Văn hóa - mục tiêu và động lực của sự phát triển xã hội

Văn hóa là phạm trù hết sức rộng lớn và phức tạp, nó được nhìn từ nhiều khía cạnh khác nhau với các cách hiểu khác nhau tuỳ vào mục tiêu tìm hiểu của mỗi người. Chính điều đó dẫn tới việc quan niệm về văn hóa nhiều khi thiếu sự thống nhất, và điều quan trọng hơn là thiếu khhoa học, không nhìn thấy đúng bản chất của văn hóa, không thấy hết được vai trò đặc biệt quan trọng của văn hóa trong đời sống xã hội. Cho đến nay, dù đã có tới hàng trăm định nghĩa, chung qui lại, nhận thức về văn hóa diễn ra dưới một số khía cạnh sau:

- Văn hóa là thế giới tinh thần, hay là đời sống tinh thần của con người.

- Văn hóa là toàn bộ các giá trị vật chất và tinh thần do loài người sáng tạo ra.

- Văn hóa là các hệ thống biểu trưng của các cộng đồng người, các dân tộc, các quốc gia.

- Văn hóa là các cách ứng xử giữa con người với con người, giữa con người với thiên nhiên.

- Văn hóa là tổng các giá trị và phương thức sống của một cộng đồng người của một dân tộc, nói chung là của loài người.

- Văn hóa là sức mạnh bản chất người.

- Văn hóa là thiên nhiên thứ hai.

- V.v…

Có thể nêu thêm nhiều khía cạnh khác nữa từ trong hàng trăm định nghĩa khác nhau về văn hóa. Tuy nhiên, một điều dễ nhận thấy là, các cách tiếp cận khác nhau đó về văn hóa theo lôgíc nêu trên đều quan niệm về một thế giới độc lập, bên ngoài, đứng đối diện với chính con người: thế giới sản phẩm do con người (loài người) sáng tạo ra, mặc dù trong đó đã phản ánh sinh động hoạt động và những thuộc tính vô cùng phong phú của đời sống con người như sinh hoạt, ứng xử, phương thức sống, v.v…

1. Văn hóa với tư cách là mục tiêu của sự phát triển xã hội
2. Văn hóa với tư cách là động lực phát triển xã hội
3. Sự thống nhất giữa mục tiêu và động lực của văn hóa trong sự phát triển – tiến bộ xã hội

Xem chi tiết tại đây