Bài 14 – Chuẩn mực sử dụng từ

I. SỬ DỤNG TỪ ĐỒNG ÂM, ĐÚNG CHÍNH TẢ

– Dùi đầu sai chính tả đúng ra là vùi dầu.

– Tập tẹ sai chính tả đúng ra là bập bẹ.

– Khoảng khắc sai chính tả đúng ra là khoảnh khắc.

II. SỬ DỤNG TỪ ĐÚNG NGHĨA

– Đất nước ta ngày càng tươi dep.

– Ông cha ta đã đế lại cho chúng ta những câu tục ngữ sâu sắc để chúng ta vận dụng trong thực tế

– Con người phải có lương tâm.

Ill. SỬ DỤNG TỪ ĐÚNG TÍNH CHẤT NGỮ PHÁP CỦA TỪ

– Hào quang là danh từ không thể sử dụng làm vị ngữ như tính từ. Do đó câu: Nước sơn làm cho đồ vật thêm hào quang sửa thành: Nước sơn làm cho đồ vật thêm sáng chói.

– Ăn mặc là động từ không thể dùng như danh từ. Do đó câu: Ăn mặc của chị thật là giản dị sửa thành: Cách ăn mặc của chị thật là giản dị.

– Thảm hại là tính từ không thể dùng như danh từ. Do đó câu: Bọn giặc đã chết với nhiều thảm hại: máu chảy thành sông ở Ninh Kiều, thây chất đầy nội ở Tụy Động, Trần Hiệp phải bêu dầu, Lí Khánh phải bỏ mạng sửa thành: Bọn giặc đã chết với nhiều thảm bại: máu chảy thành sông ở Ninh Kiều, thây chất đầy nội ở Tụy Động, Trần Hiệp phải bêu dầu, Lí Khánh phải bỏ mạng.

– Sự giả tạo phồn vinh phải nói là sự phồn vinh giả tạo mới đúng câu: Đất nước phải giàu mạnh thực sự chứ không phải là sự giả tạo phồn vinh. Do đó sửa thành; Đất nước phải giàu mạnh thực sự chứ không phải là sự phồn vinh giả tạo.

IV. SỬ DỤNG TỪ ĐÚNG SẮC THÁI BIỂU CẢM, HỢP PHONG CÁCH

– Từ lãnh đạo nên thay bằng từ cầm đầu.

– Từ chú hổ nên thay bằng từ nó

V. KHÔNG LẠM DỤNG TỪ ĐỊA PHƯƠNG, TỪ HÁN VIỆT

Không nên lạm dụng từ địa phương gây khó hiểu cho người ở vùng khác.

Cũng không nên lạm đụng từ Hán Việt vì như thế sẽ làm cho lời ăn tiếng nói thiếu tự nhiên, không phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp.