Phân loại đà điểu

Có sáu giống Struthio camelus phân bố theo các vùng địa lý, chúng khác nhau một chút về kích thước, màu da ở những chỗ có lông như đùi, đầu, cổ và kích thước cũng như cấu tạo trứng của chúng.

Đà điểu Bắc Phi – Struthio c.camelus

Trước đây đã thấy có ở khắp Bắc Phi, nhưng hiện nay các vùng chúng sống đã thu hẹp chỉ còn ở một dải ngang qua lục địa châu Phi từ phía Nam Marốc và Môritania (Tây) tớị Awash Valley ở vùng Đông Bắc Ethiopia và sông Omo ở vùng Tây Nam Ethiopia; từ phía NamSudan và phía Bắc Uganda tới phía Nam Ai Cập và dọc theo Hồng Hải. Đây là giống đà điểu có chiều cao cao nhất, đặc điểm phân biệt là trên đỉnh đầu không có lông (hói), xung quanh chỗ hói có lông cứng, ngắn, màu nâu mọc xuống tận phía sau cổ. Chúng có một vòng lông cổ màu trắng ở giữa khoảng hai phần ba cổ từ trên xuống. Phần cổ và đùi không có lông thì có màu hồng tươi. Lông cánh và lông đuôi của con đực có màu trắng tinh. Phần mỏ dưới màu đỏ, mắt màu nâu và cẳng chân màu hung đỏ với các vảy mắt cá chân màu đỏ tươi. Lông trên người con cái màu nâu sẫm với lông cánh và lông đuôi màu nhạt hơn. Trong mùa sinh sản, cổ và mỏ của con đực chuyển thành màu đỏ tươi, vảy mắt cá chân cũng đỏ tươi hơn.

Đà điểu Somali, Struthio c.molybdophanes

Khu vực phân bố tự nhiên của chúng gần trùng lặp với đà điểu Bắc Phi. Khi vực này kéo dài từ Đông Bắc Ethiopia qua Somali xuống tới Đông Bắc Kenya. Đỉnh đầu của chúng cũng không có lông giống như giống Struthio c.camelus nhưng nó có vòng cổ màu trắng rất rộng. Da ở những chỗ không có lông trên cổ và đùi có màu xanh xám. Lông đuôi màu trắng. Lông trên người con đực có màu đen rất đẹp và con cái có màu xám nhạt hơn. Con cái của giống này to hơn con đực.

Đặc điểm phân biệt các giống đà điểu

Đà điểu Đông Phi (hay đà điểu Masai)- Struthio c.massaicus

Được tìm thấy ở miền Đông Kenya, từ phía Nam Tsayo tới phía Nam vùng Samburu và tới các vùng thảo nguyên Katayi của nước Cộng hòa Tanzania Đỉnh đầu của chúng có vùng không có lông hoặc mọc lông kín. Da ở những chỗ không có lông trên cổ và đùi có màu xám hơi hồng, trong mùa sinh sản, chúng chuyển thành màu đỏ tươi. Chúng có vòng cổ màu trắng hẹp. Lông cánh và lông đuôi có màu trắng. Đà điểu Bắc Phi – Struthio c.camelus

Đà điểu Nam Phi, Struthio c.australis

Khu vực phân bố ban đầu của chúng kéo dài từ Zimbabue-Botswana, Namibia tới khu vực Cape ở Nam Phi. Đỉnh đầu của chúng có lông mọc cổ màu xám, chuyển thành màu đỏ trong màu sinh sản, các vảy mắt cá chân cũng vậy. Lông đuôi không trắng mà màu sắc thay đổi, từ màu nâu xỉn tới màu nâu vàng sáng. Không có vòng cổ màu trắng. Những con đực trưởng thành nặng tới 150 kg, giống đà điểu này có thể là giống nặng nhất.

Đà điểu Ảrập, Struthio c. syriacus: giống đà điểu này hiện nay gần như đã tuyệt chủng

Chúng nhỏ hơn giống đà điểu châu Phi, chúng có lông chất lượng tốt hơn. Giống đà điểu này bị săn bắn không thương tiếc vì bộ lông của chúng, thậm chí chúng còn bị con người dùng ôtô để săn đuổi và bắn để giải trí. Vì thị trường của loài đà điểu này luôn sẵn sàng trong sự nghèo túng của người dân địa phương nên đà điểu Arập đã bị tiêu diệt vô cùng nhanh chóng. Vào sau thời kỳ giữa những năm 1940 rất ít khi nhìn thấy chúng ở bất kỳ khu vực phân bố nào trước đây của chúng. Con đà điểu cuối cùng được xác nhận đã bị bắn ở Bahrain khoảng năm 1956.

Đà điểu Rio de Oro hoặc Dwarf, Struthio c. spatzi

Thường giới hạn trong vùng Rio de Oro ở Tây Bắc châu Phi. Trứng của giống đà điểu này có những lỗ thông hình dáng giống như “một dấu phẩy thẳng, ngắn”. Tuy nhiên, có sự khác biệt lớn do kích thước cơ thể hơi nhỏ hơn của chúng, Hiện nay chúng được sáp nhập với đà điểu Bắc Phi và không được công nhận là một giống riêng.

Đôi khi đà điểu được chia thành hai hoặc thậm chí thành 4 giống dựa trên các đặc điểm như đỉnh đầu không có lông hoặc có lông, màu của cổ (xem bảng phân loại) và đặc điểm trứng có lỗ thông (xem bảng lỗ thông trứng). Phân loại các giống đà điểu trong thương mại

Rất khó nhận ra những điểm khác nhau giữa các giống đà điểu khi chúng dưới hai năm tuổi. Hơn nữa, các giống khác nhau sẽ có thể lai giống thành công và sinh ra những con lai tốt. Những đặc điểm về lổ thông ở trứng của các giống đà điểu

Đà điểu nuôi trong gia đình, Struthio c. domesticus

Đây là một chủng loại không thuộc một giống khác. Gần đây, những cái tên “đen châu Phi” hoặc “đà điểu cổ đen” đã được những người nuôi đà điểu ở Mỹ đặt ra để gọi như những cái tên thương mại tuy chúng chưa được công nhận một cách chính thức. Những cái tên cũ như “đà điểu Cape” hoặc “chim lấy lông Cape” (mô tả giống đà điểu được nuôi ở vùng Cape thuộc Nam Phi để lấy lông) vẫn được dùng cho tới ngày nay. Giống đà điểu nuôi trong nhà có nguồn gốc là một giống lai từ vài giống hoàng dã, (lấy giống chính là đà điểu Nam Phi được thuần chủng – Struthio c. australis).

Trong suốt thời kỳ sau thế kỷ mười chín và trước thế kỷ hai mươi, một số giống đà điểu Bắc Phi (Struthio c. camelưs) và đà điểu Arập (Struthio asyriacus) đã được đưa sang Nam Phi và cho phối giống sinh sản có chọn lọc với giống Struthio c. australis để cải thiện chất lượng lông. Sự chọn lọc giống tập trung nhất vào chất lượng cho lông đã đặt ra sau khi công việc kinh doanh lông bị suy sụp một cách bất ngờ vào năm 1914. Chỉ có những giống đà điểu có lông tốt nhất mới được giữ lại để làm giống cho giống đà điểu nuôi trong nhà ngày nay.

Giống đà điểu nuôi trong nhà có hình dáng bên ngoài giống với đà điểu Struthio c. australis cổ xanh thuở ban đầu. Tuy nhiên, so với các giống hoang dã thì nói chung chúng nhỏ hơn, cẳng chân và cổ ngắn hơn một cách tương xứng và phần mở dưới luôn ngắn hơn. Đặc điểm khác biệt là chất lượng lông. Các ngạnh riêng của chúng rộng hơn trên 1 con so với ngạnh của giống hoang dã và đầu ngạnh tù chứ không nhọn. Mặt khác, con cái trưởng thành của giống đà điểu nuôi trong gia đình có phần lông trắng nhiều hơn.