Đặc điểm cấu tạo và tác dụng của bộ lông chim

Cùng tìm hiểu đặc điểm cấu tạo, tác dụng của bộ lông chim.

Mùa thay lông của chim

Tất cả loài chim đều bắt đầu từ lông bay sơ cấp thứ 5. Sau đó, lông ở hai bên cơ thể lần lượt rụng, trước khi lông sơ cấp thứ 10 hoàn toàn dài thì vòng tuần hoàn thay lông bắt đầu thêm một lần nữa. Loài chim thay lông ít nhất một lần mỗi năm, nếu chim thay lông nhiều lần có thể đạt 2 lần mỗi năm. Bên cạnh đó, một số loài chim thay lông trong thời kỳ đầu của thời kỳ sinh sôi, trước sau bề mặt xảy ra sự thay đổi rất lớn. Ở loài chim, sự thay lông không có ảnh hưởng lớn đối với năng lực bay của chim. Nhưng ở các loài chim như vịt, ngỗng khi thay lông sẽ trút bỏ tất cả lông trên 1 tháng, các loài chim này phải di chuyển đến nơi an toàn để giảm bớt nguy hiểm bị người săn bắt phát hiện. Sau khi mất đi năng lực bay, nếu không thể chạy hoặc bơi, thì chim sẽ không có năng lực tự bảo vệ nữa. Nhiệt độ và ánh sáng cũng sẽ ảnh hưởng quá lớn cũng sẽ ảnh hưởng đến quá trình thay lông, đặc biệt ở cơ thể loài chim quý. Mùa thay lông của chim

Chức năng của lông

Lông bay sơ cấp mọc ở sau cánh của chim dài nên có thể giúp cho chim ngừng bay khi ở trong không khí. Lông bay sơ cấp thường có 11 lông, trong đó 6 lông cố định ở phần bàn của cánh, 5 lông còn lại men theo xương ngón thò dài đến đầu cánh. Với các loài chim khác nhau thì số lông bay cũng khác nhau. Trong đó, sự thay đổi số lông thứ cấp càng lớn, một số loài chim sẻ loại nhỏ chỉ có 6 lông, còn chim hải âu lớn có kỹ xảo lượn trên không rất giỏi, lông bay thứ cấp của nó có thể đạt hơn 40 lông, lông bay thứ cấp bám ở xương trụ cổ tay. Ở chỗ dựa gần cơ thể có lông bay tam cấp nhỏ hơn, lông bay tam cấp làm đệm ở cạnh cho lông phủ rộng hướng vê phía sau của cánh, như thế có thể giảm bớt lực cản không khí khi bay. Bởi vì, lực đẩy khi đập cánh của chim chủ yếu là do lông bay sơ cấp tạo ra khi cánh hoạt động lên trên, lông bay sơ cấp mở ra, làm cho không khí xuyên qua ở giữa còn khi cánh hoạt động xuống dưới, lông song song với nhau, dựa vào lực đẩy sinh ra đẩy về phía trước lông cánh nhỏ phía trước cánh có thể làm cho không khí lướt qua dễ dàng từ phần đỉnh cánh. Chức năng của lông ngoài dùng để bay thì nó còn có tác dụng giữ ấm nhiệt độ cơ thể của chim cao hơn cơ thể động vật có vú khi nhiệt độ từ 41 -43,5oC, nhưng loài chim cơ thể bé thì tản nhiệt nhanh hơn loại chim to, bơi vậy mà càng phải bảo vệ lông. Lông chim chiếm khoảng 6% trọng lượng cơ thể chim, lông của loài chim ngành sơn tước nhỏ cá thế đạt đến 12% trọng lượng cơ thể. Ở chim có các loại lông như：

-Lông cánh nhỏ do loại lông gần giống với lông ngắn tạo thành. Nó có tác dụng quan trọng đôi với việc duy trì tính ổn đinh trong khi bay của chim. Ngoài ra, loại lông này còn giúp cho chim bơi lội.

-Lông phủ: Lông phủ lên chồng chéo nhau, kiểu bề mặt còn lại của cánh.

-Lông cơ thể: Những lông này làm cho chim có ngoại hình bằng phẳng, tạo nên hình dáng, vẽ đường viền của cơ thể. Kết cấu chặt chẽ của lông giúp các loài chim duy trì nhiệt độ cơ thể và phòng mưa.

-Lông đuôi: ở các loài chim thì hình dáng lông đuôi rất lớn, lông đuôi của một vài loài chim rất dài, có loài lại ngắn và vuông. Vì vậy, căn cứ vào hình dáng của lông đuôi có thể chia ra làm hai loại vẹt đuôi ngắn và vẹt hút mật.

-Lông bay sơ cấp: Loại lông này cung cấp lực đẩy quan trọng cho chim bay, số lông sơ cấp của mỗi loài chim khác nhau một chút, ví như mỗi cánh của loài sẻ thông thường có 10 lông sơ cấp.

-Lông bay thứ cấp: Bám vào phần cánh cơ thể gần nhất trên cánh, lông bay thứ cấp ngắn hơn lông bay sơ cấp có tác dụng giống nhau trong khi bay.

Quá trình thay lông của chim

Ở phần lớn các loài chim, thứ tự các loại lông phát triển lần lượt trên cơ thể. Số lượng lông của chim có liên quan đến khí hậu. Trong mùa đông chim đổi lông (thay lông) do chất kích tố được khống chế sinh ra từ hệ thống phân tiết bên trong.

Khi lông bị tổn thương và già sẽ rụng một cách có quy luật và bị lông mới thay thế. Đặc biệt, trong thời gian thay lông chim cần một lượng lớn năng lượng. Lượng thức ăn của chim tăng, nếu trong thời gian thay lông chim ăn chế độ dinh dưỡng kém, sẽ dẫn đến lông sinh trưởng bị hạn chế hoặc màu lông thay đổi dị thường. Ví dụ xung quanh cổ vẹt có thể có có lông màu xanh mọc ra mấy sợi lông màu vàng, nếu đem trạng thái thiếu hụt đồ ăn này cải thiện thêm, khi thay lông một lần nữa thì lông sẽ sinh trưởng bình thường trở lại. Còn lượng máu cung cấp thành phần dinh dưỡng cho lông chỉ là tạm thời, chỉ tiếp tục vào thời gian lông sinh trưởng.

Đặc điểm của lông mới thay thế

Lông bị tổn thương ở thời gian thay lông thì mỗi năm sẽ được lông mới thay thế đầy đủ. Trong thời gian thay lông thì chế độ dinh dưỡng của chim quý rất quan trọng. Nếu khi chim thay lông mà người nuôi cung cấp dinh dưỡng không đầy đủ thì sẽ tạo nên những chỗ thiếu hụt trên lông.

Ví như trên lông đuôi của vẹt, nếu có khe hở nhỏ, chính là do trong quá trình lông phát triển dinh dưỡng kém. Vì thế, cho đến trước khi lông rụng và thay lông mới thì không có cách nào điều trị. Tuy nhiên, quá trình thay lông của loài chim không bị ảnh hưởng lớn.