vấn đề chính sau đây:
Về môi trường: Sử dụng tốt nhất các tài nguyên môi trường đóng vai trò chủ yếu trong phát triển du lịch, duy trì quá trình sinh thái thiết yếu, và giúp duy trì di sản thiên nhiên và đa dạng sinh học tự nhiên.
Về xã hội và văn hóa: Tôn trọng tính trung thực về xã hội và văn hóa của các cộng đồng địa phương, bảo tồn di sản văn hóa và các giá trị truyền thống đã được xây dựng và đang sống động, và đóng góp vào sự hiểu biết và chia sẻ liên văn hóa.
Về kinh tế: Bảo đảm sự hoạt động kinh tế tồn tại lâu dài, cung cấp những lợi ích kinh tế xã hội tới tất cả những người hưởng lợi và được phân bổ một cách công bằng, bao gồm cả những nghề nghiệp và cơ hội thu lợi nhuận ổn định và các dịch vụ xã hội cho các cộng đồng địa phương, và đóng góp vào việc xóa đói giảm nghèo.
KBTTN Ngọc Sơn Ngổ Luông thuộc địa bàn huyện Tân Lạc và Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình, có diện tích gần 19.254 hecta, là khu vực trung tâm của khu sinh cảnh Pù Luông - Cúc Phương. KBT TN thành lập năm 2004 theo Quyết định 2714/QĐ-UBND của UBND tỉnh Hòa Bình và chính thức đi vào hoạt động từ tháng Một 2006.
KBT TN là một trong những khu rừng trên núi đá vôi còn sót lại ở phía Bắc Việt Nam, một hệ sinh thái đá vôi quan trọng trên thế giới. KBTTN có tính đa dạng sinh học cao, chứa đựng nhiều loài có trong danh sách các loài bị đe dọa của thế giới, nhiều loài được pháp luật Việt Nam bảo vệ.
KBT TN Ngọc Sơn - Ngổ Luông có bốn loại hình sử dụng đất chính bao gồm đất lâm nghiệp (78%), đất nông nghiệp (15%), đất chuyên dùng và đất chưa sử dụng (7%). Sản xuất nông nghiệp là lĩnh vực chính của người dân KBT.
Với 2.578 hộ, khoảng 14.000 dân trên 7 xã (Bắc Sơn, Nam Sơn, Ngổ Luông; Ngọc Sơn, Ngọc Lâu, Tân Mỹ, Tự Do) đang sinh sống trong KBT, vùng được xem là nghèo nhất trong tỉnh Hòa Bình, một trong số các tỉnh nghèo của Việt Nam. Tới 99% dân sống trong KBTTN NSNL là người dân tộc Mường, là một trong sáu dân tộc thiểu sổ chính cùng chung sống trên tỉnh Hòa Bình, trong đó dân tộc Mường chiếm đa số với trên 63% dân số toàn tỉnh. Mỗi dân tộc có ngôn ngữ, văn hóa truyền thống và lễ hội riêng. Cuộc sống của đồng bào các dân tộc sinh sống ở trong KBTTN từ lâu đời chủ yếu sống dựa vào nguồn tài nguyên thiên nhiên sẵn có trong rừng, một số bộ phận dân cư sống bằng canh tác nương rẫy. Rừng là nơi cung cấp lương thực, thực phẩm, nguyên vật liệu, cây thuốc… cho người dân trong vùng. Bên cạnh đó tình trạng khai thác vận chuyển lâm sản trái phép ở KBTTN hết sức phức tạp.
Nguồn ảnh: Dự án Ngọc Sơn Ngổ Luông
Do vậy với mục đích nhằm quản lý, bảo vệ sự đa dạng hệ động, thực vật rừng, bảo vệ các nguồn gien quý hiếm trên dãy núi đá vôi Bắc Trường Sơn; Hỗ trợ phát triển kinh tế cải thiện sinh kế của người dân địa phương và phát triển du lịch sinh thái dựa vào cộng đồng dự án Ngọc Sơn – Ngổ luông một dự án phát triển được tài trợ bởi Cơ quan hợp tác và phát triển quốc tế Tây Ban Nha cùng Tổ chức xúc tiến và phát triển văn hóa xã hội Tây Ban Nha tài trợ đã phối hợp với KBT TN và các xã nằm trong vùng dự án triển khai các hoạt động từ năm 2007 cho đến năm 2012. Ngoài việc nâng cao năng lực cho các em học sinh thông qua việc dạy ngoại ngữ thì phải kể đến một trong những hợp phần hỗ trợ mang lại hiệu quả nhất là hợp phần nâng cao sinh kế, phát triển du lịch sinh thái cộng đồng gắn với bảo tồn. Mục tiêu này được thực hiện thông qua việc phát triển các sản phẩm và hoạt động du lịch, cung cấp các hoạt động sinh kế thay thế cho người dân địa phương cũng như cải thiện các công trình cơ sở hạ tầng nhỏ và các trang thiết bị công cộng của cộng đồng. Để so sánh về tiềm năng du lịch với các khu vực lân cận quen thuộc khác như Cúc Phương, Mai Châu hay Pù Luông thì Ngọc Sơn Ngổ Luông có ít lợi thế cạnh tranh hơn so với các điểm đã tồn tại nêu trên. Tuy nhiên, với vị trí địa lý thuận lợi (nằm gần kề với hai khu bảo tồn nổi tiếng), hệ sinh thái đa dạng còn nguyên vẹn, văn hóa truyền thống độc đáo thì chúng ta có thể tin tưởng vào sự thành công của việc phát triển Du lịch bền vững tại đây.
Nguồn ảnh: Dự án Ngọc Sơn Ngổ Luông
Thực trạng khai thác du lịch bền vững tại Khu Bảo tồn Thiên nhiên Ngọc Sơn Ngổ Luông
Hoạt động du lịch ở đây cũng diễn mang tính chất mùa vụ, mùa hè thông thường là khách Quốc tế đi theo đoàn tham quan và trải nghiệm rất nhiều thông qua các Công ty lữ hành, các cơ quan hợp tác quốc tế và các tổ chức phi chính phủ (NGOs). Theo thống kê mới nhất, năm 2012, khoảng 2.000 lượt khách ; năm 2013 khoảng 3.000 lượt khách, trong đó khách quốc tế khoảng 90% (phần lớn là du khách Tây Ba Nha, Nhật, Nga, Đức, Hà Lan, Pháp…) Hiện nay Khu Bảo tồn Thiên nhiên Ngọc Sơn Ngổ Luông ngày càng thu hút được khách du lịch trong và ngoài nước là điểm đến trong chuyến hành trình khám phá những khu rừng trên núi đá vôi còn sót lại ở phía Bắc Việt Nam. Khách du lịch vào KBTTN NSNL không phải mất tiền mua vé và được hướng dẫn viên địa phương tại điểm phục vụ tận tình từ khâu đầu tiên cho đến khi kết thúc tour tham quan. Các tour trải nghiệm chủ yếu là: đi bộ điền giả đường dài (trekking), đi Mảng (rafting), leo núi, khám phá thiên nhiên, giáo dục môi trường, dự án nhỏ hổ trợ cộng đồng, nghiên cứu văn hóa, tham gia các hoạt động của người dân bản địa, dạy học tiếng anh cho trẻ em, hướng dẫn viên địa phương và các nhà nghỉ...
Nhưng bên cạnh những thành công bước đầu trong phát triển du lịch bền vững tại KBTTN NSNL cũng đang gặp những khó khăn nhất định:
Khó khăn thứ nhất có thể nhìn thấy rất rõ đó là KBTTN NSNL chưa có một hệ thống cơ sở hạ tầng bao gồm có đường xá giao thông đi lại, với đủ các tiêu chuẩn an toàn và dễ tiếp cận cho khách du lịch để thực hiện việc di chuyển nhanh chóng, an toàn và thuận tiện.
Khó khăn thứ hai là việc người dân sinh sống ở KBTTN thường xâm phạm đến các tài nguyên thiên nhiên mà không ý thức được hết ảnh hưởng lâu dài đến vấn đề môi trường sinh thái và những lợi ích lâu dài cho công động.
Khó khăn thứ ba là sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan, và đặc biệt là vai trò lãnh đạo chính trị các cấp chưa được quan tâm sâu sắc. Phát triển du lịch bền vững tại KBTTN đòi hỏi sự tham dự hiểu biết của tất cả những nhóm được ảnh hưởng bởi du lịch, cũng như sự lãnh đạo chính trị mạnh mẽ để đảm bảo sự tham gia sâu rộng và xây dựng sự đồng thuận. Đạt được du lịch bền vững là một quá trình liên tục và đòi hỏi sự giám sát không ngừng của những ảnh hưởng, giới thiệu những biện pháp phòng tránh và/ hoặc sửa chữa bất kì khi nào cần thiết.
Khó khăn thứ tư là khả năng liên kết với các cơ quan du lịch và công ty du lịch ở nước ngoài còn hạn chế. Phát triển du lịch bền vững có sức thu hút khách nước ngoài rất cao, vì họ muốn thăm những hệ sinh thái đặc biệt, những nền văn hóa đặc biệt, những động vật và thực vật quý hiếm đặc biệt.
Giải pháp để phát triển du lịch bền vững tại Khu Bảo tồn Thiên nhiên Ngọc Sơn Ngổ Luông
- Tăng cường đội ngủ thuyết minh tiếng nước ngoài để du khách có thể hiểu được các giá trị đa dạng sinh học cũng như văn hóa truyền thống ở khu vực này vì lượng khách du lịch nước ngoài đến Khu Bảo tồn Thiên nhiên Ngọc Sơn Ngổ Luông là chủ yếu
- Phân chia vai trò, nhiệm vụ, trách nhiệm và lợi nhuận cho các bên tham gia.
- Nguyên tắc/Quy định: Ban du lịch sẽ phải thực hiện một cách đơn giản và dễ dàng theo dõi.
+ Về tự nhiên: Ban du lịch sẽ trao đổi với Kiểm Lâm để tìm hiểu xem những hạng mục nào nên đưa ra/thiết lập nhằm giáo dục người dân cũng như du khách.
+ Văn hóa: Ban du lịch sẽ làm việc với tất cả các xóm để xây dựng bảng nguyên tắc/chỉ dẫn bao gồm các điều kiêng kị du khách cần tôn trọng tại mỗi xóm.
- Công bằng trong kinh doanh
+ Điều hành tour/Các công ty du lịch chỉ làm việc, liên hệ với ban du lịch để gửi khách và thanh toán.
+ Lập sổ ghi chép lại các khoản chi phí có chữ ký xác nhận của tất những người tham gia.
+ Ban du lịch phải sử dụng phương pháp luân chuyển từ gia đình này đến gia đình khác, cũng như các hướng dẫn địa phương
+ Thực phẩm sẽ được mua tại bản và nếu có thể nên mua tại các gia đình hàng xóm gần nơi khách nghỉ lại, những gia đình mà họ không nằm trong danh sách ban du lịch để lợi nhuận được chia sẻ đồng đều.
+ Công việc/sự sắp xếp của ban du lịch phải được giám sát và đồng ý bởi tất cả các thành viên.
+ Lập sổ ghi chép lại các khoản chi phí có chữ ký xác nhận của tất những người tham gia.
+ Ban du lịch phải sử dụng phương pháp luân chuyển từ gia đình này đến gia đình khác, cũng như các hướng dẫn địa phương
+ Thực phẩm sẽ được mua tại bản và nếu có thể nên mua tại các gia đình hàng xóm gần nơi khách nghỉ lại, những gia đình mà họ không nằm trong danh sách ban du lịch để lợi nhuận được chia sẻ đồng đều.
+ Công việc/sự sắp xếp của ban du lịch phải được giám sát và đồng ý bởi tất cả các thành viên.
- Nâng cao năng lực cho các bên tham gia
+ Tổ chức các buổi họp thôn bản về du lịch: Đưa ra lý do tại sao lại có du lịch, làm gì, khi nào, ai tham gia, người dân có thể làm gì để phát triển du lịch, ý kiến từ người dân địa phương…
+ Đào tạo hướng dẫn viên địa phương:
Kỹ năng hướng dẫn và vấn đề an toàn.
Kiến thức tại điểm.
Hỗ trợ du khách.
+ Đào tạo chủ nhà đón khách nghỉ lại:
Lòng hiếu khách
Chỗ nghỉ: Mang tính truyền thống nhưng phải đảm bảo sự sạch sẽ và thoải mái.
Nhà tắm và vệ sinh: Đơn giản, sạch sẽ mà vẫn đảm bảo tính truyền thống
+ Đào tạo thực phẩm, ăn uống:
Chế biến đồ ăn vệ sinh, chuẩn bị thực đơn và các vật dụng phục vụ bữa ăn.
Cách thức/phép ăn uống
+ Đào tạo hướng dẫn viên địa phương:
Kỹ năng hướng dẫn và vấn đề an toàn.
Kiến thức tại điểm.
Hỗ trợ du khách.
+ Đào tạo chủ nhà đón khách nghỉ lại:
Lòng hiếu khách
Chỗ nghỉ: Mang tính truyền thống nhưng phải đảm bảo sự sạch sẽ và thoải mái.
Nhà tắm và vệ sinh: Đơn giản, sạch sẽ mà vẫn đảm bảo tính truyền thống
+ Đào tạo thực phẩm, ăn uống:
Chế biến đồ ăn vệ sinh, chuẩn bị thực đơn và các vật dụng phục vụ bữa ăn.
Cách thức/phép ăn uống
- Quảng bá cho DL Ngọc Sơn Ngổ Luông;
+ Đánh giá tiềm năng và lên kế hoạch.
+ Chọn lựa thị trường mục tiêu (các công ty du lịch).
+ Các tài liệu quảng cáo:
Giới thiệu chung về khu bảo tồn NSNL
Chương trình tour du lịch chi tiết có bao gồm các dịch vụ bằng tiếng Anh và tiếng Việt
Bản đồ tuyến đi bộ, tờ rơi/tập gấp, đĩa VCD
Lập trang web và quảng cáo trực tuyến
+ Chọn lựa thị trường mục tiêu (các công ty du lịch).
+ Các tài liệu quảng cáo:
Giới thiệu chung về khu bảo tồn NSNL
Chương trình tour du lịch chi tiết có bao gồm các dịch vụ bằng tiếng Anh và tiếng Việt
Bản đồ tuyến đi bộ, tờ rơi/tập gấp, đĩa VCD
Lập trang web và quảng cáo trực tuyến
- Tổ chức các chuyến đi khảo sát thực tế cho các nhà báo, truyền thông, điều hành các công ty du lịch có trách nhiệm.
+ Kết hợp quảng cáo với vườn quốc gia Cúc Phương và khu bảo tồn Pù Luông.
- Đa dạng hóa các hàng bán quà lưu niệm được làm từ những sản phẩm của địa phương để có thể thu hút du khách.
- Phát triển du lịch bền vững phải có sự tham gia của cộng đồng.
Nhìn chung để phát triển du lịch bền vững tại Khu Bảo tồn Thiên nhiên Ngọc Sơn Ngổ Luông cần phải đầu tư trong thời gian dài, không thể thực hiện một cách nóng vội mà đòi hỏi phải có sự quan tâm lâu dài của những các cấp có thẩm quyền và tất cả các đối tượng tham gia vào hoạt động du lịch.
Bài: ThS. Lê Thanh Tú - Khoa Văn hóa Du lịch
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Bài: ThS. Lê Thanh Tú - Khoa Văn hóa Du lịch
TÀI LIỆU THAM KHẢO
- Nguyễn Đình Hòe - Vũ Văn Hiếu (2001), Du lịch bền vững, NXB. Đại học Quốc gia
- Dự án Ngọc Sơn Ngổ Luông, 2012
- Hiệp hội Bảo tồn Thiên nhiên và Tài nguyên Thiên nhiên Quốc tế - IUCN(1980), Chiến lược bảo tồn Thế giới, NewYork.
- Website:http://thethaovanhoa.vn/xa-hoi/phat-trien-du-lich-ben-vung-dau-la-giai-phap-cho-viet-nam-n20130626160940312.htm
- Website:http://www.hoabinhtv.vn/web/guest/59/-/vcmsviewcontent/NlQw/2314/2314/58275
- Viện Nghiên cứu Phát triển Du lịch, (2001), Cơ sở khoa học và giải pháp phát triển du lịch bền vững ở Việt Nam, Hà Nội.
- UNESCO, ISCID, (1995), Sustainable tourism World Conference Report, Lanzarote.
- IUCN, (2004), Managing Marine Protected Areas: A Toolkit for the Western Indian Ocean. IUCN Eastern African Regional Programme,Nairobi, Kenya.
