Làm sao nhận biết bệnh gì do nôn ọe

Trong cuộc đời con người thường khó tránh khỏi tình trạng bị nôn ọe, ví dụ uống quá nhiều rượu, ngộ độc thức ăn. Nôn ọe vốn là biện pháp tự phòng ngự của cơ thể. Ngoài ra nôn ọe còn được coi là dấu hiệu của bệnh tình nghiêm trọng như bệnh viêm màng não, khối u não, mù mắt xanh..., đó chính là vấn đề có nên sử dụng thuốc ngừng nôn hay không. Lúc này điều quan trọng nhất là phải nhanh chóng xác minh ra nguyên nhân gây nôn ọe, chữa trị đúng bệnh. Trên lâm sàng, nguyên nhân gây nôn ọe rất nhiều và ...

1. Quan sát quan hệ giữa sự nôn ọe và sự buồn nôn

Buồn nôn và nôn ọe có thể phát sinh riêng biệt hoặc đồng thời. Vật nôn ra thường là vật chứa trong dạ dày nếu kéo dài không dứt có thể nôn ra nước mật và dịch ruột non. Từ mối quan hệ giữa sự nôn và nôn ọe, đại thể có thể phán đoán tính chất của bệnh tật gây ra nôn ọe. Ví dụ:

-     Đột nhiên nôn ọe, không có triệu chứng buồn nôn trước, lại thường kèm theo nhức đầu rõ rệt, hơn nữa nôn ọe thường xuất hiện khi nhức đầu dữ dội, thường thấy ở người bị đau đầu dạng thần kinh huyết quản, chấn động não, chảy máu não, viêm não, viêm màng não và khối u não.

-     Nôn ọe kèm theo buồn nôn, sau khi nôn cảm giác buồn nôn mới được giải tỏa tạm thời, thường thấy ở người bị viêm dạ dày, bệnh lở loét, thảng dạ dày, ung thư dạ dày, tắc ruột, viêm màng bụng,

2.   Quan sát thời gian phát sinh nôn ọe

Nếu thức ăn còn chưa đến dạ dày mằ đã bị nôn, thường là bệnh về thực quản như ung thư thực quản,thượng vị, thực quản mất khả năng phối hợp.

Ăn xong lập tức buồn nôn, nôn ọe, kèm theo đau bụng, trướng bụng, thường thấy ở người bị viêm vị tràng cấp tính, bệnh lị amíp.

Nôn ọe xảy ra sau khi ăn 2 - 3 giờ có thể thấy ở người bị bệnh viêm dạ dày, loét niêm mạc dạ dày và ung thư dạ dày. Nôn sau khi ăn 4 - 6 giờ, có thể thấy ở người bị loét hành tá tràng. Nôn vào ban đêm, nôn nhiều và có mùi lên men, thường thấy ở người bị tắc nghẽn môn vị, loét hành tá tràng, ung thư dạ dày.

Nôn ọe khi mang thai thường phát sinh lúc sáng sớm.

3.   Quan sát trạng thái khi nôn ọe

Nôn nhưng không phải gắng sức, ăn vào lập tức nôn ra ngay, lượng nôn ra không nhiều, thường do ngửi phải mùi khó chịu hoặc nhìn thấy thức ăn mình ghét gây ra, thuộc vào phần phụ chức năng của giác quan thần kinh.

Nôn bắn ra thành tia, thường thấy ở người bị nội áp tăng cao trong đầu như viêm não, viêm màng não. Khi nôn ộc ra đầy miệng thường thấy ở người bị tắc ruột.

4.   Quan sát số lượng chất nôn ra

Nôn ra nhiều thường thấy ở người bị tắc môn vị, nôn ra ít thường thấy ở người bị chứng chức năng thần kinh dạ dày và nôn khi có nghén.

5.   Quan sát hình thức của chất nôn ra

Chất nôn ra có mùi chua và thức ăn để cách ngày, thấy ở người bị tắc môn vị. Ăn vào nôn ra ngay vàkhông có mùi chua thường là tắc thực quản. Chất nôn ra có lẫn máu tươi nên nghĩ đến khả năng bị loét dạ dày, loét hành tá tràng và ung thư dạ dày, Chất nôn ra là nước mật màu vàng xanh, có thể là tắc đoạn đầu ruột non nối với dạ dày. Chất nôn ra có lẫn phân, thấy ở người bị tắc ruột thời kỳ cuối, có mùi thối của phân thấy ở người bị tắc tiểu tràng. Chất nôn ra là dịch thể màu đen thấy ở người bị giãn dạ dày cấp tính.

6.   Quan sát triệu chứng kèm theo khi nôn

-     Nôn (ăn uống thậm chí uống nước vào cũng nôn ra ngay) kèm theo sốt, ho, thường thấy ở người bị cảm mạo, trúng gió.

-     Nôn dữ dội (có dạng bắn vọt ra) kèm theo sốt, cao, đau đầu, cổ cứng nhắc, thường thấy ở người bị viêm não, viêm màng não.

-     Người già nôn kèm theo cao huyết áp, người chưa từng bị ngoại thương vùng đầu, nếu bị đau đầu dữ dội và ngày một tăng hơn thì nên nghĩ đến chứng chảy máu trong đầu hay cảm nhiễm.

-     Thường xuyên đau đầu, khi đau đầu dữ dội đột nhiên bị nôn bẩn tóe ra, đồng thời có triệu chứng thị lực giảm sút hoặc nhìn không rõ trong một thời gian ngắn, nên đặt dấu hối với chứng khối u não.

-     Nôn kèm theo chóng mặt, hoa mắt, mất thăng bằng, thường xuyên thấy ở người bị bệnh về cơ quan tiền đình như chứng rung tai trong, não không được cung cấp đủ máu.

-     Buồn nôn, nôn ọe kèm theo đau đầu, đau mắt dữ dội, mắt nhồi máu đỏ lên rõ rệt, hốc mắt mở lớn, nên cảnh giác với chứng mù mắt xanh.

-     Ăn vào lập tức buồn nôn, nôn ra ngay, thường kèm theo đau bụng, ỉa chảy, thường thấy ở người bị viêm vị tràng cấp tính, viêm ruột thừa cấp tính, bệnh khuẩn lị cấp tính và bệnh lị amíp.

-     Đột nhiên đau bụng nhâm nhẩm kéo dài, vật nôn ra lúc đầu có lẫn nước mật, sau đó có vật chứa trong ruột, có mùi hôi thối và bị sốt là bị viêm màng bụng cấp tính.

-     Nôn kèm theo bụng trên đau dữ dội và phát sốt, trước khi phát bệnh có lịch sử ăn ồng ộc, uống thum thùm, nên đặt dấu hỏi với bệnh viêm tuyến tụy cấp, mãn tính.

-     Nôn kèm theo sốt, hoàng đản, đau bụng quặn từng chặp hoặc đau dữ dội kéo dài, cơn đau thường phát tác gấp gáp sau khi ăn no hoặc ăn t.hức ăn mỡ ngấy, lại phản xạ đến vùng lưng vai phải thì nên nghĩ đến bệnh viêm túi mật cấp tính hoặc chứng sỏi mật.

-     Nôn kèm theo đau bụng dữ dội từng chập, phân rắn khô, nên nghĩ đến chứng tắc ruột.

-     Nôn kèm theo hoàng đản, toàn thân yếu ớt, không thèm ăn, trướng bụng, đau vùng gan, nên nghĩ ngay đến bệnh viêm gan do truyền nhiễm.

-     Nôn kèm theo hôn mê nên nghĩ đến chứng nhiễm độc nước tiểu, bệnh đái đường, ngộ độc xê tôn gây hôn mê.

-     Nôn kèm theo triệu chứng da tái nhợt, ra mồ hôi, huyết áp hạ, thường thấy ở người bị choáng.

-     Kinh nguyệt của phụ nữ đã kết hôn đột nhiên ngừng, gần hai tháng sau lại nôn ọe, nên nghĩ đến nôn ọe do nghén.