Cây rẻ quạt và công dụng chữa viêm họng

Cây rẻ quạt còn có tên gọi khác nữa là lưỡi đồng, xạ can, thuộc họ Diên Vĩ có xuất xứ từ Nhật Bản và Trung Quốc. Rẻ quạt thuộc dòng thân thảo, có chiều cao khoảng 0,5m, lá có hình dáng mảnh dẻ dài khoảng 30cm, rộng 2cm, thường có đặc điểm xòe ra như một chiếc quạt. Hoa mọc thành cụm, bao hoa màu cam xen đốm đỏ có 6 mảnh. Quả giống như trứng chim sẻ, vỏ đen bóng.

Rẻ quạt sống hoang dại tại những vùng đồi núi trung du, ven sông, ven suối, sườn núi. Tại Việt Nam, rẻ quạt mọc rất nhiều tại các tỉnh miền bắc Lào Cao, Hòa Bình, Cần Thơ, Lạng Sơn, Nghệ An và một số khu vực vùng núi Hà Nội,…
Nhờ có hình dáng mảnh dẻ, dáng hoa và quả đẹp nên ngoài dùng để chữa bệnh, rẻ quạt còn được trồng như một loại cây kiểng. Trong y học cổ truyền, các thầy thuốc đã nghiên cứu và ứng dụng như một vị thuốc chữa bệnh, rẻ quạt mang tính hàn, vị đắng, thường dùng để thanh nhiệt giải độc, tán kết tiêu viêm, chỉ khái hóa đàm, có lợi cho hệ tiêu hóa, hỗ trợ tốt cho chữa trị các bệnh về họng. Đối với phần Thân và rễ có chứa belamcandin, tectoridin, irisfloretin, shekanin hỗ trợ chữa viêm vọng, ho đờm, đau amidan, rối loạn tiêu hóa,đau nhức tai, và hỗ trợ chữa tri những vết thương ngoài da.

Cây rẻ quạt chữa viêm họng

Cây rẻ quạt chữa viêm họng

Thời tiết thay đổi hay vấn đề ô nhiễm môi trường khiến chúng ta dễ bị đau họng, viêm họng hay tệ hơn là viêm amiđan. Cây rẻ quạt là một trong những bài thuốc dân gian có tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh viêm họng hiệu quả an toàn, làm giảm đau do viêm họng, viêm amidan, ho có đờm. Sau đây là những bài thuốc từ cây rẻ quạt hỗ trợ chữa viêm họng tuyệt vời.

1. Chữa viêm họng cấp tính

– Viêm họng nhẹ: Bài thuốc gồm 9g rẻ quạt, 6g cam thảo, 9g kim ngân hoa, 6g bạc hà, sắc uống trong ngày.
– Viêm họng nặng: Chuẩn bị 12g rẻ quạt, 8g hoàng cầm, 12g cát cánh, 8g cam thảo mang đi sắc uống hết trong ngày. Thời vua chúa, bài thuốc này chủ yếu được tán thành bột. Khi sử dụng, uống thuốc cùng nước đun sôi để ngoại. Bài thuốc có tên gọi khác là “đoạt mệnh tán”, bởi viêm họng nặng rất nguy hiểm nên phải cố gắng giành lại tính mệnh.

Cây rẻ quạt chữa viêm họng cấp tính

2. Bài thuốc hỗ trợ chữa viêm họng hạt từ cây rẻ quạt

– Bài thuốc 1: Cắt ngắn lá cây rẻ quạt chừng 1 đốt ngón tay, giã nát rồi cho thêm nước ấm quấy đều. Sau khi nước lắng cặn thì chắt lấy nước rồi uống từ từ. Sau khi uống chừng 1 phút, bạn sẽ cảm thấy cổ họng nóng rát nhưng sẽ nhanh chóng không còn cảm thấy đau, cổ họng khó nuốt do viêm họng. Sử dụng bài thuốc này đều đặn vào buổi tối từ 3-5 ngày sẽ khỏi.
– Bài thuốc 2: Lấy củ rẻ quạt cùng với muối mang đi nướng chín kỹ rồi cho vào hũ thủy tinh có nắp để bảo quản kín. Mỗi ngày lấy một ít ngậm 3 lần rồi nuốt nước để chúng trôi xuống cổ họng. Chú ý không nên nhai và nuốt cả bã bởi nó có thể khiến niêm mạc miệng gặp tình trạng phồng rộp. Niêm mạc họng có đặc điểm rất mỏng và yếu nên cần phải nướng chín kỹ củ rẻ quạt cùng với muối.
– Bài thuốc 3: Phơi khô rễ rẻ quạt, nhai cùng với muối hạt sẽ có công dụng sát trùng họng khi mắc các bệnh viêm amidan, viêm họng hạt.

Bài thuốc hỗ trợ chữa viêm họng hạt từ cây rẻ quạt

– Bài thuốc 4: Sao vàng rễ rẻ quạt, bảo quản kín. Mỗi ngày đem một chút sắc uống ngày 2-3 lần. Uống liên tục trong 3-5 ngày sẽ hết bệnh.

– Bài thuốc 5: Lấy 5-6 gam gồm thân và rễ cây rẻ quạt mang đi sắc lấy nước uống. Để thuốc phát huy tác dụng tốt nhất, nên sử dụng thêm 1g cam thảo, 1-2 củ sâm đại hàng và 1-2 lá mạch môn sắc uống đều đặn hàng ngày .
– Bài thuốc 6: 8g rễ rẻ quạt phơi khô, 8g dây cam thảo tươi, 8g hạt đậu chiều sao vàng, 10g sài đất sấy. Đem tất cả đun với 400ml nước cho đến khi còn ¼ lượng nước thì đổ ra bát, chia làm nhiều phần uống trong ngày.
3. Hỗ trợ chữa viêm họng, đau họng từ bên ngoài

Lấy 10 – 20 gam thân rễ rẻ quạt tươi, nhúng qua nước sôi, đem giã nát với muối hạt. Nước ngậm và nuốt dần, bã thuốc đem hơ nóng và đắp và cổ.