Ý nghĩa cuốn sổ gia đình trong "Những đứa con trong gia đình" bài số 1 - 5 Bài phân tích ý nghĩa cuốn sổ gia đình trong "Những đứa con trong gia đình" lớp 12 hay nhất

Nguyễn Thi là một trong những cây bút văn xuôi hàng đầu của nền văn học giải phóng miền Nam. Một trong những sáng tác của ông là truyện ngắn “Những đứa con trong gia đình”. Khi đọc truyện có lẽ người đọc sẽ ấn tượng với hình ảnh cuốn sổ của chú Năm.

Truyện ngắn “Những đứa con trong gia đình” được sáng tác vào giai đoạn cuộc kháng chiến chống Mỹ đang ở giai đoạn gay go ác liệt nhất. Truyện kể về những đứa con trong một gia đình nông dân Nam Bộ có truyền thống yêu nước, căm thù giặc, thủy chung son sắt với quê hương cách mạng. Chính sự gắn bó sâu nặng giữa tình cảm gia đình với tình yêu nước, giữa truyền thống gia đình với truyền thống dân tộc đã tạo nên sức mạnh tinh thần to lớn của con người Việt Nam, dân tộc Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước.

Câu chuyện xoay quanh hai nhân vật chính là chị em Chiến và Việt, những đứa con trong một gia đình có nhiều mất mát, đau thương. Cha bị Pháp chặt đầu hồi chín năm, mẹ vừa bị đại bác Mỹ bắn chết. Khi hai chị em Chiến và Việt lớn lên, cả hai đều giành nhau đi tòng quân. Nhờ sự đồng tình của chú Năm, chú đã thuyết phục anh cán bộ ghi danh cho cả hai. Trước ngày hành quân, chị em Chiến và Việt dọn dẹp đồ đạc, nấu cơm cúng má và khiêng bàn thờ sang gửi nhờ nhà chú Năm. Chuẩn bị mọi thứ xong xuôi đâu đấy, Chiến và Việt ngồi nghe chú Năm hò điệu hò đặc trưng của người dân Nam Bộ. Sau đó, chú nói về cuốn sổ gia đình và mong muốn giao cuốn sổ cho hai chị em Việt.

Cuốn sổ gia đình của chú Năm được viết bằng nét chữ lòng còng của chú - một người nông dân Nam Bộ. Cuốn sổ ấy chứa đựng nhiều ý nghĩa to lớn đối với gia đình của Việt. Đó là một cuốn nhật ký ghi chép toàn bộ những việc có liên quan đến gia đình Việt từ những việc nhỏ nhặt đến những việc lớn lao bằng một giọng văn đơn giản mà có phần hài hước. Hay cũng có thể gọi là cuốn gia phả của gia đình Việt. Từ việc “thím Năm chèo xuồng đi rọc lá chuối bị đại bác bắn bể xuồng, khi chết còn mặc cái quần mới, trong túi có hai đồng bạc” đến chuyện “bà nội bị lính Tổng phòng bắn” hay việc bá má Việt bị địch giết ra sao, tất cả đều được chú Năm ghi lại một cách cẩn thận. Cuốn sổ lúc này đã trở thành một tấm bia ghi lại món nợ máu của gia đình Việt với bọn đế quốc. Nó là minh chứng cho mối thù sâu nặng mà Việt phải gánh vác trên vai lúc này. Trang sử của gia đình Việt không chỉ có những mất mát đau thương, đó còn là trang sử vàng ghi lại những chiến công hiển hách, chiến công của chị em Chiến và Việt đã làm được khi tuổi đời còn nhỏ: “vết đạn bắn thằng giặc trên sông Định Thủy của Chiến và Việt”. Như vậy, cuốn sổ của chú Năm đã cất giấu trong đó truyền thống yêu nước của một gia đình, có mất mát cũng có đau thương.

Đến cuối cùng, chú Năm đem giao cuốn sổ cho chị em Chiến và Việt. Giống như đó là một cuộc chuyển giao giữa hai thế hệ. Thế hệ đi trước của chú Năm, ba má Việt đã qua đi. Bây giờ chính là thời đại dành cho thế hệ của Chiến và Việt. Hai chị em chính là những người viết tiếp trang sử vẻ vang của gia đình cũng như của đất nước. “Chú thường ví chuyện gia đình ta nó cũng dài như sông, để rồi chú sẽ chia cho mỗi người một khúc mà ghi vào đó. Chú kể chuyện con sông nào ở nước ta cũng đẹp, cũng lắm nước bạc, nhiều phù sa, vườn ruộng mát mẻ cũng sinh ra từ đó, lòng tốt của con người cũng sinh ra từ đó. Trăm sông đổ về một biển, con sông của gia đình ta cũng chảy về biển, mà biển thì rộng lắm, chị em Việt lớn lên rồi sẽ biết, rộng bằng cả nước ta và ra ngoài cả nước ta”.

Như vậy, cuốn sổ gia đình là một hình ảnh đầy tính biểu tượng thể hiện được tư tưởng mà nhà văn Nguyễn Thi muốn gửi gắm.