Tại sao dùng thuốc không đủ liều lượng là một nguyên nhân gây nên bệnh lao kháng thuốc?

Mỗi thuốc lao khi đưa vào cơ thể phải đạt được nồng độ nhất định ở trong huyết thanh, còn gọi là nồng độ ức chế tối thiểu (minimum inhibitrice concentration – MIC) thì mới có tác dụng diệt hoặc kìm hãm vi khuẩn phát triển. Nồng độ ức chế tối thiểu trung bình của một số thuốc như sau:

                Rifampicin                              0,15 – 0,20 mcg/ ml.

                Isoniazid                                0.04 – 0,05 mcg/ ml.

                Streptomycin        0,05 – 1 mcg/ ml.

                Ethambutol           1 mcg/ ml.

                Pyrazinamid          10 mcg/ ml.

                Ethionamid           0,50 – 1 mcg/ ml.

                Cycloserin             10 mcg/ ml.

                PAS                        0,1 – 0,5 mcg / ml.

Nếu dùng liều của mỗi thuốc thấp quá, chưa đạt được nồng độ ức chế tối thiểu (MIC) thì không diệt hoặc kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn, vi khuẩn sẽ tiếp tục sinh sản, phát triển và hiện tượng đột biến kháng thuốc lại xảy ra. Mặt khác khi liều lượng thuốc chưa đạt được nồng độ ức chế tối thiểu, khi tiếp xúc với thuốc, vi khuấn sẽ “tự điều chỉnh” để thích nghi với thuốc đó. Sau đó chúng có thể tồn tại trong môi trường có nồng độ thuốc cao hơn và trở thành chủng vi khuẩn kháng thuốc.

Cần lưu ý là các thuốc lao khi phối hợp với nhau, chúng không có tác dụng cộng, cho nên mặc dù phối hợp nhiều thuốc với nhau, cũng không được giảm liều lượng của từng thuốc.