NghiÊn cỨu khoa hỌc lÀ gÌ? lĨnh vỰc cỦa nghiÊn cỨu khoa hỌc

NGHIÊN CỨU KHOA HỌC LÀ GÌ?

Là một họat động tìm kiếm, xem xét, điều tra, hoặc thử nghiệm. Dựa trên những số liệu, tài liệu, kiến thức,… đạt được từ các thí nghiệm NCKH để phát hiện ra những cái mới về bản chất sự vật, về thế giới tự nhiên và xã hội, và để sáng tạo phương pháp và phương tiện kỹ thuật mới cao hơn, giá trị hơn. Con người muốn làm NCKH phải có kiến thức nhất định về lĩnh vực nghiên cứu và cái chính là phải rèn luyện cách làm việc tự lực, có phương pháp từ lúc ngồi trên ghế nhà trường.

Người muốn làm nghiên cứu khoa học phải có những kiến thức nhất định về lĩnh vực nghiên cứu nhưng chủ yếu là phải rèn luyện cách làm việc tự lực và có phương pháp. Do đó, nếu là sinh viên, với những kiến thức hạn chế thực hiện nghiên cứu khoa học càng phải phát huy khả năng tự học để trau dồi những kiến thức cần thiết, đồng thời việc lựa chọn đề tài nên phù hợp với khả năng của mình (bao gồm sự phụ hợp về kiến thức, thời gian, tài lực … ).

CÁC LĨNH VỰC NGHIÊN CỨU KHOA HỌC

1. Nghiên cứu cơ bản

Nghiên cứu cơ bản là những hoạt động nghiên cứu tìm ra những qui luật chung những hướng đi lớn (nghiên cứu nguồn gốc của sự sống, nghiên cứu hệ thống giáo dục quốc dân, nghiên cứu mô hình kinh tế, nghiên cứu vật lí, hóa học...) tìm ra loại nguyên liệu mới, tìm ra những công cụ toán học mới v.v... kết quả của nghiên cứu cơ bản còn nằm trong phòng thí nghiệm, trong tài liệu viết, trong tủ kính (hàng mẫu). Nghiên cứu cơ bản luôn đi trước các loại hình nghiên cứu khác.

2. Nghiên cứu ứng dụng

Ðây là công việc của lực lượng đông đảo nhất của các nhà khoa học với xu hướng là đưa các kết quả của nghiên cứu cơ bản vào phục vụ cho xã hội loài người. Không có họ, mọi nghiên cứu khoa học đều vô nghĩa. Tuy nhiên các kết quả ứng dụng cũng vẫn còn trong phòng thí nghiệm, nó còn một khoảng cách khá xa để đến với xã hội bởi vì tính kinh tế, tính thuận tiện, tính địa phương cũng như khả năng sản xuất hàng loạt đã chưa cho phép.

3. Nghiên cứu triển khai

Ðây mới là ý nghĩa chính của khoa học. Khoa học đã đến với từng người trong xã hội (cuốn sách giáo khoa, tủ lạnh, máy tính, bộ quần áo...). Khi triển khai, người ta chia làm hai giai đoạn:

• Triển khai thí điểm (hoặc trình diễn)
• Triển khai đại trà.

Ví dụ:

a) Nghiên cứu SGK

• Nhà lí luận dạy học nghiên cứu quá trình dạy học, các nguyên tắc dạy học... (NCCB).
• Các nhà lí luận dạy học bộ môn vận dụng vào việc tìm kiếm một cấu trúc sách giáo khoa với nội dung phù hợp cho lứa tuổi, cho thời đại ... (NC ứng dụng).
• Các nhà lí luận dạy học, giáo viên... triển khai bộ SGK ở một số trường, một số khu vực. Họ tiếp tục nghiên cứu, điều chỉnh... để có bộ SGK cho toàn quốc (NC triển khai).

b) Nghiên cứu chất siêu dẫn

• Nhà vật lí tìm ra chất siêu dẫn (NCCB).
• Các nhà vật lí và kĩ thuật cố gắng đưa chất siêu dẫn vào thực tế kĩ thuật và đời sống. Trước tiên, cần tạo ra mẫu siêu dẫn trong PTN phù hợp với thực tiễn (nâng nhiệt độ chất siêu dẫn lên). Tuy nhiên, hiện nay các kết quả nghiên cứu ứng dụng vẫn còn nằm trong PTN và đang được các nhà khoa học cải tiến thêm để có thể đưa vào sản xuất và sử dụng đại trà.

4. Nghiên cứu dự báo

Càng ngày càng xuất hiện nhiều những nhà khoa học nghiên cứu, phán đoán những vấn đề trong tương lai thuộc nhiều lĩnh vực: xã hội, môi trường, dân số, kiến trúc... Những nghiên cứu của họ đều xuất phát từ những sự kiện hiện tại, sự tiến triển có logic, có hệ thống trong lịch sử, những tính toán và suy luận khoa học, Những công trình của họ có ý nghĩa rất quan trọng cho xã hội loài người, giúp cho con người có cái nhìn rộng hơn, xa hơn, định hướng cho sự phát triển của xã hội, của ngành mình... cũng như tránh khỏi những hiểm họa có thể có do chính con người gây ra. Những công trình nghiên cứu dự báo cũng rất có ý nghĩa đối với sự nghiệp giáo dục, không chỉ riêng ở một quốc gia nào. Bởi trong sự phát triển chung của xã hội cũng như sự đòi hỏi của chính xã hội đối với giáo dục, hiện nay có rất nhiều các công trình nghiên cứu dự báo về nội dung, hình thức tổ chức giáo dục, phương tiện và phương pháp giáo dục trong tương lai.

Nghiên cứu khoa học chiếm một vai trò quan trọng trong cuộc sống. Các lĩnh vực nghiên cứu khoa học góp phần đem lại những hiểu biết mới cho con người. Hi vọng bài viết giúp bạn đọc đến với nghiên cứu khoa học!