Làm sao nhận biết bệnh qua mồ hôi?

Mồ hôi là dịch thể do tuyến mồ hôi dưới da tiết ra. Tuyến mồ hôi ở toàn thân mỗi ngày có thể tiết ra từ 500 - 1000ml mồ hôi. Trong mồ hôi có 98% - 99% là nước, còn lại là u-rê, a-xít u-ríc, muối vô cơ,..., tương tự như thành phần nước tiểu.

Mồ hôi có quan hệ mật thiết đến sinh lý, bệnh lý của con người. Nó có thể điều tiết nhiêt độ cơthể, chất lỏng trong cơ thể, bài tiết đồ phế thải trong cơthể, còn có thể làm cho bề mặt da giữ được tính a-xít, ngăn cản một số vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể người. Vào mùa hè nóng nực nếu không ra mồ hôi sẽ khá nguy hiểm. Trung y cho rằng, mồ hôi và máu là những thứ cùng nguồn gốc nhưng chảy khác nhau. Trong nội kinh đã chỉ rõ: “Mồ hôi là dịch của tim”. Trung y coi trọng mồ hôi như thế bởi vì có thể thông qua mồ hôi tìm hiểu bệnh tình, giúp ích cho việc bốc thuốc đúng bệnh. Y học hiện đại cũng chứng minh, không có mồ hôi hoặc ra mồ hôi không bình thường là một biểu hiện của bệnh tật.

1. Không có mồ hôi

Không có mồ hôi còn gọi là “tắc mồ hôi”, tức là chỉ tuyến mồ hôi tiết ra ít hoặc cơ thể không sinh ra mồ hôi, một phần hoặc toàn thân ít mồ hôi hoặc hoàn toàn không ra mồ hôi. Người bệnh thường cảm thấy da ở một số bộ phân hoặc toàn thân khô lạ thường, quanh năm không thấy mồ hôi. Bệnh này đa số do bắt nguồn từ một sốbệnh toàn thân hoặc bệnh về da (như bệnh vẩy cá, bệnh chai da...) gây ra, một số rất ít người bệnh do bẩm sinh gây ra.

Ngoài ra, cũng có thể do sử dụng thuốc, chẳng hạn như thuốc chống rữa mật (Atropin) và thuốc chống thần kinh giao cảm ngưng trệ.

2. Mồ hôi trộm

Mồ hôi trộm là mồ hôi ra trong lúc ngủ say, sau khi tĩnh mồ hồi ngừng ra mới phát giác thấy, giống như có người trộm chuyến mồ hôi di nên gọi là mồ hôi trộm. Trung y cho rằng, người âm hư thường có hiện tượng mồ hôi trộm, nếu kèm theo triệu chứng mệt mỏi, ho, đau ngực, không muốn ăn, kinh nguyệt không đều, sốt, khạc ra máu,... thì đa số là bị lao phổi. Nguyên nhân chủ yếu là do thần kinh giao cảm chịu tác dụng của độc tố của khuẩn lao hình que nên hưng phấn quá độ.

Ngoài ra, người bệnh sau phẫu thuật, sản phụ, nữ công nhân sau khi đẻ con, do mất máu, cơ thể và chức năng của thần kinh tự chủ (thần kinh thực vật) rối loạn có tính nhất thời tạo ra hiện tượng lỗ chân lông đóng mở thất thường, mồ hôi tiết ra ngoài dẫn đến việc có mồ hôi trộm, đây là hiện tượng bình thường, không nên coi là bệnh tật,

3. Tự ra mồ hôi

Là chỉmồ hôi thường xuyên ra mãi không dừng, sau khi hoạt động càng ra nhiều, thường kèm theo triệu chứng mệt mỏi, hụt hơi, sợ lạnh... Trung y chorằng do khí hư bảo vệ không chắc chắn gây ra. Người bệnh nặng khi đang hồi phục, do thể chất yếu ớt cực độ nên thường có kiểu mồ hôi này vào lúc trạng thái yên tĩnh.

4. Nhiều mồ hôi

Nhiều mồ hôi ở dây có mấy dạng:

1. Nhiều mồ hôi và có triệu chứng tim đập nhanh, thèm ăn quá mức bình thường, hưng phấn, dễ cáu giận, mất ngủ, sợnóng, lồi mắt, thường là bệnh chức năng sinh lý của tuyến giáp trạng quá mức bình thường.

2. Nhiều mồ hôi kèm theo triệu chứng rùng mình, sốt cao, hôn mê, mồ hôi có mùi hôi, thường là bệnh nhiễm trùng máu hoặc bệnh sốt cao đột ngột cấp tính.

3. Nhiều mồ hôi, chóng mặt mệt mỏi, cảm giác tương đôl rõ ràng là do đường máu thấp gây ra.

4. Nhiều mồ hôi, sốt, phản ứng chậm chạp, không muôn ăn, bụng trướng, lá lách sưng to, mạch khá chậm, thường là bệnh thương hàn.

5. Uống một số loại thuốc nào đó xong đột nhiên ra mồ hôi là do tác dụng của thuốc gây ra. Tiếp xúc hoặc uống một số độc dược như thuốc trừ sâu, lân hữu cơ, chì, thủy ngân, thạch tín,... đều có thể bị ra nhiều mồ hôi sau khi trúng độc.

6. Từ trước đến nay hơi cử động một chút là ra mồ hôi thì không phải do mắc chứng béo phì thì do cơ thể yếu đuối.

7. Một số thanh niên hay ra mồ hôi, đây là do thời thanh xuân chức năng thần kinh tự chủ mất cân bằng.

8. Một số người ra mồ hôi sau khi sinh hoạt vợ chồng, nhất là phần dưới cơ thể (bao gồm hai chi dưới) ra mồ hôi rõ hơn hẳn. Người ra mồ hôi nghiêm trọng, phần dưới cơ thể sẽ có hiện tượng đầm đìa mồ hôi. Nguyên nhân ra mồ hôi sau khi sinh hoạt vợ chồng là do sinh hoạt quá nhiều hoặc tiến hành sinh hoạt khi cơ thể đang mệt nhọc, ngoài ra còn có một nguyên nhân chủ yếu, chính là do mức độ của chức năng của hệ thần kinh tự chủ quá mức hình thường gây ra. Những người này bình thường thần kinh phó giao cảm của thần kinh tự chủ có trạng thái rất hưng phấn, biểu hiện là mặt đỏ, thường ra mồ hôi, nước bọt tiết ra nhiều, tim đập chậm so vói người bình thường, vì vậy sau khi kết hôn trong sinh hoạt vợ chồng rất dễ ra mồ hôi và lượng mồ hôi cũng khá nhiều.

5. Mồ hôi đầm đìa

Còn gọi là tháo mồ hôi, chỉ mồ hôi lúc nào cũng đầm đìa như tắm. Mồ hôi đầm đìa có thể thấy vào mùa hè, khi bên trong quá nóng hoặc khi dùng quá lượng thuốc ra mồ hôi. Gặp tình trạng này nên phân biệt nguyên nhân để xử lý, đồng thời phải bổ sung một lượng lớn đồ uống có chứa muối để tránh xảy ra thoát dương. Người bị bệnh nặng ra mồ hôi đầm đìa không dứt, Trung y gọi là “tuyệt mồ hôi” phải nên quan sát kỹ, tránh xa sự cố.

6. Mồ hôi lạnh

Tình cảm của con người bị kích thích hoặc thần kinh quá căng thẳng, ví dụ như hưng phấn, sợ hãi quá độ sẽ làm cho tim đập mạnh, sắc mặt nhợt nhạt, tứ chi lạnh ngắt, thường sẽ ra “mồ hôi lạnh”. Mồ hôi lạnh còn thấy ởngười bị suy kiệt tâm lực cấp tính, hoại tử cơ tim và người bệnh ôm sắp chết bị choáng, vào lúc ra mồ hôi lạnh, sắc mặt trắng bệch, mạch đập yếu ớt.

7. Mồ hôi trán

Chỉ có vùng trán ra mồ hôi gọi là mồ hôi trán, nếu không có các triệu chứng khác thì không thuộc trạng thái bệnh lý, nếu người mắc bệnh nặng đột nhiên toát mồ hôi trán thì thường dự báo bệnh tình sẽ chuyển biến xấu, nên đề cao cảnh giác. Trong phút chốc xuất hiện hiện tượng mồ hôi toát ra ở một bên trán, thường là bị u động mạch hoặc nhọt bọc ở khoang ngực, do khối u hoặc nhọt kích thích thần kinh giao cảm gây ra.

8. Mồ hôi ngực

Là chỉ bộ phận hai vú ở trước ngực ra nhiều mồ hôi còn các bộ phận khác ra ít hoặc không có. Mồ hôi ngực nhiều vì lo, nghĩ, kinh, hoảng, tổn thương quá độ làm cho tim không làm chủ được máu. Mồ hôi ngực còn thấy ở người có chức năng tim phổi không bình thường.

9.   Mồ hôi tay

Lòng bàn tay chảy ra mồ hôi là dấu tích của tố tiên chúng ta thời cổ đại khi hành nghề săn bắt, còn hiện nay đại bộ phận người thành thị ít có hiện tượng này. Nếu có mồhôi tay thì hoặc là tì vị hư nhiệt, thể chất suy tổn hoặc là gặp phải sự việc quá căng thẳng gây ra,

10. Mồ hôi nửa người

Là mồ hôi chỉ toát ra ở bên trái, bên phải cơ thể hoặc bên trên, bên dưới, mồ hôi ra đột ngột. Trung y cho rằng điều này đa số do khí huyết huyết một nửa, đờm ướt tắc nghẽn kinh lạc gây ra. Hiện tương ra mồ hôi kỳ quặc này thường là dấu hiệu sắp bị trúng gió, nên cảnh giác cao độ, kịp thời áp dụng biện pháp phòng ngừa hất trắc.

11. Mồhôi vàng

Mồ hôi vàng, đúng như tên gọi của nólà chỉ mồ hôi màu vàng, Sau khi ra mồ hôi mà tắm nước lạnh, thấp tà xâm nhập vào bên trong hoặc hàn thấp tích tụ ở bề mặt cơ khiến mồ hôi tiết ra thất thường, hàm lượng urê trong mồ hôi tăng lên đều sẽ có mồ hôi vàng. Nếu mồ hôi có màu vàng và mang theo một mùi tanh, đặc biệt thường thấy ở người bị xơ gan,

12. Mồ hôi có mùi hôi

Đùi, vùng ngực, dưới nách và dưới vú ra nhiều mồ hôi, không dễ bốc hơi sẽ sinh ra mùi hôi là chuyện bình thường, Nhưng mồ hôi có mùi như mùi hôi náchvà có màu sữa trắng, dạng đặc dính thì là mắc chứng hôi nách. Hôi nách là do tuyến mồ hôi phân bố ở nơi như dưới hốc nách tiết ra khác thường gây ra. Còn có một loại mồ hôi có mùi hôi khác cần phải chú ý là trong mồ hôi có mùi nước đái, đồng thời trên da còn hình thành kết tinh, đó là một trong những biểu hiện của bệnh nhiễm độc nước tiểu.

13. Mồ hôi thơm

Là chỉ mồ hôi có mùi thơm, thường thấy ở người bệnh đái đường khi xuất hiện hiện tượng ngộ độc axít xê-tôn.