Tiếng Việt 6 - Bài 0: Mở đầu - Tiếng nói và chữ viết

 Bài mở đầu

Tiếng nói và chữ viết

Một quy trình khác để được làm mà học

       Bộ sách giáo khoanày tiếp nối bộ sáchTiếng Việt (và Văn) bậc Tiểu học của nhóm Cánh Buồm. Tinh thần của cả bộ sách từ Tiểu học nối lên Trung họccơ sở làgiúp học sinh am tường tiếng Việt và dùng tiếng Việt thành thạo.

       Thế nào là am tường tiếng Việt? Đó là người học hết lớp Chín phải có sự am hiểu tiếng Việt về mặt ngôn ngữ học. Không phải cứ là người Việt thì đã đủ để biết tiếng Việt. Đó mới chỉ là sự “biết tiếng Việt” bằng kinh nghiệm, chưa là sự am tường tiếng nói đó bằng khoa học ngôn ngữ. Sự am tường còn phải nhờ vào họcvà hiểu kỹ lưỡng tiếng Việt về các mặt ngữ âm, từ vựng, cú pháp,văn bản.

       Thế nào là dùng tiếng Việt thành thạo? Đó là người học hết lớp Chín phải dùng tốt tiếng Việt vào các hoạt động sản xuất, học tập, và chung sống trong cộng đồng. Ví dụ, năng lực dùng tiếng Việt tối thiểu của một học sinh hết lớp Chín đi làm để tự nuôi sống mình: phải đủ để nhận nhiệm vụ sản xuất, báo cáo kết quả sản xuất, đọc được tài liệu huấn luyện để tự nâng cao tay nghề, lại phải cùng sống chung, cùng học hỏi và đoàn kết với những đồng đội nói phương ngữ khác mình...

       Giữa bộ sách Tiếng Việtnày của nhóm Cánh Buồm (từ bậc Tiểu học đến hết bậc Trung họccơ sở) so với tất cả các bộ sách cùng loại đã có, chỗ khác nhau duy nhất là ở sự tập trung vào cách học.

       Cách học, theo định nghĩa của nhóm Cánh Buồm, là cách làm ra sản phẩm. Nhấn mạnh vào cách học như vậy, là không giảng giải nhồi nhét và bắt người học ghi nhớ thuộc lòng. Nhấn mạnh vào cách học, là tổ chức các việc làm cho học sinh thực hiện –đường lối đógọi bằng LÀM MÀ HỌC.       

       Trên tinh thầnđó,quyển Tiếng Việt lớp Một có nội dunglà những việc làm để học sinh tự đến với Ngữ âm học. Những việc làm này giúp trẻ em tự phát âm, tự phân tích để đạt mứcam tường ngữ âm tiếng Việt, do đó mà thành thạo khi tự ghi đúng và tự đọc đúng tiếng Việt – hơn thế, còn biết đọc thầm tiếng Việt.

       Tiếp tục cách họcđó, lênlớp Hai, sẽ có những việc làm để giúp học sinh tự khám phá Từ vựng học tiếng Việt. Lên lớp Ba, sẽ là Cú pháp học. Lênlớp Bốn, là Văn bản học tiếng Việt. Và lên lớp Năm, sẽ là Dụng pháp tiếng Việt, với những việc làm để ứng dụng các tri thức cơ bản về ngữ âm, từ vựng, cú pháp, văn bản vào ba kiểu hoạt động ngôn ngữ trong đời sống, đó là ngôn ngữ khoa học, ngôn ngữ hành chính, và ngôn ngữ giao tiếp.

       Một năng lực ngôn ngữ như thế sẽ giúp học sinh lên lớp Sáu có cách học