31/05/2017, 12:28

Đường sắt liên tục

Khi bạn đứng trên sân ga cố định và con tàu tốc hành chạy qua sân ga, lúc này mà nhảy lên con tàu đang chạy tất nhiên là rất khó. Nhưng bạn hãy tưởng tượng, sân ga nơi bạn đang đứng cũng chuyển động cùng một vận tốc và cùng hướng với đoàn tàu. Nhảy lên toa lúc này có khó khăn không? Tuyệt ...

Khi bạn đứng trên sân ga cố định và con tàu tốc hành chạy qua sân ga, lúc này mà nhảy lên con tàu đang chạy tất nhiên là rất khó. Nhưng bạn hãy tưởng tượng, sân ga nơi bạn đang đứng cũng chuyển động cùng một vận tốc và cùng hướng với đoàn tàu. Nhảy lên toa lúc này có khó khăn không?

Tuyệt nhiên không: bạn vào toa một cách dễ dàng thoải mái cũng như lúc tàu đứng yên vậy. Một khi mà bạn cùng con tàu chuyển động cùng một hướng và cùng một vận tốc thì đối với bạn con tàu hoàn hoàn đứng yên. Đúng thế, các bánh xe lăn trên đường ray mà bạn cứ tướng như chúng quay tại chỗ. Nói một cách nghiêm túc thì tất cả những gì mà chúng ta thường cho là bất động (như con tàu đậu ởga chẳng hạn), chúng đều chuyển động cùng với chúng ta quanh trục Trái Đất và quay xung quanh Mặt Trời; nhưng thực tế không tính đến chuyển động này, bởi vìnó không cản trở chúng ta chút nào cả.

Do đó, hoàn toàn có thể bố trí được như thế này: tàu đi qua ga, hành khách lên tàu và xuống tàu nhưng tàu vẫn chạy hết tốc độ mà không cần dừng lại.

Thiết bị loại như thế thường được bố trí ởcác khu triển lãm để tạo điều kiện cho công chúng thuận tiện và nhanh chóng tham quan những thắng cảnh phân bổ trên khoảng đất rộng lớn. Các địa điểm cuối cùng của khu triển lãm, như một dải dài vô tận, nối liền với nhau bằng đường sắt; hành khách ởmọi vị trí và bất kỳ lúc nào cũng có thể lên, xuống tàu khi tàu đang chạy hết tốc lực.

Thiết bị đáng chú ý này được trình bày ở hình. Sân tròn bất động ở mỗi ga được bao quanh bằng một đĩa quay lớn có dạng hình vành khăn. Vòng quanh các đĩa quay của hai ga là dây cáp có móc các toa.

Sơ đồ bố trí đường sắt liên tục.

Bây giờ các bạn hãy theo dõi xem cái gì sẽ xảy ra khi quay các đĩa. Các toa chuyển động xung quanh đĩa cũng cùng một vận tốc như vận tốc quay các phần rìa của đĩa, do đó hành khách có thể đi từ đĩa vào các toa, hay ngược lại, xuống toa mà không có nguy hiểm gì cả. Ra khỏi toa, hành khách đi theo đĩa quay vềphía tâm vòng tròn để đến sân cố định; mà đi từ rìa phía trong của đĩa quay để sang sân cố định thì chẳng có khó khăn gì cả, bởi vì ở đây đường tròn có bán kính nhỏ nên vận tốc tròn rất bé[1]. Sau khi đến sân cố định, hành khách chỉ còn việc đi theo cầu bắc ngang bên trên đường sắt.

Ga đường sắt liên tục.

Không phải xây dựng các ga san sát nhau sẽ tiết kiệm được nhiều thời gian và đỡ hao phí năng lượng. Ví dụ, các tàu điện trong thành phốphần lớn thời gian và hầu như đến hai phần ba năng lượng là để dùng vào việc tăng tốc khi khởi động rời bến và phanh hãm khi đỗ lại[2].

Để hành khách lên và xuống tàu khi tàu vẫn chạy hết tốc độ, trên các ga đường sắt có thể không cần các sân ga di động. Các bạn hãy hình dung rằng, con tàu tốc hành đang chạy ngang qua nhà ga thông thường cốđịnh; chúng ta mong muốn con tàu đừng dừng lại ởđây khi lấy thêm hành khách mới. Cứ để cho những hành khách mới này tạm thời ngồi vào các chỗ con tàu khác đang đậu ởđường sắt dự trữ song song bên cạnh, và hãy đểcho con tàu này chuyển bánh vềphía trước, cũng có cùng vận tốc như con tàu tốc hành. Khi nào hai con tàu chạy bên nhau, chúng sẽ trởnên bất động giữa con tàu này đối với con tàu kia: chỉ cần bắc chiếc cầu nhỏ nối liền các toa của hai con tàu, — và hành khách của con tàu phụ sẽ có thể ung dung đi sang tàu tốc hành. Đấy bạn thấy không, việc đỗ lại ở các ga là không cần thiết.



[1]Dễ hiểu rằng các điểm ởrìa bên trong đĩa chuyển động chậm hơn rất nhiều so với các điểm ở rìa ngoài đĩa, bởi vì cùng một thời gian như nhau nhưng các điểm này vẽ được đường cong ngắn hơn rất nhiều.

[2]Tiêu hao năng lượng để phanh hãm có thể tránh được, nếu khi phanh ta ngắt các động cơ điện ởcác toa, bằng cách để các động cơ làm việc như các máy phát điện đưa dòng điện trởlại mạng điện. Ở Saclottenbua (ngoại ô Beclanh) nhờ làm như vậy mà giảm được 30% năng lượng chi đùng cho giao thông tàu điện trong thành phố.

Nguồn: Nhungbaivanhay.net
0