Cây Cỏ Ngọt

1. Thời vụ:

Ở Việt Nam cỏ ngọt cho thu hoạch quanh năm nhưng cho thu hoạch cao nhất vào khoảng tháng 4-11 vì vậy thời vụ có thể trồng quanh năm nhưng tốt nhất là thời gian từ tháng 3 -9.

2. Nhân giống:

Cây cỏ ngọt thể được giống cả bằng các phương pháp sau:
+ Nhân giống hữu tính
+ Nhân giống bằng nuôi cấy mô phân sinh đỉnh
+ Nhân giống bằng giâm cành:
Chọn cành ngọn ở cây mẹ khoẻ có 4-6 tháng tuổi , dài 3-4cm , có từ 2-3 đốt , xử lí chất kích thích cho ra rễ , dâm vào cát sạch , hàng ngày tưới nước giữ ẩm ( 80-85% ). Sau khi dâm 5-10 ngày thì cành dâm ra rễ. Tuổi cây con tốt nhất là sau khi ra rễ 2 tuần , cây cao 15cm , bộ rễ phát triển mạnh.Ưu điểm của phương pháp này là có thế sản xuất cây con vào mùa hè , trong các trong các điều kiện gia đình , tập thể với quy mô lớn , nhỏ khác nhau. Các điều kiện nhiệt , ẩm độ không khí sẽ có ảnh hưởng lớn đến khả năng ra rễ cũng như sự sinh trưởng của cành giâm.
Khi cây con đủ tuổi thì bứng ra trồng , không lên trồng quá sâu vì dễ bị thối cổ rễ , cũng không nên trồng quá nông cây bị đổ. 3 ngày sau trồng cần tưới đủ ẩm mỗi ngày 2 lần. Sau 1 tuần cây đã hồi xanh thì tiến hành bấm ngọn.

3 ) Làm đất:

Trước khi trồng cần có biện pháp xử lý đất để ngăn ngừa nấm bệnh trong đất. Cỏ ngọt không kén đất nhưng cho năng suất thu hoạch cao trên đất thịt pha cát có độ pH từ 6-7 , đất tơi xốp , độ phì cao , thoát nước tốt , mực nước ngầm thấp , đủ ẩm. Làm đất giống làm đất rau , cầy sâu 22-30cm , bừa kỹ lên luống cao 30cm , mặt luống rộng 80-150cm tuỳ theo từng loại đất.

4 ) Phân bón:

Cây cho thu hoạch nhiều lứa trong năm , do vậy cần lượng dinh dưỡng lớn , Sản phẩm thu hoạch là lá xanh ,vì vậy muốn thu hoạch cao cần bón nhiều phân. Nhưng cần bón cân đối lượng N;P;K mới đen lại hiệu quả cao nhất. Không nên bón đạm nhiều quá làm tăng lượng Nitrat trong lá làm giảm phẩm chất.
Lượng phân bón cho 1ha
- Phân chuồng ủ mục: 15-20 tấn
- Phân đạm: 500 kg
- Phân lân: 550 kg
- Kali: 200kg
Cách bón:
- Bón lót: 1/2 phân chuống + 1/2 Phân lân + 1/2 kali
- Bón thúc: 6 tháng đầu 1/2 đạm + 1/2 kali
Kết hợp vun xới các đợt hoặc tưới sau mỗi lần thu hoạch.
Sáu tháng trước khi cây qua đồng , bón thúc đợt đầu bằng 1/2 phân chuồng và 1/2 phânlân còn lại. Kali và đạm dùng bón thúc sau các lứa cắt hoặc dùng tưới.Sang tháng 12 có thể phủ tro bếp để tạo sức đề kháng và chống rét cho cây. Có thế bón thúc phân chuồng vào tháng 12 để tăng nhiệt độ và tăng dinh dưỡng cho cây.
Trước khi bón phân cắt sát gốc , phủ phân và đất ủ cho cây qua đông ( chú ý giữ độ ẩm 80-85% ).

5 ) Mật độ khoảng cách trồng

Đặc điểm dinh dưỡng của cây cỏ ngọt phụ thuộc vào nhiều yếu tố: điều kiện thời tiết , độ phì , đất trồng cụ thể..
Để có năng xuất thu hoạch lá cao nên trồng với khoảng cách 20cm x 20 cm
Mật độ khoảng: 5.500 cây/360m2 tương đương 150.000 cây/ha.
Sau khi trồng nên phủ 1 lớp rơm rạ , mùn để giữ ẩm và chống cỏ dại , tăng độ tơi xốp cho đất.

6 ) Chăm sóc:

Cỏ ngọt yêu câu đất tơi xốp , độ thoáng cao , cần xới đất thường xuyên , đặc biệt giai đoạn đầu. Khi cây còn bé, yếu , sinh trưởng chậm cần làm cỏ kịp thời. Sau mỗi lần cắt nên xới nhặt sạch cỏ và bón thúc. Sau các trận mưa lớn khi se mặt luống cần xới cho thoáng đất.

7 ) Tưới tiêu

Cỏ ngọt là cây ưa ẩm nhưng không có khả năng chịu úng. Độ ẩm thích hợp là 70-80%. Nên chú ý giữ ẩm vào giai đoạn ngay khi trồng và cây con. Trong điều kiện khô hạn cần tưới rãnh , 7-10 ngày tưới 1 lần.

8 ) Phòng trừ sâu bệnh

Cỏ ngọt là cây ít bị sâu bệnh , tuy nhiên vẫn bị gây hại bởi một số loài sâu bệnh như:
- Bệnh đốm lá
- Có thế có bệnh do virus
- Tuyến trùng hại rễ
- Sâu hại thường gặp: bọ mát , bọ trĩ , rệp , nhện trắng
Phòng trừ chủ yếu bằng biện phấp kỹ thuật nông nghiệp: Thu hoạch đúng thời kì và đảm bảo điều kiện dinh dưỡng sinh trưởng của cây là biện pháp phòng trừ sâu bệnh tốt. Khicó dấu hiệu của bệnh hoặc sâu gây hại nhiều thì mới sử dụng thuốc trừ sâu bệnh phù hợp ( Thuốc được phép sử dụng )

9. Thu hoạch và bảo quản

Khối lượng thân lá và chất lượng cỏ ngọt đạt cao nhất vào thời kì bắt đầu ra hoa ,vì vậy việc thu hoạch cần tiến hành ở thời kì hình thành nụ.
Khi thu hoạch cần để lại một số lá phía đoạn gốc ( cách mặt đất 20-25cm )
Cỏ ngọt cho thu hoạch 8-10 lứa/năm. Sau trồng 30-45 ngày cho thu hoạch lứa đầu. Sau thu hoạch xới xáo , bón thúc , cứ khoảng 25-30 ngày/lứa. Vụ thu đồng số lứa thu gần nhau hơn.
Nếu đảm bảo đủ yêu cầu dinh dưỡng và chăm sóc tốt mỗi lứa cắt cho 450-500kg cành lá tươi/360m2 ( khoảng 6 lứa năng suất cao ). Khoảng 8 tấn lá khô/ha/năm.
Trước khi thu 1-2 ngày không tưới nước , thu lúc sáng sớm khi cây có nụ , Lần 1 cắt cách gốc 15-20cm. Sau 6-7 lần thu khi cây vào già , gốc to nâu cần đốn sát và trẻ hoá cây và tăng số cành hữu hiệu.
Phần thu hoạch về cần rửa sạch , phơi nắng hoặc sấy cho đến khô , lá khô cần bảo quản trong túi nilon tránh hút ẩm , bảo quản nơi khô thoáng , hàm lượng nước tự do khi bảo quản dưới 10% , tạp chất dưới 5%.
Khi thu hoạch cần để lại 3-5 cặp lá trên thân chính để cây nhanh ra mầm và lá non mới.