Sử dụng chất điều hòa sinh trưởng thực vật

là một biện pháp kỹ thuật được dùng khá phổ biến trong nghề trồng nho ở các nước. Từ năm 1950, chất Gibberellic acid (GA3) đã dùng cho nho ở Mỹ và Nhật Bản làm tăng năng suất nho từ 30 45%. Tới nay nhiều chất điều hòa sinh trưởng đã dùng cho nho với nhiều mục đích và đã đạt được những kết quả rõ rệt.

Làm tăng đậu quả

Chất Naphthoxy acetic acid (NOA) với nồng độ 25 ppm làm tăng đậu quả trên nhiều giống nho không hạt và có hạt. Ngoài ra, các chất Gibberelỉìn (GA3), Cytokinin, Cycocel (CCC), acid dimethyl hydraxit succinic (ADHS) cũng được dùng tương đối phổ biến cho nho để làm tăng đậu quả. Với chất GA3 thường dùng nồng độ 50- 100 ppm, chất ccc pha nồng độ 3.000-5.000 ppm, chất ADHS nồng độ 2.000 ppm. Thời gian phun là ngày trước khi hoa nở. Theo Tukey và Flemming (1967) phun ADHS nồng độ 2.000 ppm cho các giống nho Himrod và Concord làm tăng đậu quả tới 100%.

Tăng kích thước quả và tạo quả không hạt

Chất chủ yếu dùng cho mục đích này với cây nho là GA3 ở nhiều nước và nước ta. Với giống nho không hạt như Thompson Seedless phun GAs 2 lần, lần đầu vào lúc 30 -80% đài rụng với nồng độ 10 -20 ppm để làm giảm đậu quả, chùm nho thưa, quả lớn. Phun lần 2 vào lúc đậu quả với nồng độ 20 – 40 ppm để làm tăng kích thước quả. Xử lý GA3 quả nho kéo dài thành hình ôvan.

Trên các giống nho có hạt như Pachadrak- sha và Kalisahebi xử lý GA3 làm tằng kích thước quả và có nhiều quả không hạt. Để giảm hiện tượng quả đẹt trên giống Perlette cũng thường xử lý bằng GA3 hỗn hợp acid ascorbic và đường sacaro hoặc phun ccc khi hoa đã nở đầy đủ.

Ở nước ta, bà con trồng nho Ninh Thuận dùng sản phẩm Progibb (nhóm GA3) phun cho giống nho Cardinal 2 lần trước khi cắt cành 7 và 15 ngày được những chùm hoa lớn hơn không phun. Phun Progibb khi chùm hoa mới xuất hiện cho các giống NH.01 -48 và Pakchong cũng làm dài chùm hoa và cuống hoa, giảm bớt công tỉa.

Thúc đẩy sự chín của quả

Để đáp ứng nhu cầu thị trường khi khan hiếm hoặc tránh sự hư hại do các trận mưa lớn cuối vụ cần phải làm cho nho mau chín bằng phun chất Ethrel (Ethephon). Chất Ethrel sau khi phun lên cây sẽ sinh ra khí Etylen là chất chủ yếu thúc đẩy sự chín của quả. Phun Ethrel nồng độ 500- 1.000 ppm khi có khoảng 5 – 15% số quả đã chuyển màu sẽ làm nho chín đồng loạt và sớm được 4-5 ngày, chất lượng không giảm. Với nho rượu Carignane xử lý Ethrel (250 -1.000 ppm) trên chùm lúc nở hoa làm cho nho chín sớm, rượu sẫm màu và tăng chất lượng.

Ngoài ra xử lý chất 2,4D cho nho Kalirahebi nồng độ 2 – 5 ppm cũng thúc đẩy quả chín sớm và đồng đều.

Làm quả chậm chín

Có khi để tránh thời gian nho chín rộ, giá thấp, người ta muốn kéo dài thời gian nho trên cây để thu hoạch muộn. Sử dụng chất Auxin như Benzothiazole-2-oxyacetic acid (BOA, BTOA) có thể làm nho chậm chín từ vài ngày đến vài tuần trên cả nho không hạt và nho có hạt. Sử dựng chất GA3 cũng có tác dụng làm quả chậm chín.

Thời gian phun là khi quả đã già, khoảng 4-5 tuần lễ sau khi đậu.

Kích thích ra rễ cho cành giâm

Một số giống nho cành giâm khó ra rễ cần phải xử lý. Thường dùng các chất Auxin như IAA, NAA, 2,4D, nhúng đầu gốc cành giâm trong dung dịch pha loãng theo từng chất. Với chất IAA ngâm hom 24 giờ trong dung dịch 100 ppm hoặc nhúng 1 giây trong nồng độ đậm đặc 1.000-2.000 ppm.

Thúc đẩy nứt mầm

Một số giống nho chậm nảy mầm sau khi cắt cành, xử lý chất điều hòa sinh trưởng cũng thúc đẩy nảy mầm nhanh. Có thể phun các chất Thioure 2%, canxỉ cyanamide 20% hoặc Ethrel 10 ppm.

Như phần trên đã trình bày, sử dụng chất điều hòa sinh trưởng trong nghề trồng nho là việc nên làm và thực tế đã mang lại nhiều kết quả tốt. Tuy vậy để đạt hiệu quả cao và ổn định, khi sử đụng chất điều hòa sinh trưởng cho cây nho cần chú ý các điểm sau:

-Kết quả sử dụng khác nhau tùy theo giống nho. Từ đó kỹ thuật sử dụng cũng khác nhau, như nồng độ, thời gian.

-Cần kết hợp các yếu tố khác như chế độ nước và dinh dưỡng đầy đủ, thích hợp.

-Trước hết nên làm thử trên diện hẹp, sau khi có kết quả, có kinh nghiệm mới làm trên diện rộng.