Những câu ca dao kháng chiến hào hùng của dân tộc

Bao giờ hết cỏ Tháp Mười

Thì dân ta mới hết người đánh Tây.

Con ơi, con ngủ cho ngoan,

Mẹ còn cày cấy tập đoàn đồng sâu.

Con ơi, hãy ngủ cho lâu,

Mẹ đi vận tải, bắc cầu, khai mương.

Con ơi, ngủ nhé, mẹ thương,

Mẹ còn đi học ở trường trưa nay.

Con ơi, cứ ngủ cho say,

Đã có mẹ gác máy bay quân thù.

Ngày mai thống nhất, bố về,

Gia đình hạnh phúc, tràn trề niềm vui.

Con ngoan, ngủ nhé, à… ơi …

• Những câu ca dao đặc sắc về ẩm thực dân tộc

Em yêu, em quý quê hương,

Yêu anh bộ đội lên đường hành quân.

Đông Xuân anh thắng vang lừng,

Quê em sôi nổi đón mừng công anh.

Đánh cho Mỹ ngụy tan tành,

Lời thơ tiếng hát em dành tặng anh.

Cấy cày, sản xuất, đấu tranh,

Anh ơi! Em quyết cùng anh diệt thù.

Ngày nào bộ đội về làng,

Em chạy vào làng tặng một rổ khoai.

Khoai em tuy ít mà bùi,

Ăn vào một miếng cũng vui cả đoàn.

Hôm nay bộ đội về làng,

Em chạy vào hàng xin được tòng quân.

Thằng Tây chớ cậy xác dài,

Chúng tao người nhỏ nhưng dai hơn mày!

Thằng Tây chớ cậy béo quay,

Mày thức hai buổi là mày dở hơi.

Chúng tao thức bốn đêm rồi.

Ăn cháo ba bữa, chạy mười chín cây.

Bây giờ mới gặp mày đây,

Sức tao vẫn đủ bắt mày hàng tao.

Trên trời có đám mây vàng

Em đi tiếp vận cho chàng giết Tây

Thằng Tây tiếp tế máy bay,

Không bằng tiếp vận chân tay chúng mình.

Xuân về, hoa cúc nở hoa,

Trên cành chim sáo hát ca rộn ràng,

Chào anh, anh Giải phóng quân!

Anh đem nắng ấm mùa xuân đến nhà.

Con ơi, con ngủ cho mùi,

Để mẹ ngồi vót cho rồi bó chông.

Chông này gìn giữ non sông,

Chông này góp sức diệt quân bạo tàn.

Chông này xóa sạch tóc tang,

Chông này đem lại tiếng đàn lời ca.

Cho con gần mẹ gần cha,

Cho nước độc lập, cho nhà yên vui.

Con ơi, con ngủ cho mùi,

Để mẹ ngồi vót cho rồi bó chông.

Thằng Tây đánh trận Điện Biên

Mặt mày nhếch nhác, van xin đầu hàng

Một bầy quân tướng huênh hoang

Giỏi đánh giặc mồm lại giỏi giơ tay

Thằng Tây nuôi lính thật tài

Cái bệnh chạy dài dễ chẳng ai hơn!

Bên sông thưa thớt tiếng gà

Mây trôi xuống bến, trăng tà về tây

Đò em đợi bến sông này

Đưa đoàn chiến sĩ đêm nay lên đường

Đò em chở bạn tình thương

Chở lòng yêu nước can trường qua sông.

• Hình ảnh con gà trong ca dao – tục ngữ Việt Nam

Ai ơi, chớ dại chớ lầm

Lương tâm bán rẻ, đi cầm súng Tây

Máu người thân vấy đầy tay

Hại dân hại nước, tội này ai tha?

Ngủ đi, con ngủ cho say,

Mẹ còn tay súng tay cày giương cao.

Đổ mồ hôi, đổ máu đào,

Giữ quê, biển rộng, trời cao trong lành.

Giữ nhà máy, giữ đồng xanh,

Chặn tay giặc Mỹ đang rình hại ta.

Cha đi cứu nước cứu nhà.

Mẹ “ba đảm nhiệm” thay cha mọi bề.

Mướp ơi, mướp cứ leo giàn,

Cứ xanh sắc lá, cứ vàng màu hoa.

Xới vun công của mẹ già,

Bát canh nhớ vị đậm đà quê hương.

Bữa cơm ở giữa chiến trường,

Thoảng mùi canh mướp càng thương mẹ già.

Cụ ông bàn với cụ bà:

Bà nó ở nhà giữ cháu hôm nay.

Để tôi ra bắn máy bay,

Mai tôi lại bế cháu thay phiên bà.

Bà rằng: “Ông khéo khéo là!

Để tôi ra bắn máy bay,

Tối qua tập bắn, cái tay đang thèm.

Ông ơi! Ông ngẫm mà xem,

Tóc ông cũng đã bạc trên mái đầu”.

Ông rằng “Già tóc, già râu,

Còn chuyện đánh Mỹ, tôi đâu có già!”.

Hỡi thuyền đưa khách sang sông,

Chở chông chở súng, chở chồng em sang.

Chồng em du kích giữ làng,

Giữ yên bến nước đò ngang sớm chiều.

Lòng Bác rộng khắp bao la,

Lòng dân, lòng Bác chan hòa nước non.

Chúng cháu ghi nhớ công ơn,

Quyết giết giặc Pháp rửa hờn cho dân.

Toàn dân dốc một lòng thành,

Làm tròn nhiệm vụ đáp tấm tình Cụ thương dân.

Chồng em vì nước hy sinh,

Cánh tay mất nửa, mối tình còn nguyên.

Gió to, sóng cả, sông sâu,

Dưới chân nước chảy, trên cầu mưa rơi.

Gió mưa, sông nước, mặt trời.

“Nhanh tay ơi chị em ơi! ta chèo”.

Áo em vai đã ướt đều,

Vì mưa, hay đã thấm nhiều mồ hôi?

Ướt em, em thấy vẫn vui,

Chỉ lo ướt súng, ướt người chiến binh.

Mưa rơi thêm lạnh rừng khuya,

Nghe không gian ngỡ bốn bề mênh mông.

Hành quân nhớ bếp lửa hồng,

Nhớ xưa Bác sống giữa rừng ấm vui.

• Những câu ca dao, tục ngữ mang đậm triết lí nhân sinh sâu sắc

Ai lên xứ Lạng cùng anh,

Thăm quân du kích, xem thành Bắc Sơn.

Suối trong in bóng trăng tròn,

Hai cô gái Thổ, trèo non đi tuần.

Chị em du kích Thái Bình,

Ca – lô đội lệch vừa xinh vừa giòn.

Người ta nhắc chuyện chồng con,

Lắc đầu nguây nguẩy: “Em còn giết Tây!”.

Hy sinh trả nghĩa giang san

Đoàn quân Nam tiến vượt ngàn gian lao

Tình ruột thịt, nghĩa đồng bào

Bát cơm chung, giọt máu đào giúp nhau.

Thằng Tây ở đất Điện Biên

Bị ta vây chặt suốt đêm suốt ngày

Điện Biên Phủ sắp lung lay

Thành "Điện Âm Phủ" vùi Tây xuống mồ

Anh em ta gắng thi đua

Đào hào cho vững, khoét mồ chôn Tây!

Anh đi gìn giữ nước non,

Tóc xanh em đợi, lòng son em chờ.

Anh đi ra lính Cụ Hồ,

Con sông, con hói, con đò đưa anh.

Đói lòng cơm nắm giở ra,

Chia nhau lót dạ, ngủ qua đêm dài.

Nhìn nhau lặng tiếng im hơi,

Cành cây gió động, mưa rơi ướt đầu.

Nằm đây bố trí bên nhau,

Súng ơi! Có rét chui đầu vào chăn!

Ai qua phố Phủ Đoan Hùng,

Hẳn rằng còn nhớ voi gầm sông Lô.

Rừng xanh khói lửa mịt mù.

Nước sông đỏ máu quân thù chưa phai.

Luyện quân voi luyện cho tài,

Lập công voi xé một vài ca nô.

Dòng sông nước đục lờ đờ,

Bên kia sông cát: nấm mồ thực dân!

Con đò trong bãi nằm dài,

Em là du kích đợi hoài các anh.

Quân về mình biếc lá xanh,

Ngậm tăm lựa bóng trăng thanh xuống đò.

Hôm đi thuyền bến nặng chờ,

Hôm về thằng trận câu hò lại vang.

“Cách sông nên phải lụy đò”,

Câu ca thuở trước bây giờ còn đâu!

Bây giờ mưa gió đêm thâu,

Em đây vẫn cứ chống chèo đò ngang.

Đò đưa mấy chuyến quân sang,

Lòng em như sóng tràng giang reo mừng.

Anh đi ra tận chiến trường,

Ngày về xin hẹn sông Thương dừng chèo.

Ngày xưa bưng lấy bát cơm,

Nhớ thầy nhớ mẹ phong sương cấy cày.

Ngày nay bưng bát cơm đầy,

Ơn Bác, ơn Đảng ngày ngày không quên.

Em về sửa lại đôi quang,

Còn em đem cuốc, sẵn sàng làm đê.

Mai kia nước lũ kéo về,

Quyết tâm chống lụt, đê kè làm thêm.

Giữ cho đẹp lúa đồng chiêm,

Cho khoai nhiều củ, ngô thêm óng vàng.

Mặc quân giặc Mỹ “leo thang”,

Quyết tâm sản xuất, Mỹ càng thua to.

Lời kết: Những câu ca dao ấy tựa như chứng cớ lịch sử đầy đanh thép, ghi lại khí thế quyết tâm và những cột mốc hào hùng của dân tộc. Ca dao kháng chiến đã cho thấy hình ảnh con người Việt Nam sáng rực lòng yêu nước và lòng nhân ái dân tộc sâu xa, kết tinh từ truyền thống ngàn đời của dân tộc.