Đặc điểm sinh lý của heo nái có chửa
Sau khi heo nái phối giống có kết quả, hợp tử bám chặt và làm tổ ở tử cung và bắt đầu phát triển, lúc này heo nái có chửa . Đồng thời các cơ quan bộ phận liên quan (nhau thai, bọc ối, niệu, tử cung và bầu vú) đều được phát triển trong thời gian 114 ngày. Trong thời gian có chửa heo nái có nhiều ...
Sau khi heo nái phối giống có kết quả, hợp tử bám chặt và làm tổ ở tử cung và bắt đầu phát triển, lúc này heo nái có chửa. Đồng thời các cơ quan bộ phận liên quan (nhau thai, bọc ối, niệu, tử cung và bầu vú) đều được phát triển trong thời gian 114 ngày. Trong thời gian có chửa heo nái có nhiều đặc điểm thay đổi.
Đặc điểm phát triển bào thai heo
Đặc điểm phát triển bào thai và các tổ chức có liên quan
Đặc điểm phát triển bào thai: Ngay sau khi thụ tinh, hợp tử đã bắt đầu sử dụng chất dinh dưỡng của tử cung làm chất dinh dưỡng cho mình. Ngày thứ 11 hợp tử đã cắm sâu vào sừng tử cung gọi là hiện tượng làm tổ ở sừng tử cung. Ngày thứ 18 nhau thai hình thành và có chức năng rõ rệt. Tốc độ phát triển của bào thai rất nhanh. Kích thước và trọng lượng của bào thai heo phát triển và thay đổi như bảng dưới. Theo mức tăng của khối lượng, thành phần hoá học của bào thai cũng thay đổi theo tuổi thai.
Sự phát triển bào thai heo
| Tuổi (ngày) | Chiều dài | Trọng lượng | ||
| cm | % so 30 ngày | gam | % so 30 ngày | |
| 30 | 2,5 ±0,3 | 1,50 ±0,005 | ||
| 51 | 9,8 ±1,0 | 3,9 | 49,8 + 1,4 | 33,2 |
| 72 | 16,3 ± 2,0 | 6,5 | 220,5 ± 7,3 | 147,0 |
| 93 | 22,9 ± 2,0 | 9,2 | 616,9 ± 15,0 | 411,3 |
| 114 | 29,4 ± 8,6 | 11,8 | 1049,0 ±42,7 | 693,9 |
Thai càng lớn hàm lượng nước càng giảm, lượng vật chất khô tích luỹ càng tăng, lipid, protein tích luỹ tăng. Vì vậy, nhu cầu dinh dưỡng của heo mẹ sẽ tăng. Nhưng thực tế thì trong giai đoạn có chửa, nội tiết thay đổi dẫn tới quá trình trao đổi chất của heo mẹ thay đổi theo phương thức “đồng hoá chiếm ưu thế so với dị hoá”, nên nhu cầu dinh dưỡng của heo mẹ không đòi hỏi lớn. Quá trình phát triển bào thai heo chia làm 3 giai đoạn:
+ Giai đoạn phôi thai: Từ ngày có chửa thứ 1 – 22, hình thành các mầm mống của các bộ phận cơ thể.
+ Giai đoạn tiền bào thai: Từ ngày có chửa thứ 23 – 38, giai đoạn này hình thành các tổ chức sụn, cơ, hệ thần kinh, tuyến sữa, đặc tính của giống, tính đực, cái và các đặc điểm cấu tạo cơ thể.
Quá trình phát triển của bào thai heo
| Tổ chức hình thành | Ngày có chửa |
| Màng dạ con, ruột | 11-12 |
| Màng đệm, tổ chức tim | 16 |
| Tuyến tụy, phổi | 16,5 – 17,5 |
| Cuống rốn, tĩnh mạch cửa | 20 |
| Mũi, mắt, manh tràng, tổ chức xương cốt | 21 – 28 |
| Lông, đa, nhau thai | 28 |
| Tế bào máu, tim đã hoạt động | 30 |
| Gan bắt đầu tích luỹ slycogen | 40 |
| Protein huyết thanh đã được tổng hợp | 50 |
| Hormon tuyến yên, tuyến giáp bắt đầu tiết | 50 |
| Fibrinogen đã được tổng hợp | 90 |
| Tinh hoàn đã xuống bìu | 95 |
+ Giai đoạn phát triển bào thai: Từ ngày thứ 39 – 114, khối lượng và thể tích bào thai tăng lên rất nhanh, chiều dài thân, cao vai phát triển mạnh, bộ xương được hình thành, các cơ quan nội tạng và bốn chân phát triển rõ.
Đặc điểm phát triển của các tổ chức có liên quan
Nhau thai, dịch ối, dịch niệu: Nhau thai quyết định trong việc trao đổi dinh dưỡng giữa thai và cơ thể mẹ, tham gia trao đổi bài tiết, là nơi dự trữ dinh dưỡng tạm thời để cung cấp cho thai khi cần thiết.
Dịch ối, dịch niệu có tác dụng bảo vệ thai, tránh các va chạm cơ giới cho thai, là kho dự trữ khoáng, là nơi chứa các sản phẩm trao đổi trung gian như ure, creatin…
Nhau thai, dịch ối, dịch niệu thay đổi theo thời gian
| Tuổi thai (ngày) | Số thai | Nhau thai | Dịch ối, niệu | ||
| (g) | % so 47 ngày | (g) | % so 47 ngày | ||
| 47 | 12 | 800 | 1350 | ||
| 63 | 11 | 2100 | 263 | 5050 | 374 |
| 81 | 11 | 2550 | 319 | 5650 | 419 |
| 96 | 10 | 2500 | 313 | 2250 | 167 |
| 102 | 10 | 2500 | 313 | 1250 | 93 |
| 108 | 9 | 2500 | 313 | 1890 | 140 |
Tử cung heo mẹ: Trong thời gian chửa, tử cung heo nái không ngừng tăng trưởng, để đảm bảo cho bào thai phát triến được bình thường.
Phát triển tử cung heo mẹ trong thời gian chửa
| Tuổi thai (ngày) | Tử cung (g) | % so với 47 ngày |
| 47 | 1300 | |
| 63 | 2450 | 189 |
| 81 | 2600 | 200 |
| 96 | 3411 | 265 |
| 108 | 3770 | 290 |
Tử cung heo nái tích luỹ nhiều glycogen, tương ứng 13kg trọng lượng sơ sinh của heo con, có 2,5kg nhau thai, 2kg nước ối và tử cung heo mẹ phải tăng lên 3 – 4kg mới ôm chứa đủ bào thai .
Đối với heo Móng Cái, trọng lượng sơ sinh cả ổ 6930g, thì nhau thai 1195g, màng nhau 46g, dịch ối, dịch niệu là 406g.
