Bài 30: Chiến tranh giành độc lập của các thuộc địa Anh ở Bắc Mĩ – Lịch sử 10

Mĩ là một quốc gia hàng đầu, nhưng trước khi biết đến với tư cách là một nước đế quốc, nước Mĩ cũng đã trải qua cuộc đấu tranh giành độc lập từ tay thực dân Anh.

A. Lý thuyết

1. Sự phát triển của chủ nghĩa tư bản ở Bắc Mĩ. Nguyên nhân bùng nổ chiến tranh.

–       Nửa đầu thế kỷ XVIII, 13 thuộc địa Anh được ra đời dọc bờ biển Đại Tây Dương (1,3 triệu người).(di dân từ châu Âu sang châu Mĩ, dồn người In-đi-an về phía Tây, đưa nô lệ da đen từ châu Phi sang khai phá đồn điền)

–       Giữa thế kỷ XVIII, nền công thương nghiệp  tư bản chủ nghĩa  ở đây phát triển.

+         Miền Bắc: Công trường thủ công phát triển nhiều ngành nghề như: rượu, thủy tinh, luyện kim, đóng tàu, dệt… (các mỏ kim loại quý tập trung chỷ yếu ở miền Bắc, Cảng Bô-xtơn sầm uất…)

+       Miền Nam: kinh tế đồn điền phát triển. sản xuất hàng hóa nông nghiệp xuất khẩu: ngô, bông, mía, thuốc lá… (đất đai phì nhiêu; sử dụng rộng rãi, bóc lột tàn bạo nô lệ da đen).

–       Sự phát triển kinh tế công, nông nghiệp thúc đẩy sự phát triển của  thương nghiệp, giao thông, thông tin, thống nhất thị trường, ngôn ngữ.( yêu cầu bức thiết của 13 thuộc địa là được tự do phát triển sản xuất, buôn bán, mở mang kinh tế về phía Tây, nhưng  bị chính quyền Anh quốc ra sức kìm hãm.)

–       Sự kìm hãm của chính phủ Anh làm cho mâu thuẫn ở 13 thuộc địa trở nên gay gắt, dẫn đến việc bùng nổ chiến tranh.

2. Diễn biến chiến tranh và sự thành lập Hợp chủng quốc Mĩ

Nhân dân cảng Bô-xtơn  tấn công tàu chở chè(trà) của Anh và ném các thùng chè xuống biển để phản đối chế độ thuế của thực dân Anh(12-1773).

–       Sau sự kiện Bô-xtơn, nguy cơ cuộc chiến đến gần. Đại hội lục địa lần thứ nhất được triệu tập (9 – 1774), yêu cầu vua Anh bãi bỏ chính sách hạn chế công thương nghiệp.

–       Tháng 4-1775 chiến tranh bùng nổ

–       Tháng 5 – 1775 Đại hội lục địa lần thứ hai được triệu tập:

+         Quyết định xây dựng quân đội lục địa

+         Cử Gioóc-giơ Oa-sinh-tơn làm tổng chỉ huy quân đội

+        Thông qua bản Tuyên ngôn độc lập (4 – 7 – 1776), tuyên bố 13 thuộc địa  thoát  ly khỏi chính quốc, thành lập Hợp chủng quốc Mĩ.

–       Ngày 17 – 10 – 1777 chiến thắng Xa-ra-tô-ga, tạo ra bước ngoặt cuộc chiến.

–       Năm 1781 trận I-oóc-tao giáng đòn quyết định, giành thắng lợi cuối cùng.

The Battle of Saratoga 1777

General Washington at Yorktown

 Lược đồ chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh Ở Bắc Mỹ

 3. Kết quả và ý nghĩa của Chiến tranh giành độc lập

–       Theo hòa ước Véc-xai (9 – 1783), Anh công nhận nền độc lập của 13 thuộc địa ở Bắc Mĩ.

–      Năm 1787 thông qua Hiến pháp,Mỹ là một Cộng hoà liên bang được tổ chức theo “tam quyền phân lập”, Gioóc-giơ Oa-sinh-tơn làm tổng thống đầu tiên.

Gióc- giơ Oa –sinh- tơn  (1732-1799) là một chủ nô giàu, có tài quân sự và tổ chức, được cử làm tổng chỉ huy nghĩa quân. Tháng 4-1775, chiến tranh bùng nổ giữa chính quốc và các nước thuộc Bắc Mĩ. Nghĩa quân do Gioóc-giơ Oa-sinh-tơn chỉ huy. Ngày 4-7-1776, tuyên ngôn độc lập được công bố, xác định quyền của con người và quyền độc lập của các thuộc địa. ),  là Tổng thống đầu tiên của Hoa Kỳ

Ý nghĩa:

+      Giải phóng Bắc Mĩ khỏi chính quyền Anh, thành lập quốc gia tư sản, mở đường cho  kinh tế  tư bản chủ nghĩa  phát triển ở Bắc Mĩ.

+        Là cuộc cách mạng tư sản ,góp phần thúc đẩy cách mạng chống phong kiến ở châu Âu, phong trào đấu tranh giành độc lập ở Mĩ La-tinh  cuối thế kỷ XVIII đầu thế kỷ XX

 Năm 1789, George Washington tuyên thệ nhậm chức, trở thành Tổng thống đầu tiên của Mỹ . (Ảnh: Getty Images)

B. Bài tập

Câu 1: Hãy trình bày chính sách của Chính phủ Anh đối với sự phát triển kinh tế của 13 thuộc địa

Trả lời:

– Cấm Bắc Mĩ sản xuất nhiều loại hàng công nghiệp.

– Cấm mở doanh nghiệp, cấm đem máy móc và thợ lành nghề từ Anh sang.

– Ban hành chế độ thuế khóa nặng nề.

– Không được tự do buôn bán với các nước khác, không được khai hoang những vùng đất ở miền Tây.

—> Làm tổn hại đến quyền lợi của nhân dân thuộc địa, gây nên sự phản ứng mạnh mẽ của tầng lớp nhân dân.

Câu 2: Nước Mĩ được thành lập trong hoàn cảnh nào ?

Trả lời:

Sau chiến tranh giành độc lập vào nửa cuối thế kỉ XVIII , nước Mĩ ra đời gồm 13 bang ven biển Đại Tây Dương thuộc Bắc Mĩ sau đó được mở rộng nhanh chóng sang phía tây.

Câu 3: Tuyên ngôn Độc lập năm 1776 có những điểm tiến bộ và hạn chế gì ?

Trả lời:

Bản tuyên ngôn đã khẳng định quyền con người đó là quyền tự do ,bình đẳng, và mưu cầu hạnh phúc. Bản tuyên ngôn đã có ảnh hưởng lớn tới nhiều quốc gia mà Mĩ xâm lược trong đó có Việt Nam ,trong bản tuyên ngôn của nước ta ,Bác cũng đã trích dẫn ra bản tuyên ngôn của Mĩ để thấy được tính nhân đạo trong bản tuyên ngôn này.

Tuy nhiên, Bản tuyên ngôn của Mĩ cũng có mặt hạn chế ,đó là chưa đề cập đến quyền của nô lệ và thổ dân da đỏ ,cũng như không xóa bỏ việc bóc lột công nhân và nhân dân lao động.

Câu 4: Yếu tố nào giúp nghĩa quân Bắc Mĩ chiến thắng quân Anh ?

Trả lời:

Sự lãnh đạo của G.Oa-sinh-tơn và chính sách cai quản vô lý của Anh đã làm cho nhân dân thuộc địa phản đối mạnh mẽ mà lực lượng chính là nhân dân.

Câu 5: Hãy trình bày diễn biến chính cuộc Chiến tranh giành độc lập của 13 thuộc địa Anh ở Bắc Mĩ

Trả lời:

Sự kiện “chè Bô-xtơn’ đã thổi bùng lên ngọn lửa chiến tranh ở Bắc Mĩ.
Cuối năm 1773, ba chiếc tàu chở chè của Anh cập bến cảng Bô-xtơn. Để bảo vệ quyền lợi của mình, những người dân địa phương đã cải trang thành thổ dân da đỏ, nhảy lên tàu, ném các thùng chè xuống biển. Chính phủ Anh liền trừng phạt, ra lệnh phong toả cảng Bô-xtơn và điều quân đến chiếm đóng vùng này. Việc buôn bán bị ngừng trệ, công nhân thất nghiệp. Không khí khủng bố tràn ngập. Nguy cơ một cuộc chiến tranh đang đến gần.
Trước tình hình đó, đầu tháng 9 – 1774, đại hội đại biểu các thuộc địa được tiến hành ở Phi-la-đen-phi-a – Đại hội lục địa lần thứ nhất. Các đại biểu yêu cầu vua Anh bãi bỏ chính sách hạn chế công thương nghiệp ở Bắc Mĩ. Không chấp nhận yêu cầu đó, vua Anh tuyên bố sẽ ra lệnh trừng trị, nếu các thuộc địa “nổi loạn”.
Tháng 4 – 1775, chiến tranh giữa các thuộc địa với chính quốc bùng nổ Nghĩa quân đã chiến đấu rất dũng cảm, song do lực lượng yếu và tổ chức kém nên không thắng nổi đội quân chính quy của vua Anh.
Đại hội lục địa lần thứ hai được triệu tập vào tháng 5 – 1775 quyết định thành lập “Quân đội thuộc địa” và bổ nhiệm Gioóc-giơ Oa-sinh-tơn – một điền chủ giàu có, một sĩ quan có tài quân sự và tổ chức – làm tổng chỉ huy ; đồng thời kêu gọi nhân dân tự nguyện tham gia đóng góp xây dựng quân đội. Cuộc đấu tranh giành độc lập không ngừng phát triển. Các thuộc địa lần lượt tuyên bố tách khỏi nước Anh.
Ngày 4-1 – 1776, Đại hội thông qua bản Tuyên ngôn Độc lập tố cáo chế độ áp bức thuộc địa của thực dân Anh và chính thức tuyên bố 13 thuộc địa thoát li khỏi chính quốc, thành lập một quốc gia độc lập – Hợp chúng quốc Mĩ.

Những chuyên mục hay của Lịch sử lớp 10:

• Giải bài tập Sách giáo khoa môn Lịch sử lớp 10
• Câu hỏi ôn tập môn Lịch sử lớp 10
• Đáp án môn Lịch sử lớp 10
• Đề thi học sinh giỏi môn Lịch sử lớp 10

Bài học trên đây chúng tôi đã trình bày về sự phát triển của chủ nghĩa tư bản ở Bắc Mĩ và sự hình thành hợp chủng quốc Mĩ. Chúc các bạn học tập hiệu quả!