Suy nghĩ về câu tục ngữ: Thương người như thể thương thân
Đề bài: Trình bày suy nghĩ về câu tục ngữ: Thương người như thể thương thân Bài làm Thông qua cuộc sống thực tiễn mà ông cha ta đã để lại cho con cháu của mình những bài học về đạo lý làm người về thái độ và cách ứng xử giữa người với người, và giữa người với thiên ...
Đề bài: Trình bày suy nghĩ về câu tục ngữ: Thương người như thể thương thân
Bài làm
Thông qua cuộc sống thực tiễn mà ông cha ta đã để lại cho con cháu của mình những bài học về đạo lý làm người về thái độ và cách ứng xử giữa người với người, và giữa người với thiên nhiên. Nhằm khắc sâu đạo lý: Con người phải có lòng trắc ẩn với những ai gặp rủi ro, bất hạnh. Đó chính là tinh thần của các câu tục ngữ: “Thương người như thể thương thân”, “Lá lành đùm lá rách”.
Trong bài thơ “dặn con” của Trần Nhuận Minh đã từng viết rằng:
“Chẳng ai muốn làm hành khất
Tội trời đày ở nhân gian
Con không được cười giễu họ
Dù họ hôi hám úa tàn.
Nhà mình sát đường, họ đến
Có cho thì có là bao
Con không bao giờ được hỏi
Quê hương họ ở nơi nào.”
Giống như câu tục ngữ: “Thường người như thể thương thân” vậy. “Chẳng ai muốn làm hành khất – Tội trời đày ở nhân gian” nêu một quan niệm về những người hành khất: Trong cuộc đời, ngoài ý muốn, con người ta có thể gặp những rủi ro, thiệt thòi. Người hành khất, người bất hạnh là người đáng thương xót chứ không đáng bị khinh bỉ. Vì vậy mà người cha đã căn dặn con phải có cách cư xử với người hành khất: không cười giễu, phải giúp đỡ; giúp đỡ nhưng không làm họ tổn thương; không coi họ như kẻ trộm, không xua đuổi họ (“Con chó…đem bán”) nói riêng và những người sống trên cõi đời này nói chung, ai cũng không muốn mình một lần vấp ngã, chỉ là do những biến cố cuộc đời đẩy họ vào tình trạng éo le, đừng hắt hủi và bêu giễu họ mà ngược lại hãy thương yêu và đùm bọc con “rồng cháu tiên” này
Có thể nói đạo lí tình thương: “Lá lành đùm lá rách”. “Thương người như thể thương thân” của Việt Nam mới đẹp làm sao, mới trân trọng đến nhường nào. Mà ông cha ta muốn bảo tồn và hy vọng con cháu của mình hãy biết phát huy hơn nữa những giá trị vật chất cũng như tinh thần của câu tục ngữ này.
Nếu như bài thờ “dặn con”, tác giả dựa trên một sự việc, hiện tượng ta thường gặp nhưng thể hiện một thái độ, một đạo lí sống. Đó là một thái độ, một đạo lí sống thân thiện, tốt đẹp, thông minh và thực tế.
Mọi người sinh ra ai cũng có những quyền cơ bản như: quyền sống, quyền bình đẳng, quyền mưu cầu hạnh phúc. Nhưng không phải ai cũng hạnh phúc và sung sướng như nhau. Mọi người sống trên đời đều có một hoàn cảnh, một số phận riêng không ai giống ai. Tùy thuộc những sự phân bố vừa ngẫu nhiên vừa tất nhiên mà những số phận khác nhau ấy sẽ may mắn hay hẩm hiu, hạnh phúc hay bất hạnh… không như nhau, đó có thể là do những điều kiện tự nhiên, xã hội và di truyền. Nghèo khổ, bất hạnh không phải là tội lỗi, chỉ là sự rủi ro. Rủi ro sẽ dẫn đến thiệt thòi. Có thể kể đến các thiên tai, các đại dịch, các châu lục và miền đất có điều kiện tự nhiên khắc nghiệt; những người bị ốm đau, bệnh tật hiểm nghèo; những em bé mồ côi; những nạn nhân của chiến tranh;…
Vì vậy, những người gặp điều kiện tốt, được hưởng cuộc sống tốt lành hơn phải biết chia sẻ, đùm bọc, giúp đỡ những người bất hạnh, thiệt thòi. Đó là lương tâm hướng tới sự công bằng, là trách nhiệm với đồng loại, là thiên tính tự nhiên của nhiều loài, nhất là ở con người. Cha ông ta có câu “Một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ” là vì thế.
Giúp đỡ, chia sẻ với người thiệt thòi bất hạnh còn thể hiện sự phong phú, cao quí của tâm hồn và đức hạnh. Càng biết cảm thông, chia sẻ, con người càng bồi dưỡng được sức mạnh của lòng nhẫn nại và tình thương để hướng tới một cuộc sống hữu ích, lớn lao.
Đùm bọc, chia sẻ có vai trò quan trọng góp phần xây dựng một xã hội văn minh, nhân ái, làm cho mối quan hệ giữa con người với con người trở nên tốt đẹp hơn. Cuộc sống sẽ tươi đẹp hơn nếu mỗi con người biết “Sống là cho đâu chỉ nhận riêng mình”.
Một con người thương yêu là một con người cao quí, hạnh phúc. Một xã hội nhân đạo là một xã hội văn minh, phát triển. Một cử chỉ xót thương là một hành động mạnh mẽ, thiết thực.
Tuy nhiên chúng ta cũng cần lên án và phê phán những hiện tượng của một số người sống thiếu sự đồng cảm, sẻ chia, vô cảm trước những bất hạnh, éo le của người khác. Khi chúng ta không tự bồi dưỡng được một cách nhìn, một thái độ và một cách ứng xử tốt đẹp thì hậu quả sẽ tiêu cực: Người thiệt thòi càng khốn khó, mỗi chúng ta không thanh thản, không hoàn thiện, đạo lí tốt đẹp của dân tộc bị mai một, xã hội không phát triển…
Câu tục ngữ “Thương người như thể thương thân”chính là là một bài học sâu sắc về đạo lý làm người, về cách ứng xử giữa người với nhau. Yêu thương người khác như yêu thương chính bản thân mình hay yêu thương con cái của mình vậy. Nó mãi mãi nhắc nhở ta về lòng nhân ái, về tình người mỗi người chúng ta cần phải thực hiện tốt. Phát huy truyền thống tốt đẹp ấy của cha ông là ta vừa thể hiện nhân cách làm người vừa góp phần xây dưng một đất nước văn minh tiến bộ.
