Bài 10. Trung Quốc giữa thế kỉ XIX- Đầu thế kỉ XX – Lịch sử 8

Cũng giống Ấn Độ, Trung Quốc cũng bị các nước thực dân xâu xé, đời sống người dân khổ cực. Do vậy mà nhiều cuộc khởi nghĩa lớn đã nổ ra trên cả nước, tiêu biểu nhất đó chính là cuộc cách mạng Tân Hợi. Để hiểu rõ hơn nội dung này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu bài học ngày hôm nay.

A. Lý thuyết

1. Trung Quốc bị các nước đế quốc xâu xé

-TQ rộng lớn, đông dân, giàu có

-Chính quyền nhà Thanh  suy yếu, mục nát.

-> Các đế quốc tranh nhau xâm chiếm Trung Quốc , mở đầu là cuộc chiến tranh thuốc phiện do thực dân Anh gây ra

II. Phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Quốc cuối XIX – đầu X

– Các phong trào tiêu biểu :

+1851-1864: Thái Bình Thiên Quốc.

+1898: cuộc vận động Duy Tân .

+Cuối TK XIX- đầu TK XX: Phong trào Nghĩa Hòa Đoàn

* Kết quả : đều thất bại .

III. Cách mạng Tân Hợi 1911

1/ Người lãnh đạo 

-Tôn Trung Sơn (1866-1925)

-8-1905 Tôn Trung Sơn thành lập TQ đồng minh hội và đề ra học thuyết “ Tam dân”

2/ Diễn biến 

10-10-1911 : Đồng minh hội phát động cuộc khởi nghĩa Vũ Xương .

-29-12-1911 : Chính phủ lâm thời được thành lập ở Nam Kinh do Tôn Trung Sơn làm tổng thống .

3/ Kết quả 

-Vua Thanh thoái vị .

– 2 .1912: Viên Thế Khải thay tôn trung Sơn làm tổng thống , Cách mạng kết thúc.

4/ Tính chất và ý nghĩa 

-Tính chất

Là cuộc cách mạng tư sản  không triệt để .

–Kết quả- ý nghĩa

-Chế độ phong kiến bị lật đổ , nền cộng hòa được thành lập , tạo điều kiện cho CNTB phát triển ở TQ .

B. Bài tập

Câu 1: Vì sao các nước đế quốc tranh nhau xâm chiếm Trung Quốc?

Trả lời:

CNTB chuyển sang CNĐQ đòi hỏi ngày càng lớn về thị trường và nguyên liệu.

Trung Quốc là một nước lớn, đông dân, giàu tài nguyên và đang nằm dưới chế độ phong kiến mục nát. Do đó các nước đế quốc tranh nhau xâm chiếm Trung Quốc

Câu 2: Trình bày quá trình xâm lược Trung Quốc của các nước đế quốc cuối thế kỉ XIX- đầu thế kỉ XX?

Trả lời:

-Từ năm 1840 đến năm 1842, thực dân Anh đã tiến hành cuộc Chiến tranh thuốc phiện, mở đầu quá trình xâm lược Trung Quốc, từng bước biến Trung Quốc từ một nước phong kiến độc lập thành nước nửa thuộc địa, nửa phong kiến.
– Sau Chiến tranh thuốc phiện, các nước đế quốc từng bước xâu xé Trung Quốc. Đến cuối thế ki XIX. Đức chiếm vùng Sơn Đông : Anh chiếm vùng châu thổ sông Dương Tử : Pháp chiếm vùng Vân Nam, Quảng Tây, Quảng Đông ; Nga, Nhật chiếm vùng Đông Bắc…

Câu 3: Lập bảng niên biểu tóm tắt phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Quốc chống đế quốc phong kiến từ năm 1840 đến năm 1911?

Trả lời:

Câu 4: Trình bày về Tôn Trung Sơn và nội dung Học thuyết Tam dân?

Trả lời:

-Tôn Trung Sơn sinh năm 1866, mất năm 1925, quê ở Quảng Đông. Ông đã đi qua nhiều nước trên thế giới, tốt nghiệp bác sĩ y khoa ở Hồng Công.
– Năm 1905, ông thành lập Trung Quốc Đồng minh hội với học thuyết Tam dân : Dân tộc độc lập, dân quyền tự do, dân sinh hạnh phúc.

Câu 5: Vì sao các phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Quốc cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX lần lượt thất bại?

Trả lời:

Các phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Quốc cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX lần lượt thất bại là do:

+ Triều đình Mãn Thanh suy yếu, cấu kết với đế quốc.

+ Thiếu vũ khí chiến đấu.

+ Chưa có sự lãnh đạo của một tổ chức chính trị vững mạnh, thực lực và thế lực của giai cấp Tư sản còn quá yếu

+ Các nước đế quốc đang phát triển mạnh

Những chuyên mục hay của Lịch sử lớp 8:

• Giải bài tập Sách giáo khoa môn Lịch sử lớp 8
• Câu hỏi ôn tập môn Lịch sử lớp 8
• Đề thi – Đáp án môn Lịch sử lớp 8
• Đề thi học sinh giỏi môn Lịch sử lớp 8

Chúng tôi đã trình bày tóm lược lại tình hình của Trung Quốc cuối thế kỉ XIX, đầu TK XX. Trong tình trạng bị xâu xé bởi các nước đế quốc thì nhiều cuộc đấu tranh đã diễn ra. Với bài học này chúng tôi hi vọng mang đến những kiến thức bổ ích cho các bạn