Bài 12: Những thành tựu chủ yếu và ý nghĩa lịch sử của cách mạng khoa học-kĩ thuật – Lịch sử 9
Đáp ứng nhu cầu vật chất và tinh thần ngày càng cao của con người, những thành tựu khoa học kĩ thuật ngày càng được nâng cao, nhiều phát minh mới phục vụ đời sống được ra đời. Những thành tựu ấy mang ý nghĩa lịch sử cho nhân loại. A. Tìm hiểu lý thuyết Trong tương lai gần, mỗi người sẽ có bản ...
Đáp ứng nhu cầu vật chất và tinh thần ngày càng cao của con người, những thành tựu khoa học kĩ thuật ngày càng được nâng cao, nhiều phát minh mới phục vụ đời sống được ra đời. Những thành tựu ấy mang ý nghĩa lịch sử cho nhân loại.
A. Tìm hiểu lý thuyết
Trong tương lai gần, mỗi người sẽ có bản đồ gen của riêng mình.
I. Những thành tựu chủ yếu của cách mạng khoa học – kỹ thuật
* Nguyên nhân :
-Đáp ứng nhu cầu vật chất và tinh thần ngày càng cao của con người.
-Bùng nổ dân số .
-Nguồn tài nguyên thiên nhiên cạn kiệt .
* Có hai cuộc cách mạng khoa học – kỹ thuật:
+ Lần 1:
Cách mạng công nghiệp thế kỷ XIII – cơ khí hóa .
+ Lần 2 :
Cách mạng KH- KT thế kỷ XX tự động hóa .
Cách mạng KH- KT hiện nay có đặc điểm là khoa học trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp; sự kết hợp chặt chẽ cách mạng khoa học và kỹ thuật tạo ra một sức mạnh tổng hợp; nhịp độ phát triển nhanh chóng, qui mô lớn, đạt thành tựu kỳ diệu.
Cừu Đô ly
* Thành tựu chính :
+ Khoa học cơ bản : phát minh to lớn về toán học , vật lý, hóa học , sinh học ( 3-1997 cừu Đô ly sinh ra bằng phương pháp sinh sản vô tính, tháng 4-2003 công bố “Bản đồ gen người “, tương lai sẽ chữa được những bệnh nan y )
+ Công cụ sản xuất : máy tính điện tử , máy tự động và hệ thống máy tự động ( thí dụ “máy tính mô phỏng thế giới” ESC -3-2002- có nhiệm vụ nghiên cứu tình trạng khí hậu nóng dần của trái đất , dự báo chính xác về các thảm họa thiên nhiên, nghiên cứu dự án về sinh học )
+ Nguồn năng lượng mới : năng lượng nguyên tử , năng lượng mặt trời ,năng lượng gió , thủy triều .
+ Những vật liệu mới : chất dẻo pô li me .
+ Cách mạng xanh trong nông nghiệp : cơ khí hóa , điện khí hóa .. lai tạo giống mới , không sâu bệnh .
+ Có nhiều tiến bộ trong giao thông vận tải, thông tin liên lạc: máy bay siêu âm , tàu hỏa cao tốc , vệ tinh nhân tạo .
+Chinh phục vũ trụ như : phóng thành công vệ tinh nhân tạo (1957); con người bay vào vũ trụ (1961); con người đặt chân lên mặt trăng ( 1969).
Robot thám hiểm sao Hỏa
II. Ý nghĩa và tác động của khoa học-kĩ thuật:
* Ý nghĩa :
-Một cột mốc lớn chói lọi trong lịch sử tiến hóa văn minh loài người .
-Mang những tiến bộ phi thường.
-Mang những đổi thay to lớn trong cuộc sống .
* Tác động :
+ Tích cực :
-Tạo bước phát triển nhảy vọt trong cuộc sống văn minh.
-Con người không phải lao động tay chân.
-Thúc đẩy kinh tế phát triển .
-Nâng cao đời sống vật chất và tinh thần.
+ Tiêu cực :
-Chế tạo vũ khí hủy diệt như bom nguyên tử ,vũ khí hóa học , chiến tranh nguyên tử .
-Ô nhiễm môi trường như nhiễm chất phóng xạ .
-Tài nguyên cạn kiệt.
-Tai nạn giao thông , tai nạn lao động .
-Bệnh dịch mới .
Quả bom nguyên tử ném xuống Nagasaki tạo ra một cột khói khổng lồ cao 18km
B. Bài tập
Câu 1: Cuộc cách mạng khoa học kĩ thuật trong thời gian gần đây có những thành tựu nào quan trọng đáng chú ý ?
– “Cừu Đô-li” ra đời bằng phương pháp sinh sản vô tính (3-1997) là một thành tựu khoa học lớn nhưng cũng gây lo ngại về mặt xã hội và đạo đức như công nghệ sao chép con người.
– “Bản đồ gen người” (6-2000, hoàn chỉnh tháng 3-2003), giải mã 99% gen người, giúp trong tương lai có thể nghiên cứu, chữa trị nhiều căn bệnh nan y như ung thư, tiểu đường, bệnh tim mạch, bệnh béo phì, nhiễm chàm ở trẻ em và tăng tuổi thọ cho người già.
Câu 2: Cuộc cách mạng khoa học – kĩ thuật hiện nay đã và đang có những tác động như thế nào đối với cuộc sống của con người ?
– Cuộc cách mạng khoa học – kĩ thuật hiện nay đã và đang có những tác động tích cực đối với cuộc sống con người. Nó cho phép thực hiện những bước nhảy vọt về sản xuất và năng suất lao động, nâng cao mức sống và chất lượng cuộc sống của con người, đưa đến những thay đổi lớn về cơ cấu dân cư lao động trong nông nghiệp, công nghiệp và dịch vụ.
– Tuy nhiên, cuộc cách mạng khoa học – kĩ thuật cũng mang lại những hậu quả tiêu cực (chủ yếu do con người tạo ra) : chế tạo các loại vũ khí hủy diệt, ô nhiễm môi trường, những tai nạn lao động và giao thông, các loại dịch bệnh mới…
Câu 3: Hãy nêu những tiến bộ về khoa học – kĩ thuật và những hạn chế của việc áp dụng khoa học – kĩ thuật vào sản xuất (như môi trường bị ô nhiễm, tai nạn lao động, dịch bệnh v.v…)?
*Thành tựu:
+ Khoa học cơ bản: Thu những thành tựu trong ngành Toán, Vật lý, Hóa, Sinh được ứng dụng vào kĩ thuật và sản xuất.
+ Công cụ sản xuất mới: Máy tính điện tử, máy tự động, hệ thống máy tự động.
+ Tìm ra nguồn năng lượng mới: Năng lượng nguyên tử, năng lượng mặt trời,thủy triều…
+ Sáng chế ra vật liệu mới: Chất Pôlime
+ Cuộc “Cách mạng xanh” trong nông nghiệp đã khắc phục được nạn thiếu lương thực thực phẩm.
+ Giao thông vận tải và thông tin liên lạc có máy bay siêu âm khổng lồ, tàu hỏa siêu tốc, vệ tinh nhân tạo phát sóng truyền hình rất hiện đại.
+ Chinh phục vũ trụ.
* Thành tựu quan trọng đáng chú ý nhất là chinh phục vũ trụ, vì nhờ có thành tựu này mà con người khám phá ra những bí mật của vũ trụ để phục vụ đắc lực cho cuộc sống con người trên trái đất.
*Hạn chế:
+ Tài nguyên cạn kiệt, môi trường ô nhiễm nặng (khí quyển, đại dương, sông hồ…)
+ Chế tạo ra các lọai vũ khí và các phương tiện quân sự có sức tàn phá và hủy diệt sự sống.
+ Nhiễm phóng xạ nguyên tử, tai nạn lao động, giao thông, dịch bệnh và tệ nạn xã hội.
Một số chuyên mục của Lịch sử 9:
- Giải bài tập Sách giáo khoa môn Lịch sử lớp 9
- Câu hỏi ôn tập môn Lịch sử lớp 9
- Đề thi – Đáp án môn Lịch sử lớp 9
- Đề thi học sinh giỏi môn Lịch sử lớp 9
