Tia lửa điện trên cổ góp và biện pháp khắc phục
Khi máy điện làm việc, quá trình đổi chiều thường gây ra tia lửa giữa chổi điện và cổ góp. Tia lửa điện có thể gây ra vành lửa xung quanh cổ góp, phá hỏng chổi điện và cổ góp, gây tổn hao năng lượng, ảnh hưởng xấu đến môi trường, gây nhiễu ...
Khi máy điện làm việc, quá trình đổi chiều thường gây ra tia lửa giữa chổi điện và cổ góp. Tia lửa điện có thể gây ra vành lửa xung quanh cổ góp, phá hỏng chổi điện và cổ góp, gây tổn hao năng lượng, ảnh hưởng xấu đến môi trường, gây nhiễu cho các thiết bị điện tử. Sự phát sinh tia lửa trên cổ góp do các nguyên nhân sau:
Nguyên nhân cơ khí
- Do cổ góp không tròn, không nhẵn, chổi than không đúng quy cách.
- Do chổi than cố định không tốt hoặc lực lò xo không đủ để tỳ sát chổi than vào cổ góp gây ra sự rung động của chổi than.
Nguyên nhân điện từ
Khi rôto quay, liên tiếp có phần tử dây quấn chuyển từ mạch nhánh này sang mạch nhánh khác. Người ta gọi các phần tử ấy là phần tử đổi chiều. Trong phần tử đổi chiều xuất hiện các sđđ sau:
- Sđđ tự cảm eL do sự biến thiên dòng điện trong phần tử đổi chiều
- Sđđ hỗ cảm eM do sự biến thiên dòng điện của các phần tử đổi chiều khác lân cận
- Sđđ eq do từ trường của phần ứng gây ra.
Ở thời điểm chổi điện ngắn mạch phần tử đổi chiều, các sđđ trên sinh ra dòng điện i chạy quẩn trong phần tử ấy, tích luỹ năng lượng và phóng ra dưới dạng tia lửa khi vành góp chuyển động. Để khắc phục tia lửa điện bằng cách:
- Loại trừ nguyên nhân cơ khí
- Làm giảm trị số các sđđ trên
- Dùng cực từ phụ và dây quấn bù để tạo nên trong phần tử đổi chiều các sđđ nhằm bù (triệt tiêu) tổng 3 sđđ eL, eM, eq.
- Từ trường của dây quấn bù và cực từ phụ phải ngược chiều với từ trường phần ứng.