Đề thi chuyên đề 10: Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp từ năm 1858 đến cuối thế kỉ XIX ( Phần 3) – Lịch sử 8
ĐỀ 3 Câu 17. Căn cứ Ba Đình được xây dựng như thế nào? So sánh chiến thuật của nghĩa quân Ba Đình với nghĩa quân Bãi Sậy ? Câu 18. Khởi nghĩa Hương Khê có những đặc điểm nào khác so với các cuộc khởi nghĩa Cần Vương khác? Câu 19. Những nguyên nhân nào khiến cho các cuộc khởi nghĩa chống ...
ĐỀ 3
Câu 17. Căn cứ Ba Đình được xây dựng như thế nào? So sánh chiến thuật của nghĩa quân Ba Đình với nghĩa quân Bãi Sậy ?
Câu 18. Khởi nghĩa Hương Khê có những đặc điểm nào khác so với các cuộc khởi nghĩa Cần Vương khác?
Câu 19. Những nguyên nhân nào khiến cho các cuộc khởi nghĩa chống Pháp cuối thế kỉ XIX thất bại?
Câu 20. Tóm tắt diễn biến của khởi nghĩa Yên Thế theo yêu cầu sau đây:
| STT | Thời gian | Sự kiện chính | |
| 1 | 1884 -1892 | ……………………………………… | |
| 2 | 1893-1897 |
|
|
| 3 | 1898 -1908 |
|
|
| 4 | 1909-1913 | …………………………………….. |
Câu 21. So sánh điểm giống và khác nhau giữa khởi nghĩa Yên Thế với các cuộc khởi nghĩa trong phong trào Cần Vương ?
HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI
Câu 17:
Hướng dẫn trả lời:
– Căn cứ Ba Đình được xây dựng độc đáo:
+ Nằm trên vùng đất thuộc ba làng Mậu Thịnh, Thượng Thọ, Mĩ Khê, huyện Nga Sơn, Thanh Hóa.
+ Là Chiến tuyến tự nhiên lợi dụng các lũy tre làng và vùng đất lầy thụt.
+ Xung quanh Ba Đình còn có một số căn cứ khác, đóng vai trò hỗ trợ cho căn cứ chính như căn cứ Phi Lai, căn cứ Quảng Hóa, đáng chú ý nhất là căn cứ Mã Cao.
– So sánh chiến thuật của nghĩa quân Ba Đình với nghĩa quân Bãi Sậy:
Cuộc khởi nghĩa Bãi Sậy Ba Đình:
-Chiến thuật:
+Hoạt động đánh địch trên các tuyến giao thông hoặc trên các con sông lớn như sông Thái Bình, sông Hồng, sông Đuống.
+ Nghĩa quân được chia thành từng toán nhỏ, trà trộn với dân để hoạt động và tiến hành đánh du kích chớp nhoáng hoặc phục kích chặn đường giao thông, tiếp tế của địch.
+Bắt đầu từ hoạt động nhỏ: tập kích, phục kích những toán quân, những đoàn xe vận tải của Pháp trên đường bộ và đường sông, rồi tiến lên những trận đánh lớn, đẩy lùi các cuộc tiến công lớn của địch khi chúng đánh vào căn cứ Ba Đình.
Câu 18. Khởi nghĩa Hương Khê có những đặc điểm nào khác so với các cuộc khởi nghĩa cần vương khác?
Hướng dẫn trả lời:
– Về địa bàn hoạt động: Rộng hơn các cuộc khởi nghĩa khác, gồm bốn tỉnh: Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, thậm chí có lúc sang cả địa phận nước Lào.
– Người lãnh đạo: Phan Đình Phùng và Cao Thắng là những người có uy tín trong văn thân sĩ phu, tính thanh liêm, cương trực, thẳng thắn, có uy thế về tuổi trẻ, sáng tạo. Hai vị thủ lĩnh này lại có sự phối hợp nhịp nhàng trong quá trình lãnh đạo khởi nghĩa.
– Lực lượng: Bao gồm đông đảo nông dân, các dân tộc thiểu số ở miền núi Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình.
– Trình độ tổ chức: Có trình độ tổ chức cao nhất.
– Thời gian: Kéo dài lâu nhất (10 năm), từ năm 1885 đến năm 1895. Trong mười năm đó, nghĩa quân đã biết sử dụng những phương thức tác chiến linh hoạt, chủ động, sáng tạo trong quá trình chuẩn bị lực lượng cũng như trong khi giao chiến với kẻ thù.
Như vậy, khởi nghĩa Hương Khê là đỉnh cao nhất trong phong trào Cần Vương cuối thế kỉ XIX: kéo dài lâu nhất, có quy mô rộng lớn, tổ chức tương đối chặt chẽ, lập được nhiều chiến công, gây cho địch nhiều tổn thất nặng nề.
Câu 19. Những nguyên nhân nào khiến cho các cuộc khởi nghĩa chống Pháp cuối thế kỉ XIX thất bại?
Hướng dẫn trả lời:
– Về chủ quan:
+ Giai cấp lãnh đạo là tầng lớp sĩ phu xuất thân từ nông dân, tầng lớp này không đại diện cho lực lượng sản xuất tiên tiến, không còn đủ khả năng nắm lấy ngọn cờ lãnh đạo cách mạng ở Việt Nam.
+ Đường lối đấu tranh: đi theo đường lối phong kiến đã trở nên lạc hậu. Những cuộc khởi nghĩa diễn ra lẻ tẻ, rời rạc nên đều bị cô lập và đàn áp.
+ Chiến lược và chiến thuật còn non yếu, chưa phù hợp với thực tiễn đưa cuộc đấu tranh dân tộc và giai cấp; chủ yếu dựa vào chiến tranh du kích hợp lệ.
+ Chưa huy động được sức mạnh tổng hợp của toàn dân, chưa thực hiện chiến tranh nhân dân.
– Về khách quan:
+ Hoàn cảnh lịch sử và điều kiện kinh tế chính trị, xã hội ở Việt Nam : chưa chín muồi, chưa đáp ứng được yêu cầu của thời đại.
+ Tương quan lực lượng giữa ta và Pháp còn chênh lệch: Pháp mạnh, ta yếu.
Câu 20. Tóm tắt diễn biến của khởi nghĩa Yên Thế theo yêu cầu sau đây:
| STT | Thời gian | Sự kiện chính | |
| 1 | 1884 -1892 | ……………………………………… | |
| 2 | 1893-1897 |
|
|
| 3 | 1898 -1908 |
|
|
| 4 | 1909-1913 | …………………………………….. |
Hướng dẫn trả lời:
| STT | Thời gian | Sự kiện chính |
| 1 | 1884-1892 | Nghĩa quân còn hoạt động lẻ tẻ, chưa có sự lãnh đạo và chỉ huy thống nhất; đã đẩy lùi được nhiều trận càn của Pháp. |
| 2 | 1893-1897 | Nghĩa quân mở rộng địa bàn hoạt động ra nhiều vùng thuộc Bắc Giang, Bắc Ninh và xây dựng căn cứ Hố Chuối; hai lần giảng hòa với Pháp. |
| 3 | 1898 -1908 | Suốt 11 năm đình chiến nghĩa quân vẫn giữ vững tinh thần Chiến đấu. |
| 4 | 1909 -1913 | Thực dân Pháp tấn công (trở lại. Phong trào bước vào giai đoạn cuối suy yếu dần rồi thất bại. |
Câu 21. So sánh điểm giống và khác nhau giữa khởi nghĩa Yên Thế với các cuộc khởi nghĩa trong phong trào Cần Vương ?
Hướng dẫn trả lời:
| Các cuộc khởi nghĩa trong phong trào Cần vương | Khởi nghĩa Yên Thế | ||
| -Những điểm giống nhau | + Thể hiện lòng yêu nước và ý chí đấu tranh chống thực dân Pháp để giải phóng dân tộc.
+ Lực lượng tham gia phong trào đấu tranh chống Pháp là đông đảo quần chúng nhân dân lao động , chủ yếu là nông dân. + Cuối cùng đều bị thất bại vì thiếu giai cấp tiên tiến lãnh đạo với đường lối cách mạng đúng đắn. |
||
| -Những điểm khác nhau. | -Lãnh
đạo |
Quan lại, sĩ phu yêu nước. | Những người xuất thân từ nông dân. |
| -Địa
bàn hoạt động |
Những địa bàn nhỏ, hẹp, phân tán, thiếu sự lãnh đạo thống nhất. | Địa bàn được mở rộng, nhất là giai đoạn cuối. | |
| -Lực
lượng tham gia |
Chủ yếu là nông dân ở các địa phương, nơi diễn ra khởi nghĩa. | Nhân dân các địa phương, tham gia trực tiếp hoặc gián tiếp. | |
| -Thời
gian tổn tại |
Lâu hơn tất cả các cuộc khởi nghĩa khác trong phong trào Cần vương, kể cả cuộc khởi nghĩa Hương Khê. | ||
Những chuyên mục hay của Lịch sử lớp 8:
- Giải bài tập Sách giáo khoa môn Lịch sử lớp 8
- Câu hỏi ôn tập môn Lịch sử lớp 8
- Đề thi – Đáp án môn Lịch sử lớp 8
- Đề thi học sinh giỏi môn Lịch sử lớp 8
Xem thêm: Đề thi chuyên đề 10: Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp từ năm 1858 đến cuối thế kỉ XIX (Phần 2) – Lịch sử 8
