Bài 5: Các nước Đông Nam Á – Lịch sử 9

Trước năm 1945, hầu hết các nước Đông Nam Á đều là thuộc địa của các đế quốc (trừ Thái Lan). Đến giữa những năm 1950, các nước lần lượt giành được chính quyền về tay nhân dân. Đặc biệt với sự ra đời của tổ chức ASEAN là bước chuyển lớn trong quan hệ các nước.

A. Tìm hiểu lý thuyết

I/ Tình hình Đông Nam Á trước và sau năm 1945

* Trước năm 1945:

_ Hầu hết là thuộc địa của các đế quốc (trừ Thái Lan)

* Sau năm 1945:

_ 13/8/1945, Nhật đầu hàng đồng minh vô điều kiện, một loạt các nước Đông Nam Á nổi dậy giành chính quyền: In-đô-nê-xi-a, Việt Nam, Lào,…

_ Đế quốc trở lại xâm lược, nhân dân các nước trong khu vực đứng lên khởi nghĩa chống xâm lược.

_Giữa năm 1950, các nước ĐNÁ đều đã lần lượt giành được độc lập.

_ Tình hình Đông Nam Á trở nên căng thẳng và có sự phân hóa (do Mĩ can thiệp).

II/ Sự ra đời của tổ chức ASEAN

* Hoàn cảnh:

_ Do nhu cầu hợp tác và phát triển kinh tế.

_ Ngày 8/8/1967,Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á gọi tắt là ASEAN đã được thành lập tại Băng Kok (Thái Lan) với sự tham gia của 5 nước: In-đô-nê-xi-a, Ma-lay-si-a, Phi-líp-pin, Thái Lan, Singapo.

* Mục tiêu:

_ Phát triển kinh tế, văn hóa thông qua hợp tác, ổn định giữa các thành viên.

III/ Từ ASEAN 6 phát triển thành ASEAN 10

_Từ khi thành lập năm 1967 chỉ có 5 nước, đến nay tổ chức ASEAN có 10 thành viên:

+Tháng 1/1984, Bruney gia nhập và trở thành thành viên thứ 6

+Tháng 7/1995, Việt Nam tham gia vào tổ chức và là thành viên thứ 7

+Tháng 7/1997, Lào và Mi-an-ma cũng gia nhập ASEAN và trở thành thành viên thứ 8 và 9

+Tháng 4/1999, Cam-pu-chia gia nhập và là tháng viên thứ 10

* Hoạt động:

Hợp tác và phát triển kinh tế, xây dựng 1 khu vực Đông Nam Á hòa bình, ổn định, cùng nhau phát triển phồn vinh.

_Năm 1992, ASEAN đã quyết định biến Đông Nam á thành khu mậu dịch tự do (viết tắt là AFAT) trong vòng 10 – 15 năm.

_Năm 1994, ASEAN thành lập diễn đàn khu vực (ARF) với sự tham gia của 23 quốc gia trong và ngoài khu vực.

B. Bài tập

Câu 1: Hãy nêu những nét nổi bật của tình hình Đông Nam Á từ sau năm 1945 ?

Nhiều dân tộc Đông Nam Á Lại phải cầm súng tiến hành kháng chiến chống các cuộc chiến tranh xâm lược trở lại của các nước đế quốc như ở In-đô-nê-xi-a, Việt Nam… Ở nhiều nơi khác, trước phong trào đấu tranh của nhân dân, các nước đế quốc Mĩ, Anh đã trao trả độc lập cho Phi-líp-pin (7 – 1946), Miến Điện (1- 1948), Mã Lai (8 – 1957). Như thế cho tới giữa những Đông Nam Á lần lượt giành được độc lập dân tộc…

Cũng từ giữa những năm 50 của thế kỉ XX, trong bối cảnh Chiến tranh lạnh, tình hình Đông Nam Á ngày càng trở nên căng thẳng do chính sách can thiệp của Mĩ vào khu vực. Tháng 9 – 1954, Mĩ cùng Anh, Pháp thành lập khối quân sự Đông Nam Á (viết tắt theo tiếng Anh là SEATO) nhằm ngăn chặn ảnh hưởng của chủ nghĩa xã hội và đẩy lùi phong trào giải phóng dân tộc trong khu vực Thái Lan và Phi-líp-pin đã tham gia vào tổ chức này. Tình hình Đông Nam Á càng trở nên căng thẳng khi Mĩ tiến hành cuộc chiến tranh xâm lược ở Việt Nam và mở rộng chiến tranh sang hai nước Lào và Cam-pu-chia.

Trong thời kì này, In-đô-nê-xi-a và Miến Điện thi hành chính sách hòa bình trung lập, không tham gia vào các khối quân sự xâm lược của các nước đế quốc.

Như thế, từ giữa những năm 50 của thế kỉ XX, các nước Đông Nam Á đã có sự phân hóa trong đường lối đối ngoại.

Câu 2: Từ giữa những năm 50 của thế kỉ XX, các nước Đông Nam Á đã có sự phân hóa như thế nào trong đường lối đối ngoại ?

Từ giữa những năm 50 của thế kỉ XX, các nước Đông Nam Á đã có sự phân hóa  trong đường lối đối ngoại:

+ Từ giữa những năm 50 của thế kỉ XX, trong bối cảnh “chiến tranh lạnh” , tình hình Đông Nam Á ngày càng trở nên căng thẳng do chính sách can thiệp của Mĩ vào khu vực.

+ Tháng 9/1954, Mĩ cùng Anh, Pháp thành lập khối quân sự Đông Nam Á (SEATO), nhằm ngăn chặn sự ảnh hưởng của CNXH và đẩy lùi phong trào giải phóng dân tộc.

+ Thái Lan và Philipin tham gia vào khối quân sự SEATO.

+Việt Nam, Lào, Campuchia tiến hành cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước.

+ Inđônêxia và Myanma thực hiện đường lối hòa bình trung lập.

– Như thế từ giữa những năm 50 của thế kỉ XX, các nước Đông Nam Á đã có sự phân hóa trong đường lối đối ngoại.

Câu 3: Trình bày hoàn cảnh ra đời và mục tiêu hoạt động của tổ chức ASEAN ?

– Hoàn cảnh ra đời:

+ Sau khi giành được độc lập và đứng trước yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội của đất nước.

+ Nhiều nước Đông Nam Á chủ trương thành lập một tổ chức liên minh khu vực nhằm:

Hợp tác phát triển kinh tế, hạn chế sự ảnh hưởng của các cường quốc bên ngoài đối với

khu vực.

+ Ngày 8/8/1967 Hiệp hội các nước Đông Nam Á thành lập ( viết tắt ASEAN) tại Băng

Cốc (Thái Lan ) gồm 5 nước thành viên : Inđônêxia, Malaixia, Philipin, Xingapo, Thái Lan.

* Mục tiêu hoạt động :

Phát triển kinh tế và văn hóa thông qua những nỗ lực hợp tác chung giữa các nước.

thành viên, trên tinh thần duy trì hòa bình và ổn định khu vực.

Câu 4: Tại sao có thể nói: Từ đầu những năm 90 của thế kỉ XX, “một chương mới mở ra trong lịch sử khu vực Đông Nam Á” ?

– Từ đầu những năm 90 của thế kỉ XX, “một chương mới mở ra trong lịch sử khu vực Đông Nam Á” vì:

+ Từ đầu những năm 90 của thế kỉ XX, sau “chiến tranh lạnh ” và vấn đề Campuchia được giải quyết bằng việc kí hiệp định Pari về Campuchia (10/1991). Tình hình chính trị khu vực được cải thiện rõ rệt.

+ Xu hướng nổi bật đầu tiên là sự mở rộng thành viên của tổ chức ASEAN: 01/1984 Brunây, 7/1995 Việt Nam, 9/1997 Lào và Myanma, 4/1999 Campuchia.

* ASEAN từ 6 nước đã phát triển thành 10 nước thành viên.

* Lần đầu tiên trong lịch sử khu vực, 10 nước Đông Nam Á đều cùng đứng trong một tổ chức thống nhất.

* Trên cơ sở đó, ASEAN chuyển trọng tâm hoạt động sang hợp tác kinh tế, đồng thời xây dựng một khu vực Đông Nam Á  hòa bình, ổn định để cùng nhau phát triển phồn vinh.

– Năm 1992 Đông Nam Á trở thành khu vực mậu dịch tự do ( AFTA).

– Năm 1994 lập diễn đàn khu vực ( ARF)  gồm 23 quốc gia.

Một số chuyên mục của Lịch sử 9:

• Giải bài tập Sách giáo khoa môn Lịch sử lớp 9
• Câu hỏi ôn tập môn Lịch sử lớp 9
• Đề thi – Đáp án môn Lịch sử lớp 9
• Đề thi học sinh giỏi môn Lịch sử lớp 9

Sau năm 1945, các nước Đông Nam Á lần lượt đứng lên đấu tranh đòi độc lập tự do cho đất nước mình. Năm 1967, Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á gọi tắt là ASEAN đã được thành lập tại Băng Kok (Thái Lan) với sự tham gia của 5 nước: In-đô-nê-xi-a, Ma-lay-si-a, Phi-líp-pin, Thái Lan, Singapo. Chúc các bạn học tập hiệu quả !