Bài 25: Sơ kết lịch sử Việt Nam (1858-1918) – Lịch sử 11
Nước Việt Nam giữa thế kỷ XIX- trước cuộc xâm lược của tư bản Pháp. Lúc đó, thực dân Pháp trên con đường phát triển của chủ nghĩa tư bản nhu cầu xâm chiếm thuộc địa nên tư bản Pháp đã xâm lược Việt Nam giàu sức người, sức của. Phong trào yêu nước nổi dậy liên tiếp nhưng hầu hết bị thất bại vì ...
Nước Việt Nam giữa thế kỷ XIX- trước cuộc xâm lược của tư bản Pháp. Lúc đó, thực dân Pháp trên con đường phát triển của chủ nghĩa tư bản nhu cầu xâm chiếm thuộc địa nên tư bản Pháp đã xâm lược Việt Nam giàu sức người, sức của. Phong trào yêu nước nổi dậy liên tiếp nhưng hầu hết bị thất bại vì khủng hoảng đường lối.
A. Tìm hiểu lý thuyết
1. Nước Việt Nam giữa thế kỷ XIX- trước cuộc xâm lược của tư bản Pháp
-Giữa thế kỷ XIX, chế độ phong kiến Việt Nam bị khủng hoảng, mâu thuẫn xã hội nảy sinh, yêu cầu
-Lúc đó thực dân Pháp trên con đường phát triển của chủ nghĩa tư bản … nhu cầu xâm chiếm thuộc địa…. nên tư bản Pháp đã xâm lược Việt Nam giàu sức người, sức của.
2. Thực dân Pháp nổ súng xâm lược Việt Nam và cuộc kháng chiến của nhân dân ta
Các sự kiện chính của tiến trình Pháp xâm lược Việt Nam (1858 – 1884)
| Niên đại | Sự kiện |
| 1.9.1858 | Pháp đánh chiếm bán đảo Sơn Trà, mở màn xâm lược Việt Nam |
| 2.1859 | Pháp đánh Gia Định |
| 2.1862 | Pháp chiếm 3 tỉnh miền Đông Nam Kì |
| 5.6.1862 | Ký hiệp ước Nhâm Tuất |
| 6.1867 | Pháp chiếm ba tỉnh miền Tây Nam Kì |
| 20.11.1873 | Pháp đánh thành Hà Nội |
| 18.8.1883 | Pháp đánh vào Huế, triều đình đầu hàng ký hiệp ước Hác-măng |
| 6.6.1884 | Ký hiệp ước Pa-tơ-nốt |
Các kiện chính của phong trào Cần Vương (1885 – 1896)
| Niên đại | Sự kiện |
| 5.7.1885 | Cuộc phản công quân Pháp của phe chủ chiến ở Huế |
| 13.7.1885 | Ra chiếu Cần vương |
| 1886-1887 | Khởi nghĩa Ba Đình |
| 1883-1892 | Khởi nghĩa Bãi Sậy |
| 1885-1895 | Khởi nghĩa Hương Khê |
| 1884-1913 | Khởi nghĩa Yên Thế |
| Nửa cuối thế kỷ XIX | Trào lưu cải cách Duy Tân |
| Các sự kiện chính của phong trào Yêu nước đầu thế kỉ XX (đến 1911) |
| Niên đại | Sự kiện |
| 1905 -1909 | Phong trào Đông Du . |
| 1907 | Đông Kinh Nghĩa Thục |
| 1908 | Cuộc vận động Duy Tân và phong trào chống thuế ở Trung kì. |
| 1916 | Vụ mưu khởi nghĩa ở Huế . |
| 1917 | Khởi nghĩa của binh lính và tù chính trị ở Thái Nguyên . |
| 1911 | Nguyễn Tất Thành bắt đầu cuộc hành trình tìm đường cứu nước . |
B. Bài tập
Câu 1: Hãy nêu những đặc điểm của phong trào yêu nước và giải phóng dân tộc Việt Nam từ giữa thế kỉ XIX đến hết Chiến tranh thế giới thứ nhất ?
|
Đặc điểm của phong trào yêu nước |
Cuối thế kỉ XIX |
Đầu thế kỉ XX |
|
Hoàn cảnh |
– Nhà Nguyễn đã đầu hàng thực dân Pháp. – Thực dân Pháp bắt tay vào quá trình tổ chức bộ máy cai trị. |
-Thực dân Pháp tiến hành chương trình khai thác thuộc địa lần thứ nhất. – Nền kinh tế, xã hội có nhiều biến đổi. |
|
Lãnh đạo |
Văn thân, sĩ phu yêu nước hưởng ứng Chiếu Cần vương hoặc những nông dân yêu nước. |
Văn thân, sĩ phu yêu nước tiến bộ chịu ảnh hưởng của khuynh hướng dân chủ tư sản, hoặc binh lính yêu nước trong quân đội Pháp. |
|
Khuynh hướng |
Phong kiến. |
Dân chủ tư sản. |
|
Lực lượng |
Rất đông đảo (sĩ phu, trí thức phong kiến yêu nước, binh lính,..), nhất là nông dân. |
Rất đông đảo (sĩ phu, trí thức tiến bộ, binh lính, công nhân …), nhất là nông dân. |
|
Mục tiêu |
-Đấu tranh chống Pháp, khôi phục lại chế độ phong kiến (phong trào Cần vương) hoặc để bảo vệ cuộc sống bình yên (khởi nghĩa Yên Thế). |
– Đấu tranh chống Pháp nhằm khôi phục độc lập, xây dựng nhà nước mới. – Đấu tranh đòi quyền lợi về kinh tế. |
|
Hình thức |
Khởi nghĩa vũ trang. |
Khởi nghĩa vũ trang, bạo động, cải cách, đình công… |
|
Quy mô |
Rộng khắp, chủ yếu là Bắc và Trung Kì. |
Rộng khắp, bao gồm cả Bắc Kì, Trung Kì và Nam Kì. |
|
Kết quả |
Thất bại. |
Thất bại. |
Câu 2: Lập niên biểu về những sự kiện chủ yếu trong phong trào Cần Vương ?
|
Thời gian |
Sự kiện |
|
5-7-1885 |
Phái chủ chiến tổ chức cuộc phản công tại kinh thành Huế. |
|
13-7-1885 |
Vua Hàm Nghi ra Chiếu Cần vương. |
|
1883- 1892 |
Khởi nghĩa Bãi Sậy. |
|
1886- 1887 |
Khởi nghĩa Ba Đình. |
|
1885 – 1896 |
Khởi nghĩa Hương Khê. |
Một số chuyên mục hay của Lịch sử lớp 11:
- Giải bài tập Sách giáo khoa môn Lịch sử lớp 11
- Câu hỏi ôn tập môn Lịch sử lớp 11
- Đề thi – Đáp án môn Lịch sử lớp 11
- Đề thi học sinh giỏi môn Lịch sử lớp 11
Giữa thế kỷ XIX, chế độ phong kiến Việt Nam bị khủng hoảng, mâu thuẫn xã hội nảy sinh. Có những biến đổi mới về kinh tế, xã hội, tư tưởng trong phong trào yêu nước Việt Nam đầu thế kỷ XX .Về chủ trương đường lối : giành độc lập dân tộc, xây dựng một xã hội tiến bộ (quân chủ lập hiến, dân chủ cộng hòa theo mô hình của Nhật Bản). Chúc các bạn học tập tốt !
