Kỹ thuật trồng riềng

Đặc điểm sinh học cây riềng

Riềng thuộc họ gừng, lên khoa học là Alpinia offìcinamm, Hance.

Riềng là loại cây có thể sống lâu năm, thân riềng phát triển từ củ. Củ riềng mọc ngang, kích thước lớn hơn củ nghệ. Củ chia làm nhiều nhánh. Ruột củ màu trắng có chỗ hơi vàng, nhiều chất xơ. Vỏ củ riềng có từng khoang, có khi còn có vảy mềm, màu đỏ nâu. Ở cuối mỗi nhánh đều có thể phát triển thành mầm.

Thân riềng xốp, có nhiều vảy sát gốc có màu tía, càng lên trên càng xanh. Lá riềng không có cuống mà ôm sát vào thân, hình lá giống mũi mác. Lá riềng mọc thành 2 dãy so le nhau. Hoa riềng có màu trắng mọc từ ngọn cây. Hoa phân làm nhiều nhánh, nếu để lâu sẽ có quả. Quả riềng hình cầu có lông và có hạt.

Nhìn bề mặt cây riềng cao hơn gừng và nghệ. Có cây cao đến 1,5m. Gừng có độ thích nghi cao. củ riềng

Ứng dụng

Riềng có thể dùng trong các món ăn lẫn trong các vị thuốc.

Món ăn phổ biến dùng nhiều riềng nhất là thịt chó. Thiếu vị riềng thì món thịt chó sẽ mất ngon. Riềng còn được dùng để làm món ăn với ốc, lươn hay các loại thực phẩm có mùi tanh khác vừa át mùi tanh vừa ăn ngon miệng.

Củ riềng có chứa 0,5 – 1% tinh dầu màu vàng xanh, lỏng sền sệt có tác dụng kích thích tiêu hoá, chữa đầy hơi đau bụng, đau dạ dày, sốt rét, trúng gió, nôn mửa… Vì vậy, riềng dược các thầy thuốc nam coi là một vị thuốc quan trọng. Nấu riềng, sả, lá bưởi để tắm hoặc xông có thể chữa cảm cúm.

Yêu cầu về đất trồng

Riềng là loại cây thích nghi rộng. Nó có thể chịu được hạn và ngập úng. Đồng thời riềng cũng thích hợp với nhiều loại đất khác nhau. Tuy nhiên, muốn thu hoạch năng suất cao riềng cũng rất cần đất tốt. Đất trồng riềng phải nhiều mùn, thoáng nước. Mặc dù được dùng vào nhiều việc nhưng riềng ít được trồng rộng rãi. Ở những vùng tiêu thụ thịt chó mạnh thì người ta mới trồng nhiều nhưng diện tích cũng hạn chế.

Trồng riềng

Trồng quanh nhà

Hầu như mỗi gia đình nông thôn đều có trồng một bụi riềng ở quanh nhà. Trồng riềng chọn chỗ đất hơi cao gần bể nước. Đào hố sâu 30 – 40cm rồi bỏ phân vào (1-2 kg/hố), sau đó lấp đất một lớp mỏng. Lấy củ riềng hoặc đoạn gốc có rễ, có mầm đặt vào hố, lấp đất lên rồi tưới nước.

Sau 4-5 ngày riềng ra rễ mới, mầm bắt đầu mọc. Có thể tưới phân để làm riềng lớn nhanh. Trồng khoảng 4-5 tháng riềng đã có củ to có thể đào lên để dùng được.

Trồng riềng trên diện tích rộng

Trồng riềng muốn có thu hoạch cao thì phải chọn đất cao ráo. Đất trồng phải được cày bừa, dọn cỏ sạch sẽ, bón phân đầy đủ. Một ha bón 15 – 20 tấn phân chuồng, 200 – 300kg phân lân. Đánh luống đất cao 20 – 25cm, rồng 1 – l,2cm, rạch hàng 50 X 50cm.

Riềng trồng phải chọn các củ sạch bệnh, cắt hết lá rồi đem trồng, khi đặt mồi phải lấp đất chặt gốc. Riềng mọc cao 30 – 40cm thì vun gốc 1 lần. Khi riềng mọc tốt thì lấn át hết cỏ dại. Khoảng 5 – 6 tháng thì bắt đầu thu hoạch được. Người ta thường thu hoạch riềng bằng cách tỉa dần củ riềng. Tỉa xong lại vun gốc, cây lại mọc ra mầm khác… Luân phiên tỉa cây này đến cây khác thì sẽ có riềng thu hoạch suốt năm. Ở những nơi tiêu thụ nhiều, mỗi nhà trồng khoảng 30 – 50 m2 là đủ dùng suốt năm.