Trình tự phân tích tài chính doanh nghiệp

Phương pháp so sánh

Điều kiện để áp dụng phương pháp so sánh là các chỉ tiờu tài chính phỉa thống nhêt về khụng gian, thời gian, nội dung, tính chêt và đơn vị tính toán,... và theo mục đích phân tích mà xác định số gốc so sánh. Gốc so sánh được chọn là gốc về mặt thời gian hoặc khụng gian, kỳ phân tích được lựa chọn là kỳ báo cáo hoặc kỳ kế hoạch, giá trị so sánh cú thể lựa chọn bằng số tuyệt đối, số tương đối hoặc số bỡnh quân; nụng dân so sánh bao gồm:

-So sánh giữa số thực hiện trong kỳ này víi số thực hiện kỳ trưíc để thêy rừ xu hưíng thay đổi về tài chính doanh nghiệp. Đánh giá sự tăng trưởng hay thụt lựi trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

-So sánh giữa số thực hiện víi số kế hoạc để thêy rừ mức độ phên đêu của doanh nghiệp.

-So sánh giữa số liệu của doanh nghiệp víi số liệu trung bỡnh ngành của các doanh nghiệp khác để đánh giá tỡnh hỡnh tài chính của doanh nghiệp mỡnh tốt hay xêu, được hay chưa được.

-So sánh theo chiều dọc để xem xột tỷ trọng của từng chỉ tiờu so víi tổng thể, so sánh chiều ngang của nhiều kỳ để thêy được sự biến đổi cả về số lượng tương đối và tuyệt đối của một chỉ tiờu nào đú qua các niờn độ kế toán liờn tiếp.

Phương pháp phân tích tỷ số

Tỷ số là cụng cụ phân tích tài chính phổ thụng nhêt. một tỷ số là mối quan hệ tỷ lệ giữa hai dũng hoặc hai nhúm dũng của bảng cân đối tài sản. Phương pháp phân tích tỷ số dựa trờn ý nghĩa chuẩn mực các tỷ lệ của đại lượng tài chính trong các quan hệ tài chính. Sự biến đổi các tỷ là sự biến đổi các đại lượng tài chính. Về nguyờn tắc, phương pháp tỷ lệ yờu cầu phải xác định các ngưỡng, các định mức, để nhận xột, đánh giá tỡnh hỡnh tài chính doanh nghiệp, trờn cơ sở so sánh các tỷ lệ của doanh nghiệp víi giá trị các tỷ lệ tham chiếu.

Trong phân tích tài chính doanh nghiệp, các tỷ lệ tài chính được phân thành các nhúm tỷ lệ đặc trưng, phản ánh những nội dung cơ bản theo các mục tiờu hoạt động của doanh nghiệp. Đú là các nhúm tỷ lệ về khả năng thanh toán, nhúm tỷ lệ về cơ cêu vốn và nguồn vốn, nhúm tỷ lệ về năng lực hoạt động kinh doanh, nhúm tỷ lệ về khả năng sinh lời.

Mỗi nhúm tỷ lệ lại bao gồm nhiều tỷ lệ phản ánh riờng lẻ, từng bộ phận của hoạt động tài chính trong mỗi trường hợp khác nhau, tuỳ theo giác độ phân tích, người phân tích lựa chọn các nhpms chỉ tiờu khác nhau để phục vụ mục tiờu phân tích của mỡnh.

Chọn đỳng các tỷ số và tiến hành phân tích chỳng, chắc chắn ta sẽ phát hiện được tỡnh hỡnh tài chính. Phân tích tỷ số cho phộp phân tích đầy đủ khuynh hưíng vỡ một số dêu hiệu cú thể được kết luận thụng qua quan sát số lín các hiện tượng nghiờn cứu riờng rẽ.

Phương pháp phân tích Dupont

Cụng ty Dupont là cụng ty đầu tiờn ở Mỹ sử dụng các mối quan hệ tương hỗ giữa các tỷ lệ tài chính chủ yếu để phân tích các tỷ số tài chính. Vỡ vậy, nú được gọi là phương pháp Dupont. Víi phương pháp này, các nhà phân tích sẽ nhận biết được các nguyờn nhân dẫn đến các hiện tượng tốt, xêu trong hoạt động của doanh nghiệp. Bản chêt của phương pháp này là tách một tỷ số tổng hợp phản ánh sức sinh lợi của doanh nghiệp như thu nhập trờn tài sản (ROA), thu nhập sau thuế trờn vốn chủ sở hữu (ROE) thành tích số của chuỗi các tỷ số cú mối quan hệ nhân quả víi nhau. Điều đú cho phộp phân tích ảnh hưởng của các tỷ số đối víi các tỷ số tổng hợp.

Trưíc hết ta xem xột mối quan hệ tương tác giữa tỷ số doanh lợi vốn chủ sở hữu (ROE) víi tỷ số doanh lợi tài sản (ROA)

Lợi nhuận sau thuế Doanh thu Lợi nhuận sau thuế

ROA = x = (1)

Doanh thu Tổng tài sản Tổng tài sản

Tỷ ROA cho thêy tỷ suêt sinh lợi của tài sản phụ thuộc vào hai yếu tố:

• Thu nhập rũng của doanh nghiệp trờn một đồng doanh thu
• Một đồng tài sản tạo ra bao nhiờu đồng doanh thu

Tiếp theo, ta xem xột tỷ số doanh lợi vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp (ROE):

Lợi nhuận sau thuế

ROE =

Vốn chủ sở hữu

Chỉ tiờu doanh lợi vốn chủ sở hữu phản ánh khả năng sinh lợi của vốn chủ sở hữu.

Nếu tài sản của doanh nghiệp chỉ được tài trợ bằng vốn chủ sở hữu thỡ doanh lợi vốn và doanh lợi vốn chủ sở hữu sẽ bằng nhau vỡ khi đú tổng tài sản = tổng nguồn vốn.

Lợi nhuận sau thuế Lợi nhuận sau thuế

ROA = = = ROE(2)

Tổng tài sản Vốn chủ sở hữu

Nếu doanh nghiệp sử dụng nợ để tài trợ cho các tài sản của mỡnh thỡ ta cú mối liờn hệ giữa ROA và ROE:

Tổng tài sản

ROE = x ROA (3)

Vốn chủ sở hữu

Kết hợp (1) & (3) ta cú:

Lợi nhuận sau thuế Doanh thu Tổng tài sản

ROE = x x

Doanh thu Tổng tài sản Vốn CSH

Lợi nhuận sau thuế Doanh thu Tổng tài sản

= x x

Doanh thu Tổng tài sản Tổng tài sản – Nợ

Lợi nhuận sau thuế Doanh thu 1

= x x

Doanh thu Tổng tài sản 1- Rd

Víi Rd = Nợ / Tổng tài sản là hệ số nợ và phương trỡnh này gọi là phương trỡnh Dupont mở rộng thể hiện sự phụ thuộc của doanh lợi vốn chủ sở hữu vào doanh lợi tiờu thụ, vũng quay toàn bộ vốn và hệ số nợ.

Từ đây ta thêy sử dụng nợ cú tác dụng khuyếch đại doanh lợi vốn chủ sở hữu nếu doanh nghiệp cú lợi nhuận trong kỳ, hệ số nợ càng lín thỡ lợi nhuận càng cao và ngược lại, nếu doanh nghiệp đang bị lỗ thỡ sử dụng nợ càng tăng số lỗ.

Phương pháp phân tích Dupont cú ưu điểm lín là giỳp nhà phân tích phát hiện và tập trung vào các yếu điểm của doanh nghiệp. Nếu doanh lợi vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp thêp hơn các doanh nghiệp khác trong cựng ngành thỡ nhà phân tích cú thể dựa vào hệ thống các chỉ tiờu theo phương pháp phân tích Dupont để tỡm ra nguyờn nhân chính xác. Ngoài việc được sử dụng để so sánh víi các doanh nghiệp khác trong cựng ngành, các chỉ tiờu đú cú thể được dựng để xác định xu hưíng hoạt động của doanh nghiệp trong một thời kỳ, từ đú phát hiện ra những khú khăn doanh nghiệp cú thể sẽ gặp phải. Nhà phân tích nếu biết kết hợp phương pháp phân tích tỷ lệ và phương pháp phân tích Dupont sẽ gúp phần nâng cao hiệu quả phân tích tài chính doanh nghiệp.

Ngoài các phương pháp phân tích chủ yếu trờn, người ta cũn sử dụng một số phương pháp