Giống gừng
Cây gừng Cây Gừng có vị đắng , cay , tính ấm , có hiệu quả tán phong hàn , giảm đau , trị ứ huyết chữa trúng gió bị ngất , tay chân lạnh , đau bụng , đau nhức sưng tấy , hạt dùng lấy dầu cầm máu vết thương , tẩy độc chữa trị nôn nao khó chịu trong người , chóng mặt muốn ...
Cây gừng
Cây Gừng có vị đắng , cay , tính ấm , có hiệu quả tán phong hàn , giảm đau , trị ứ huyết chữa trúng gió bị ngất , tay chân lạnh , đau bụng , đau nhức sưng tấy , hạt dùng lấy dầu cầm máu vết thương , tẩy độc chữa trị nôn nao khó chịu trong người , chóng mặt muốn ngất , còn dùng cho phụ nữ sau sinh để kích thích ăn uống bồi bổ cơ thể.
Vài năm trở lại đây , cây Gừng đã trở nên cây có giá trị kinh tế khá cao. Việc trồng xen canh cây gừng vào các cây công nghiệp khác như điều , tiêu , cao su…không phải là mới , nhưng đây là một mô hình mới , mang lại hiệu quả kinh tế cao , với cách làm này hứa hẹn một tương lai tươi và mở ra một bước đi mới cho các hộ nông dân.
Kĩ thuật trồng gừng
1.Thời vụ:
Ở miền Nam , vụ chính trồng cây Gừng là vào đầu mùa mưa ( tháng 4 -5 hàng năm ); trong khi , ở miền Bắc là vào mùa Xuân ( có mưa bụi và ẩm độ không khí khá cao ).
2.Chuẩn bị giống:
+ Chọn giống:
Các giống được trồng nhiều hiện nay là cây Gừng Trâu hay gừng Dé ( giống địa phương ) , cây Gừng Lai ( Tiền Giang ) , cây Gừng Tàu ( ngoại nhập ) và đặc biệt là giống gừng Nồi ( trồng nhiều ở Long An ) được đánh giá là có triển vọng ( giống đã được trọng tâm ƯDTB KH&CN An Giang trồng khảo nghiệm tại từng lớp An -huyện Chợ Mới năm 2005; năng suất cao gấp đôi giống gừng Lai ở thời khắc sau 4 tháng trồng , ít bị lây bệnh thối củ và cháy lá ).
+ Chuẩn bị giống:
Cây Gừng giống có khả năng lấy ngay sau khi thu hoạch hoặc sau khi được bảo quản trong một thời kì ngắn , với lượng cần chuẩn bị là 300 kg/1.000 m2 đất trảng nắng. Chọn củ cây Gừng già ( gừng cựu , phần thân chính của dánh gừng hoặc gừng từ đủ 9 tháng tuổi trở lên ) , bẻ hoặc cắt các đoạn củ ( ánh ) dài 2 , 5 -5 cm , trên mỗi ánh phải có nhất 1 mắt mầm ( chồi ngủ ). Giống cần được xử lí với các loại thuốc gốc đồng , Score , Phatox , Validacine , ..để phòng và diệt nấm bệnh. Sau thời gian ấy tiến hành trồng ngay để đảm bảo khả năng nảy mầm; hoặc có khả năng ủ giống cho lên chồi rồi mới trồng , cách này sẽ kiệm ước công trồng dặm về sau.
3.Chuẩn bị đất:
Đất trồng nên được vệ sinh , dọn sạch tàn tích , cày sâu khoảng 20 cm và bừa kĩ cho tơi xốp; sau đó tiến hành bón lót phân , chế phẩm sinh học , .. rồi lên luống cao 10 -20 cm , mặt luống rộng 40 -50 cm ( trồng 2 hàng/luống ) , sang phẳng mặt luống và đào rãnh thoát nước.
Đối với biện pháp trồng trong túi/bầu thì công đoạn chuẩn bị đất cũng được tiến hành tương tự , nhưng đất sẽ được cho vào túi/bầu với lượng phù hợp ( thông thường , túi/bầu có đường kính 40 -50 cm ).
4.Mật độ và kỹ thuật trồng:
Trên mỗi luống , trồng thành 2 hàng so le nhau ( kiểu nanh sấu ) , với hàng cách hàng 40 -50 cm và cây cách cây 30 -40 cm ( đất xấu trồng dày , đất tốt trồng thưa ). Đặt giống ( đã chuẩn bị trước ) sâu 5 -7 cm , mắt mầm/chồi hướng lên hoặc hướng ngang ( có nhiều mắt mầm/chồi ) , lấy đất mịn phủ lên rồi ấn chặt tay để đất tiếp xúc tốt với củ , sau đó phủ đất mịn cho bằng mặt luống.
Đối với biện pháp trồng trong túi/bầu thì trồng với mật độ thưa hơn vì cây Gừng được chăm sóc dễ dàng hơn.
5.Chăm sóc:
Nếu trồng bằng ánh chưa nảy mầm thì sau 15 -20 ngày , củ cây Gừng sẽ bắt đầu đâm chồi và xuất hiện lá non.
-Tưới nước:
Cần cung cấp đủ nước trong suốt quá trình sống cho cây theo nguyên tắc chung: cây Gừng là cây ưa ẩm nhưng không chịu úng nước.
Tuy nhiên , trong quá trình trị bệnh ( đặc biệt là bệnh thối củ ) ở một số thời khắc nhất định thì việc cắt giảm nước tưới để giữ lại sự lây lan của dịch hại là cần thiết.
-Làm cỏ , vun gốc:
Tiến hành phun trừ hoặc làm cỏ dại bằng tay vào giai đoạn 25 -30 ngày sau khi trồng , kết hợp với bón thúc đợt 1 và xáo xới , vun gốc cho cây. Trong các tháng sau , khi thấy cỏ dại mọc lấn lướt cây Gừng thì phải làm sạch và tủ lại quanh gốc.
Mặt khác , cần bảo quản tốt diện tích đất canh tác , không để các con vật cắn phá , giẫm đạp lên cây. Không để củ lộ khỏi mặt đất để đảm bảo phẩm chất và giá trị thương phẩm của củ cây Gừng.
6.Bón phân:
Phụ thuộc vào thổ nhưỡng , thực trạng của cây Gừng và mục đích sử dụng , lưọng phân cần cho 1 ha:
Bón lót 3 -5 tấn phân chuồng ( nên kết hợp phân trùn và các loại phân khác ) và các chế phẩm sinh vật học với lượng thích hợp;
Bón thúc 100 -120 kg Urea + 150 -170 kg Super lân + 200 -220 kg Kali vào các thời điểm 25 -30 , 90 -100 và 150 -160 NST.
*Chú ý: ngoài các thời điểm bón phân nêu trên , nếu thấy lá gừng bị vàng do thiếu đạm thì có khả năng tiến hành bón qua lá bằng cách phun với lượng 10g Urea/bình 10 lít nước.
7.Thu hoạch và tồn trữ:
Tuỳ vào mục tiêu sử dụng , có khả năng thu hoạch gừng từ 4 tháng trồng trở đi. Củ cây Gừng để làm giống thì phải thu hoạch sau 9 tháng.
Cẩn thận dùng cuốc để thu hoạch củ gừng để tránh làm xây xát củ ( làm giảm giá trị thương phẩm và khó bảo quản ); sau đó nhổ cả bụi , rũ sạch đất , chất thành khóm và tiến hành cắt lấy củ.
Củ cây Gừng cần được bảo quản nơi khô ráo , thoáng mát ( tương tự như bảo quản các loại cây thân củ và rễ củ khác ). Các củ giống được đặt vào thùng , chậu hoặc trải đều trên sàn nhà , ở dưới và trên mỗi lớp củ được phủ bằng một lớp đất mịn , khô , dày 1 -2 cm. Trong qúa trình tồn trữ và bảo quản , có khả năng sử dụng một số hoá chất đặc hiệu để phòng chống côn trùng cắn phá./
Sâu bệnh hại gừng
1. Sâu hại:
Sâu đục thân thường xuất hiện vào đầu mùa mưa. Sâu đục vào bên trong và ăn phần non , nếu bộc phát mạnh sẽ làm giảm đáng kể năng suất cây Gừng.
Phòng trị: Sử dụng các loại thuốc trừ sâu có tính lưu dẫn như: Basudin , Regent , Furadan , Kinalux , …
*Chú ý: Khi thấy bướm sâu đục thân xuât hiện hoặc sâu ở tuổi 1 -2 thì tiến hành phun thuốc diệt ngay , nếu chậm trễ , khó phòng trị kịp thời.
2. Bệnh hại:
+ Bệnh cháy lá:
Bệnh do nấm Fusarium làm nên , thường vết bệnh Lộ rõ ra trên chóp lá và cháy từ chóp vào hoặc có những vết cháy hình tròn hoặc bầu dục trên lá. Nếu bệnh phát triển mạnh , nấm tiến công vào nách lá , xuống củ làm chết cả cây Gừng.
Phòng trị: Sử dụng các loại thuốc Appencard , Bavistin , Carbenzim , Score , ..
+ Bệnh thối củ:
+ Thối xanh:
Bệnh do vi khuẩn lưu tồn trong đất , nước , củ và thân cây Gừng bị bệnh gây ra và lây lan rất nhanh qua vết thương do cơ học hoặc côn trùng gây ra. Cây Gừng đang xanh bỗng héo rất bất ngờ vào giữa trưa , có khi tươi lại vào lúc chiều mát và chết rất nhanh; thân bị nhũn nước , tách rời củ và có màu sậm; khi nhổ lên , đỉnh sinh trưởng có nước hàng đục và có mùi hôi đặc trưng.
Phòng trừ: do đặc điểm bệnh rất khó trị , lây lan nhanh nên và gây tổn thất lớn nên phòng bệnh là cần thiết và bắt buộc. Cần tiến hành thực hiện các biện pháp sau:
Ngay sau thu hoạch vụ trước ( đối với đất trồng chuyên ) hoặc trước khi tiến hành xuống giống , cần vệ sinh đồng đất , tiêu hủy thân cây còn lại ( nguồn lưu tồn bệnh );
Tránh để cây bệnh gần hoặc vứt xuống nguồn nưới tưới để tránh lây lan , bố trí canh tác ở chân đất không bị ngập úng;
Bón lót phân hữu cơ , chế phẩm sinh vật học Tricô ( trong thuốc vi sinh Tricô có chứa nấm Trichoderma , khi xử lý thuốc để phòng bệnh cho cây trồng thì nấm này cần thời gian để thích hợp với môi trường trong đất và nhân mật số lên nhiều hơn thì sau đó mới có tác dụng đối kháng với mầm bệnh trong đất );
Bón lót vôi với liều lượng 50 -100 kg/1.000 m2 để xử lý đất;
Xử lý giống bằng các loại thuốc gốc đồng , Score , Phatox với liều lượng thích hợp để diệt mầm bệnh;
Khi thấy cây Gừng có triệu chứng xoắn lá thì tiến hành phun các loại thuốc Kasuran , Kasumin , Starner , ..kết hợp với một số thuốc đặc trị các loại rầy mềm , rệp sáp tiến công như Diazan , Supracide , ..
Luân cây trồng hợp lý để cắt nguồn bệnh lưu tồn.
+ Thối vàng:
Bệnh do nấm Fusarium tiến công vào củ , xuất hiện trong điều kiện ẩm ướt kéo dài. Bệnh có triệu chứng vàng lá , sau đó rụng và chết tương đối chậm; trên củ có vết màu nâu , phần củ nhăn nheo và tốp lại có phủ lớp tơ màu trắng.
Phòng trị: xử lý đất và giống trước khi trồng , sử dụng các loại thuốc Appencard , Carban , Carbenzim , Ridomyl , Score , ..