Adam Smith – Tác giả của ‘Bàn tay vô hình’

Nguồn: Historic figures, BBC (truy cập ngày 25/6/2015)

Biên dịch & Hiệu đính: Phạm Hồng Anh

Adam Smith là một nhà kinh tế học và triết gia người Scotland có tầm ảnh hưởng lớn. Tác phẩm nổi tiếng nhất của ông có tên ‘Bàn về của cải của các quốc gia’.

Không có tài liệu nào ghi lại ngày sinh chính xác của Adam Smith, nhưng ông được rửa tội vào ngày 5 tháng 6 năm 1723. Cha ông, một viên chức thuế vụ ở Kirkcaldy, mất trước khi Smith ra đời. Ông theo học ở Đại học Glasgow và Đại học Oxford. Năm 1746 ông quay lại Kirkcaldy. Hai năm sau ông được mời trình bày một loạt các bài giảng công cộng tại Edinburgh, và danh tiếng của ông tăng lên từ đây.

Năm 1751, Smith được bổ nhiệm làm giáo sư logic học tại Đại học Glasgow và năm sau đó làm giáo sư môn triết học luân lý. Ông trở thành một trong những gương mặt trí thức sáng giá gồm David Hume, John Home, Lord Hailes và William Robertson.

Năm 1764, Smith rời Glasgow để bắt đầu cuộc hành trình khắp lục địa với tư cách gia sư cho Henry, công tước tương lai xứ Buccleuch. Trong chuyến du hành, Smith gặp gỡ nhiều nhà trí thức hàng đầu Châu Âu như Voltaire, Rousseau và Quesnay.

Năm 1776, Smith chuyển tới London. Ông xuất bản một tập sách mà theo dự định sẽ là phần đầu của một học thuyết hoàn chỉnh về xã hội, bao quát các lĩnh vực thần học, đạo đức, chính trị và luật pháp. Tập sách với tên gọi ‘Tìm hiểu về bản chất và nguồn gốc của cải của các quốc gia’ là tác phẩm lớn đầu tiên của kinh tế chính trị học. Smith phê phán mạnh mẽ các quy tắc kinh doanh và thương mại. Ông viết rằng nếu con người được tự do cải thiện cuộc sống của mình, thì điều đó sẽ mang lại sự thịnh vượng cho tất cả mọi người.

Năm 1778, Smith được bổ nhiệm làm ủy viên thuế quan ở Edinburgh. Năm 1783, ông trở thành thành viên sáng lập Viện hàn lâm hoàng gia Edinburgh. Ông qua đời tại đây vào ngày 17 tháng 7 năm 1790.

Xem thêm: #25- Tuyên ngôn của Adam Smith về cuộc cách mạng kinh tế năm 1776