Bệnh viêm đường hô hấp mãn tính ở gà

còn có tên khoa học là mycoplasmosis (crd), là bệnh truyền nhiễm lây lan mãn tính ở gà và gà tây với các triệu chứng bệnh tích đường hô hấp nhất là ở túi khí.

Nguyên nhân gây bệnh

Chủ yếu do vi khuẩn Mycoplasma gallisepticum và do các stress trong vận chuyển gà, bốc xếp, lạnh, kín gió…gây nên. Ngoài ra, còn do gà mắc các bệnh khác như viêm phế quản truyền nhiễm, cầu trùng làm cơ thể yếu đi, vi khuẩn Mycoplasma trỗi dậy gây ra bệnh này và là bệnh kế phát, có thể nói nguồn gốc phát bệnh rất phức tạp.

Lan truyền bệnh

Bệnh truyền dọc từ đời gà mẹ sang cho gà con qua trứng.

Bệnh lây từ gà ốm sang gà khoẻ, qua thức ăn nước uống, dụng cụ, xe vận chuyển, nguồn chăn nuôi bị dính khuẩn, gà khỏi bệnh có thể vẫn thải ra vi khuẩn.

Thời gian nung bệnh từ vài ngày đến vài tháng hoặc có thể lâu hơn khi bệnh truyền dọc qua trứng.

Triệu chứng, bệnh tích

Ở gà con, gà dò: Gà hắt hơi, kết mạc mắt viêm, nước mắt chảy ra, ít dịch thanh mạc ở hai lỗ mũi và ở mí mắt. Nhiều trường hợp mí mắt viêm tấy và dính vào nhau. Gà thở khò khè có tiếng ran ở khí quản, ban đêm nghe rõ (như dàn nhạc nhè nhẹ). Gà bỏ ăn, xù lông, thở nặng nề,khó. Bệnh tiến triển dần suốt thời gian khá dài làm gà sút cân nhanh, gầy và chết.

Ở gà đẻ: Đầu tiên là thở khò khè do nhiều dịch nhầy đọng ứ ở đường hô hấp trên. Gà ho, hắt hơi, vẩy mỏ, chảy nước mũi, nước mắt. Nước mũi loãng đến đặc dần đọng lại ở ổ xoang mắt làm cho mắt gà sưng lên. Gà gầy nhanh và có thể chết. Bệnh tiến triển chậm. Tỷ lệ gà bệnh thường 20 – 50% phụ thuộc điều kiện chăn nuôi. Tỷ lệ chết ở gà con rất ít chỉ đến 30%, gà lớn chết ít nhưng thiệt hại lớn do giảm đẻ.

Mổ gà con chết thấy những đám bã đậu ở khí quản, phế quản, túi khí và có cả ổ áp xe ở khe hàm, giác mạc đục mờ. Ở gà đẻ viêm mãn tính buồng trứng và thoái hoá nang trứng trước khi chín.

Chuẩn đoán bệnh

Ở đàn gà trên 3 tuần tuổi có triệu chứng hô hấp rầm rộ với tỷ lệ ốm cao, chết ít, ở đàn gà đẻ sản lượng trứng giảm không nhiều, chết không cao, kết hợp bệnh tích viêm các màng thanh mạc và phản ứng ngưng kết quả kiểm tra huyết thanh gà bệnh dương tính cao có thể đánh giá chuẩn đoán là bệnh. Cũng cần phân biệt với triệu chứng của các bệnh , E.Coli.

Phòng và trị bệnh

Phòng bệnh

+ Chủ yếu là vệ sinh phòng bệnh, tẩy uế chuồng trại, cách ly gà ôm, khoẻ.

+ Dùng các loại vaccin để phòng bệnh (trước hết cho đàn gà giống):

-Nobi-vac MG do Intervet (Hà Lan) sản xuất là loại vaccin vô hoạt tiêm dưới da cho gà con (0,5 ml/ con) vào 2-3 tuần tuổi. Trước khi tiêm lắc cho tan thuốc.

-Mycovac-L do Intervet (Hà Lan) sari là loại vaccin sống đông khô dùng dưới dạing phun sương hoặc nhỏ mũi cho gà từ 6 tuần tuổi.

Cách dùng:

Cậy nút lọ, dùng nước sạch rót vào lọ vacxin cho đến khi đầy 2/3 lọ. Đậy nút cao su lại, lắc đều cho thuốc tan hết.

Lưu ý: Phải dùng ngay sau khi pha, Không được mở nắp trước khi dùng

+ Dùng các thuốc cho uống hoặc trộn để phòng nhiễm cho gà :

-Tylosin 98%: 1 gam/10kg TT hoặc pha 1 gam cho 1 lít nước uống hoặc 1 gam trộn 0,5 kg thức ăn dùng liên tục 3-5 ngày.

-Tiamulin 10% bột gói hoặc dung dịch 10% sử dụng liều 20 mg/kg TT hoặc pha 250mi hoạt chất cho 1 lít nước uống.

-Hantril, CRD-Stop, Genta-Tylo, Genta- Costrim Chlortylodexa, Tylo DC.., đều có tác dụng tốt để phòng bệnh.

Điều trị bệnh

Dùng các loại thuốc sau:

-Tylosin (ống 0,5 gam hoặc gói 10 gam hàm lượng 98%), liều lượng 100 mg/kg thể trọng (TT) cho uống. Cụ thể là 1g pha với 0,5 lít nước cho uống liên tục 5-7 ngày. Hoặc 2 gam trộn với 0,5 kg thức ăn.

-Tetracyclin 500-600 g/tấn thức ăn.

-Tiamulin: Uống 250 mg/1 lít nước uống hoặc trộn với 0,5 kg thức ăn, dùng 3-5 ngày.

-Tiamulin 10%: 20g thuốc/16 lít nước uống hoặc trộn với 10 kg thức ăn, dùng 3-5 ngày.

-Furazolidon: 350-400 g/tấn thức ăn ở trường hợp có tạp nhiễm E. Coli.

-Genta tylo: 1-1,5 ml/kg TT, tiêm dưới da. Dùng 3-5 ngày cho gà đẻ, gà hậu bị.

-Chlortylodexa: 0,5-1 ml/1kg thể trọng, tiêm bắp. Dùng liên tục 3 ngày hoặc 1 ống (5ml) pha 1 lít nước uống.

-Sunovil-5: Tiêm 0,5-1 ml/1kg TT, tiêm dưới da, tiêm phúc mạc, chỉ dùng 1 lần. Uống 50 ml/6 lít nước, dùng 3 ngày,

-Cos mix Fort: 1 g/1 lít nước hoặc trộn 0,5-1 kg thức ăn, Dùng 3-6 ngày.

-Qiamutilion 45: 1g/1,8 lít nước trong 5 ngày.

-CRD Stop liều lượng 1 gam pha với 0,5 lít nước hoặc 1 gam/5 kg thể trọng (TT) dùng liên tục 3-5 ngày.

-Streptomycine + Penicilline: 5g Streptomycine + 2g Peniciline dùng cho 50kg thể trọng, tiêm dưới da hoặc tiêm bắp 2-3 lần, cách nhau không quá 72 giờ.

Trong thời gian dùng kháng sinh cần bổ trợ các loại vitamin như Solminvit, Tesgovit, C, B1…