Mùa sinh sản của ba ba

Ba ba giống Thái Lan cũng như của Việt Nam diễn ra tương đối giống nhau. Khi đến tuổi trưởng thành sau 12 tháng bắt đầu có hiện tượng động dục và sinh sản rải rác, nhưng ở xứ lạnh như Miền Bắc Sông Hồng thì vào mùa xuân ấm áp.

Ba ba Đài Loan thì từ tháng 2 đến tháng 7 hàng năm

Thời kỳ sinh sản

Sau khi Ba ba bố mẹ đủ tuổi và được ghép lai theo tỷ lệ 1/3; con cái bắt đầu động dục tiết ra một loại Hocmon kích thích con dực và sự giao phối được bắt đầu diễn ra giữa con đực và con cái, sau đó từ 18 – 20 giờ Ba Ba cái sẽ đẻ trứng.

Ba ba cái tìm đến nơi bệ đẻ có đổ cát ở thành ao để bươi cát làm ổ đẻ. Ổ đẻ chúng bươi đào có chiều sâu và chiều rộng vừa phần đít của chúng, khi đào ổ xong chúng quay đầu ra đút đít xuống hố đẻ một loạt trứng xuống hố, thời gian chỉ 15 – 30 phút là đẻ xong. Sau khi đẻ xong hết số trứng, Ba ba mẹ từ quay đầu lại dùng 2 chân trước lấp cát đầy ổ trở lại để .

Thời gian Ba ba đẻ vào ban đêm, số lượng trứng để còn tùy thuộc vào tuổi trưởng thành của con cái, năm dầu đẻ ít trứng hơn năm sau. Con có vóc dáng, ngoại hình to lớn dẻ trứng nhiều và to hơn con nhỏ. Tỷ lệ ấp nở cũng cao hơn.

Thông thường năm đầu đẻ ít, năm thứ 2, thứ ba, thứ tư trở di sản lượng cao nhất, đến năm thứ 5 trở đi đẻ giảm dần trở lại, nhưng con con nở ra lại to và khỏe.

Ba ba ấp trứng và ấp công nghiệp

Ba ba sống hoang dã, việc đẻ và ấp trứng đó là đảm bảo sự sinh tồn của nòi giống.

Ba ba Thái Lan ấp khoảng 48 – 50 ngày mới nở, Ba ba Đài Loan ấp khoảng 50 – 60 ngày mới nở. Nhiệt độ ấp từ 32 – 35°c.

Nhưng nuôi theo phương pháp công nghiệp thì không thể để Ba ba ấp tự nhiên được vì tỷ lệ nở thấp, hơn nữa chỗ dể làm ổ đẻ chỉ có giới hạn mà mật độ Ba ba mẹ lại đông. Do đó mà khi Ba ba đẻ qua đêm, sáng lại bạn cho người đến bể để moi cát lên và đưa ngay các trứng Ba ba đó nhanh chóng vào lò ấp trứng. Không được để trứng lâu ở ngoài không khí hoặc làm ướt, ma sát trầy lớp phấn bao bọc trứng… làm cho màng bảo vệ trứng (do dịch nhờ của con mẹ lúc đẻ tạo nên), bị xây sướt là các trứng đó ấp không nở bởi không khí đã lọt vào bên trong, các trứng ấy sẽ bị ung và không nở.

Thiết kế lò ấp trứng nhân tạo:

Tùy theo quy mô của trại giống mà bạn thiết kế xây lò ấp cho phù hợp.

Lò xây bằng gạch xi măng cao khoảng 0,6m bên trong đổ cát dày khoảng 0,5m.

Trứng xếp như xấp ấp trứng gà vịt cách nhau 2 phân một trứng, rồi phủ 1 lớp cát dầy cũng 0,1m và diều chỉnh nhiệt độ lò ấp cho phù hợp với điều kiện tự nhiên từ 32 – 35°c.

Chú ý : Trứng lấy lên được đưa vào lò ấp dù có dơ bẩn cũng không được lấy dẻ nhúng nước lau, mà chỉ dùng tay gạt nhẹ nếu bị bùn, phân dính nhiều.

Suốt quá trình ấp không được thay đổi nhiệt độ và xáo trộn trứng.

Khi Ba ba con nở thì chúng từ từ tự moi cát và bò lên mặt cát, bạn túc trực nhặt hết các con đã nở cho vào thau nhựa và từ từ cho nước vào ít một cho Ba ba quen dần với môi trường mới, kiểm tra đếm đủ số con so với số trứng đưa vào ấp. Nếu sau 24 đến 72 giờ mà bạn không thấy Ba ba con ra nữa mà số lượng trứng đã đưa vào so với số lượng con nở không đủ thì coi như các trứng còn lại đã hư. Sở dĩ bạn phải có thời gian chờ là vì số lượng trứng bạn nhặt và đưa vào ấp bao nhiêu giờ cho mỗi đợt ấp thì khi nở cũng kéo dài bằng ấy thời gian nở của mỗi đợt có (+ -) 16 – 12 giờ cho những trứng nở chậm và đến lúc này coi như bạn đã kết thúc đợt ấp đó.

Ba ba con mới nở 1 – 3 ngày chưa cần phải cho ăn vội mà chỉ thả vào thau có đường kính 50 phân thì bạn thả 50 con là vừa. Đồng thời bạn cho mỗi thau độ 3 – 5 túm lục bình, rau mát đã rửa sạch đất cho Ba ba con trú ẩn và ủ ấm tự nhiên.

Sang ngày thứ 4 thì bạn mới bắt đầu cho Ba ba con tập ăn dần theo hướng dẫn (cách cho Ba ba ăn).

Đến đây coi như quy trình nuôi Ba ba giống kết thúc.

Cần nói lại cho rõ hơn Ba ba mẹ có ấp trứng không?

Dân gian truyền miệng gọi là Ba ba ấp bóng! Không phải thế đâu.

Khi Ba ba đẻ ngoài thiên nhiên chúng tìm nơi khô ráo không ngập nước, chúng bới đất cát lên làm ổ đẻ, đẻ xong chúng lấp lại và cả con đực, con cái thay phiên nhau túc trực ở gần ổ có trứng để canh chừng kẻ xấu ăn trứng và ăn con.

Suốt thời gian đó nhờ nhiệt độ, khí hậu tự nhiên để trứng Ba ba tự chuyển hóa thành Ba ba con và tự nở, ấp và nở của Ba ba do lệ thuộc vào điều kiện tự nhiên, nên thời gian ấp nở có thể ngắn hoặc dài hơn (+ – 2 – 3 ngày) là bình thường.

Như vậy Ba ba bố mẹ đâu có ấp trứng như gà vịt mà chỉ có nhiệm vụ canh chừng kẻ xấu và chờ ngày con nó ra để đón và dẫn dắt đàn con tìm nơi cư trú và sinh sống ở một nơi khác.

Con Ba ba con thì vô tư, khi tự cắn vỏ chui ra rồi lao thẳng xuống nước bơi lội lung tung và ngày sau đó thì mỗi con mỗi nơi để tìm mồi ăn và có cuộc sống tự lập, chẳng còn biết bố mẹ là ai, ở đâu!

Còn bố mẹ thì khi thấy đàn con đi tứ tán không còn con nào theo mình nữa thì mạnh bố bố đi, mạnh mẹ mẹ đi. Khi đến kỳ phối giống thì bố mẹ mới tìm gặp lại hoặc tự ghép lại với nhau không phải vợ chồng cứ đi giao phối và tiếp tục cho ra giống con mới và lập lại cuộc sống cũ cho đến khi con con nở ra.

Đó là đặc tính sống hoang dã của Ba ba. Do đó mà tỷ lệ hao hụt rất lớn, qua nhiều thập kỷ người ta vẫn thấy con Ba ba ngoài thiên nhiên không nhiều lắm, mặc dù 1 con Ba ba cái một năm cho ra vài chục đến hàng trăm trứng một ổ đẻ.