Sự đáng sợ của bệnh cao huyết áp, những bệnh do cao huyết áp gây nên?

1. Những bệnh nhân cao huyết áp có nguy cơ bị xuất huyết não và nhồi máu cơ tim nhiều hơn

Trước đây chúng ta nói rằng bệnh cao huyết áp thường bị sau 40 tuổi, bệnh tràn máu não cũng như nhồi máu cơ tim cũng như xuất hiện sớm hơn tuổi ấy. Nhưng theo những nghiên cứu y học gần đây, thì số người mắc bệnh cao huyết áp mới 20, 30 tuổi đang không ngừng tăng lên. Và số người trẻ mắc bệnh nhồi máu cơ tim hay tràn máu não cũng đang có xu hướng tăng mạnh. Nguyên nhân là do họ không chú ý tìm hiểu tiền sử bệnh cao huyết áp trong gia đình và cũng như không chú ý tiết chế sinh hoạt hàng ngày của bản thân.

2. Tỷ lệ tử vong do các bệnh có nguyên nhân cao huyết áp

Khi huyết áp tăng cao thì tim phải làm việc nhiều hơn, co bóp mạnh hơn so với bình thường. Theo thời gian các cơ tim lại càng phát triển to lên, gây ra bệnh phì đại cơ tim. Nhưng cơ tim phì to ra thì lại làm giảm khả năng co bóp của tim, làm máu đưa đến các cơ quan bị ít đi. Trong trường hợp đó, não, động mạch vành tim và thận đều bị ảnh hưởng, bởi những cơ quan này cần lượng máu nhiều hơn các cơ quan khác trong cơ thể.

Huyết áp cao liên tục dễ dẫn đến xơ cứng động mạch, nếu động mạch tim và thận cùng bị xơ cứng sẽ gây ra áp lực mạnh hơn cho huyết quản, đến mức máu không thể lưu thông được bình thường. Như vậy thì tìm lại càng phải tăng áp lực.

Nếu tim thường xuyên ở trong trạng thái căng thẳng như vậy thì sẽ gây nên vòng tuần hoàn ác tính: phì đại cơ tim - máu cho nội tạng không đủ - xơ cứng động mạch - áp lực tim tăng cao - cơ tim càng phì đại.

Trong máu có chứa các thành phần như ôxy và các chất dinh dưỡng khác. Nếu máu lưu thông không tốt thì các cơ quan não, tim, thận trong cơ thể làm việc được bình thường. Các cơ quan khác trong cơ thể vì thế cũng sẽ bị ảnh hưởng xấu, dẫn đến nhiều bệnh nghiêm trọng, nhất là bệnh xuất huyết não, nhồi máu cơ tim, hẹp van tim và giảm sút công năng thận.

Các nghiên cứu và điều tra cho thấy, những người mắc bệnh cao huyết áp lâu năm thường ảnh hưởng đến não bộ, tim và thận. Tỉ lệ tử vong do các bệnh phát sinh từ cao huyết áp như sau: tử vong do bệnh não chiếm 40%, do bệnh tim chiếm 40%, do bệnh thận chiếm 10%, bệnh ung thư chiếm 10%.

3. Huyết áp tăng đến mức dộ nào sẽ gây nguy hiểm

Huyết áp bình thường là tốt nhất, huyết áp tăng cao dễ dẫn đến nhiều bệnh khác. Tuy nhiên, không phải người huyết áp 150 mmHg thì  sẽ an toàn hơn một người có huyết áp 200mmHg. Sự an toàn tính mạng chủ yếu là do ý thức bảo vệ sức khỏe. Người huyết áp cao 200mmHg mà biết cách chú ý giữ gìn, uống thuốc theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ, sống điều độ thì sẽ giúp huyết áp ổn định lại. Ngược lại, người huyết áp vốn chỉ ở mức 150 mmHg mà không chịu giữ gìn, ăn uống vô tội vạ, không tập luyện thường xuyên thì rất dễ tiến triển thành bệnh nặng. Vì thế, không chỉ cần chú ý đến huyết áp cao thấp mà còn cần phải chăm sóc, tập luyện giữ gìn sức khỏe thường xuyên.

4. 100% Bệnh nhân xuất huyết não đều do cao huyết áp gây nên

Tại rất nhiều nước trên thế giới, tử vong do xuất huyết não chiếm tỉ lệ cao nhất, và 95% số ca tử vong ấy có nguyên do là cao huyết áp. Xuất huyết não là do lượng máu lưu thông bị tắc trong huyết mạch, người bệnh đột ngột mất ý thức, chân tay tê liệt và nói khó.

Xuất huyết não là loại bệnh khó điều trị nhất trong các loại bệnh về não, bởi nó đột nhiên tấn công và khả năng gây đột tử rất cao. Nếu có cứu chữa được, thì người bệnh cũng rất dễ bị bán thân bất toại hoặc mất khả năng ngôn ngữ. Nguyên nhân của hiện tượng xuất huyết não là do huyết áp đột ngột tăng cao gây vỡ huyết mạch não, khiến cho máu tràn ra não, đông kết lại thành cục máu, đè ép vào các bộ phận của não, gây ra di chứng về ngôn ngữ hoặc vận động. Nếu huyết áp cao hơn 120 mmHg đến trên 200 mmHg thì cần chú ý đến nguy cơ xuất huyết não. Người huyết áp thấp nhưng nếu bị kích động mạnh thì cũng vẫn có khả năng huyết áp tăng cao đột ngột, gây ra xuất huyết não.

Những người ở độ tuổi 40 đến 50 dễ bị xuất huyết não nhất. Nhưng hiện nay, người trẻ tuổi và người già bị bệnh này cũng đang tăng lên. Bệnh hay phát tác vào lúc đang làm việc, đang họp và đang đại tiểu tiện. Thời tiết lạnh cũng làm huyết áp tăng cao, vì vậy khoảng từ tháng 12 đến tháng 2 hàng năm xảy ra nhiều ca xuất huyết não nhất. Những người đang uống thuốc hạ áp mà đột ngột dừng thuốc không theo chỉ dẫn của bác sĩ cũng rất dễ bị xuất huyết não.

5. Tắc mạch máu não

 Tắc mạch máu não là hiện tượng đông mạch bị xơ cứng, huyết quản nhỏ đi, máu tắc lại trong huyết quản không thể lưu thông được. Những người khỏe mạnh thì máu lưu thông đều đặn và người khỏe mạnh thì máu lưu thông đều đặn và thông thoát. Nhưng nếu thủy phần trong cơ thể không đủ thì máu sẽ bị đặc lại, tạo thành những cục nhỏ, tắc đọng trong mạch máu. Những tế bào ở bộ phận bị đọng tắc máu sẽ bị chết và chung quanh nhũn ra như đậu phụ, vì vậy bệnh này còn gọi chứng nhũn não.

Tắc mạch máu não phân thành 2 loại: tắc động mạch não và nghẽn mạch máu não. Tắc động mạch não đại đa phần đều do cao huyết áp gây nên, cộng với yếu tố động mạch bị xơ cứng khi về già sẽ gây nên bệnh tắc động mạch não. Tuy nhiên, người huyết áp bình thường và người huyết áp thấp cũng vẫn có khả năng bị tắc động mạch não, đặc biệt là từ 60 tuổi trở lên, bởi xơ cứng động mạch là chứng bệnh khó tránh khỏi của tuổi già. Thời điểm dễ xảy ra tắc động mạch não nhất là trong khi ngủ và khi sáng sớm dậy, ngoài ra còn có những thời điểm cần lưu ý nữa khi đang tắm, khi bị mất nước do ra mồ hôi nhiều vào mùa hè. Triệu chứng của bệnh tắc động mạch não không đến mức nghiêm trọng như xuất huyết não, và khả năng tử vong cũng như mất khả năng ngôn ngữ thì sẽ kéo dài hơn và khó phục hồi lại được. Triệu chứng điển hình là mau quên, nặng đầu, hoa mắt, tê liệt tay chân.

Nghẽn mạch máu não thì không có triệu chứng gì đặc biệt, chứng bệnh này phát tác rất đột ngột, khiến hôn mê bất tỉnh, bị liệt và mất khả năng ngôn ngữ, tỉ lệ tử vong cũng tương đối cao. Bệnh nghẽn mạch máu não có nguyên nhân là do bệnh tim và do tắc tĩnh mạch khiến tụ đọng những cục máu nhỏ trong tim và trong tĩnh mạch, những cục máu này chảy đến động mạch não thì gây tắc. Bệnh nghẽn mạch máu não cũng có khả năng xảy ra ở người trẻ, chứ không nhất thiết phải là người già và huyết áp cao như bệnh tắc động mạch não.

6. Bệnh u não gây xuất huyết

Một trong những chứng bệnh nguy hiểm nhất đối với người trẻ tuổi là u não chảy máu, tỉ lệ tử vong cao từ 30% đến 50%. Bệnh u não ra máu là u mọc trong động mạch não, nó sẽ vỡ đột ngột khi huyết áp tăng cao, gây nên xuất huyết ở não, người bệnh bị mất tri giác đột ngột. Bệnh nhân ở chứng này rất nhiều và làm việc ở các lĩnh vực. U não có nhiều nguyên nhân: do bẩm sinh, do xơ cứng động mạch người già gây nên... Rất nhiều trường hợp phát bệnh này khi đang ngồi xí xổm đứng lên. Vì vậy, chúng tôi kiến nghị nên sử dụng bệ xí bệt thì sẽ giảm bớt phần nào khả năng phát bệnh. Bệnh rất nguy hiểm bởi rất khó phát hiện bệnh. Bệnh rất nguy hiểm bởi rất khó phát hiện được u trong não, và những người huyết áp rất bình thường cũng có khả năng phát bệnh. Chỉ có một triệu chứng giúp chúng ta đề phòng căn bệnh này là hiện tượng đau đầu sẽ dễ có khả năng bị u não. Biện pháp điều trị hữu hiệu nhất là tiến hành phẫu thuật cắt bỏ khối u thì khả năng phục hồi rất lớn.

7. Bệnh nhồi máu cơ tim ngày càng tăng mạnh

Những năm gần đây, bệnh tim có xu hướng tăng mạnh, nhiều người trung niên có địa vị trong xã hội đang có xu hướng bị bệnh tim khá nhiều. Trong các bệnh về tim, nhồi máu cơ tim đặc biệt tăng mạnh. Theo số liệu thống kê, số người chết vì bệnh tim tăng gấp 10 lần so với 20 năm trước.

Nhồi máu cơ tim có nguyên do bởi xơ cứng động mạch vành. Động mạch vành là động mạch chủ yếu đưa máu đến cơ tim, khi động mạch vành bị xơ cứng thì huyết quản hẹp lại, máu không lưu thông được tốt nên dễ bị tắc thành cục nhỏ, càng làm tắc thêm huyết quản. Lâu dần như vậy sẽ dẫn đến hoại tử cơ tim cục bộ. Nguyên nhân trực tiếp của nhồi máu cơ tim là do cholesterol trong máu tăng cao, cộng thêm sự hưng phấn, kích thích, căng thẳng... Dưới sự tác động của cả tâm lý lẫn sinh lý thì huyết áp sẽ đột ngột tăng cao, rồi cảm thấy đau xé lồng ngực, ngất xỉu, tỉ lệ tử vong rất cao.

8. Tắc mạch máu tim do hẹp van tim và phì đại cơ tim

Hẹp van tim là bệnh do máu động mạch vành quá ít, khiến cho cơ tim không có đủ máu hoặc do thiếu ôxy gây nên. Nguyên nhân của chứng hẹp van tim khá nhiều, có thể là do co thắt động mạch vành, xơ cứng động mạch, thiếu ôxy cho cơ tim. Triệu chứng của bệnh hẹp van tim là đau tức vùng ngực như bị kẹp chặt vào, cảm giác này chỉ xảy ra khá nhanh, khi máu lưu thông bình thường lại thì cảm giác đau tức cũng sẽ biến mất. Bệnh hẹp van tim có khả năng dẫn đến nhồi máu cơ tim nên cần phải cảnh giác. Thời điểm dễ phát bệnh nhất là khi leo cầu thang hoặc khi chạy nhanh, vì vậy những người có vấn đề huyết áp và tim nên  chú ý tránh vận động mạnh.

Cơ tim phì đại dẫn đến khả năng co bóp của tim giảm, khiến cho máu khó vào và ra khỏi tim gây tồn đọng máu trong tim. Tim lưu giữ những phần máu đọng trong tâm thất trái, lâu ngày máu tích sẽ đầy ứ rồi tràn sang phổi. Phổi tụ máu gây ra hô hấp khó, ho, nhiều đờm, tức ngực khi nằm. Nếu bạn cảm thấy mình có những triệu chứng trên thì hãy cảnh giác với bệnh tắc mạch máu tim do phì đại cơ tim.

9. Cao huyết áp và tổn thương công năng thận

Khi công năng của thận bị tổn thương thì thận sản sinh ra hoócmôn rennin và những chất khác có tác dụng tăng huyết áp. Tăng huyết áp và tổn thương thận tạo thành vòng tròn ác tính quay liên tiếp. Kết quả cuối cùng của sự phân giải cholesterol trong cơ thể là đạm nitơ. Đạm nitơ không phải là thành phần dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể, nên thận sẽ bài tiết chúng ra ngoài dưới dạng nước tiểu. Khi công năng của thận bị yếu, chất cặn bã sẽ không được bài tiết hết hoàn toàn mà tích đọng trong cơ thể, gây thừa abumin. Triệu chứng thời kỳ đầu của bệnh này là miệng khát, phù nhũng, lượng nước đái đêm tăng nhiều rồi bị đau đầu, buồn nôn, kém ăn, buồn ngủ, cuối cùng mê man và qua đời.

10. Cao huyết áp và xơ cứng động mạch

 Cao huyết áp cộng thêm xơ cứng động mạch sẽ gây nên hậu quả nghiêm trọng, nguy hiểm cho tính mạng. Bệnh xơ cứng động mạch bao gồm xơ cứng màng giữa, xơ vữa động mạch, xơ cứng động mạch nhỏ. Xơ cứng màng giữa là do màng ở giữa các huyết quản động mạch lớn bị phù to, xơ cứng lại gây nên. Nguyên nhân chủ yếu của bệnh này là do không hấp thụ đủ, không tiêu hóa hết vitamin A, làm cho chất bẩn dễ bám vào màng giữa động mạch, khiến cho màng giữa bị phù to xơ cứng. Bệnh xơ cứng màng giữa gây khó chịu cho người bệnh nhưng khả năng khỏi bệnh khá cao so với các bệnh xơ vữa động mạch và xơ cứng động mạch nhỏ.

11. Chứng xơ vữa động mạch

 Những bộ phận dễ bị xơ cứng động mạch chủ, não bộ, huyết quản lớn trong cơ thể. Khi lượng cholesterol và mỡ trung tính trong máu tăng lên và bám thấm vào màng trong huyết quản, thì màng trong sẽ dần sưng dày lên, trạng thái ấy chính gọi là xơ vữa động mạch gây hẹp mạch máu một cách dị thường.

Khi lượng mỡ bám tăng lên đáng kể thì những mạch máu vốn đàn hồi sẽ trở nên cứng và bề mặt trở thành sền sệt như cháo đặc. Tình trạng này tiếp diễn lâu dài sẽ gây viêm loét huyết quản, ở não bộ sẽ gây tắc mạch máu não, ở tim sẽ gây nên nhồi máu cơ tim, rất nguy hiểm.

Cao huyết áp và xơ vỡ động mạch rất "thân thiết" với nhau: người bị cao huyết áp lâu thì các chất trong máu dễ thẩm thấu vào vách trong mạch máu gây vữa thành mạch máu. Đồng thời với quá trình đó, nếu cholesterol và mỡ trong máu tăng cao sẽ dẫn đến xơ cứng thành mạch máu. Hai yếu tố này kết hợp với nhau tạo thành chứng xơ vữa động mạch.

 Chúng tôi đặc biệt lưu ý các bạn trẻ rằng, nhồi máu cơ tim có nguyên nhân trực tiếp là do xơ cứng động mạch vành. Tốc độ và mức độ xơ cứng động mạch lại liên quan mật thiết đến thói quen xấu trong ăn uống và trong sinh hoạt, ví dụ uống nhiều rượu, ăn nhiều mỡ và hút nhiều thuốc. Người đã có dấu hiệu cao huyết áp mà không điều chỉnh ăn uống thì sẽ làm thúc đẩy quá trình xơ cứng động mạch. Vì vậy cần tạo cho trẻ thói quen ăn uống đúng ngay từ khi còn nhỏ để tránh bệnh tật.

Ngoài ra, những người bẩm sinh dư cholesterol trong máu cũng rất cần tiết chế ăn uống, nếu không thì rất dễ mắc bệnh nhồi máu cơ tim.

12. Cao huyết áp là nguyên nhân số một gây nên xơ cứng mao mạch

Mao mạch là các tiểu động mạch vô cùng nhỏ hẹp, mắt thường không thể nhìn thấy được. Nếu cơ thể bị cao huyết áp nhiều năm liên tục thì các mao mạch cũng bị áp lực căng thẳng liên tục, vỏ mao mạch dần cứng dày lên khiến đường máu lưu thông càng nhỏ hẹp lại. Đây chính là chứng xơ cứng mao mạch. Khi mắc chứng xơ cứng mao mạch, tim lại phải tăng cường khả năng co bóp mới đủ lực truyền máu đi đến các cơ quan, mao mạch vì thế càng chịu thêm áp lực và càng nhanh dẫn tới xơ cứng.

Chứng xơ cứng mao mạch hình thành nên vòng tuần hoàn ác tính giữa cao huyết áp và xơ cứng động mạch. Đây là một chứng bệnh nguy hiểm, bởi nó thường xảy ra ở não bộ và thận, gây nguy hiểm tới tính mạng.

Thông thường, nếu cơ thể phải chịu đựng tình trạng huyết áp cao liên tục kéo dài thì rất dễ bị mắc cả xơ vữa động mạch lẫn xơ cứng mao mạch. Bởi khi huyết quản lớn bị xơ vữa gây cản trở dòng máu lưu thông thì mao mạch nhỏ cũng dễ bị co hẹp và xơ cứng.

Chứng xơ cứng động mạch và xơ cứng mao mạch làm cho máu không chảy suốt đến các vị trí cơ quan trong cơ thể, khiến cho các tế bào của não, tim, thận...bị thiếu máu và giảm công năng hoạt động. Hiện tượng này xảy ra ở não dễ gây ra xuất huyết, ở tim thì dễ gây nên xơ cứng động mạch vành và nhồi máu cơ tim, ở thận thì gây bệnh thận.

13. Thanh thiếu niên cũng dễ bị xơ cứng động mạch

Khi có tuổi thì cũng dễ bị lão hóa công năng của các cơ quan bộ phận trong cơ thể, huyết quản cũng vậy. Nhưng có những bạn trẻ mới mười mấy tuổi mà đã bắt đầu có hiện tượng xơ cứng động mạch, còn có các bà cụ già hơn 60 tuổi nhưng huyết mạch vẫn bình thường. Nếu các bạn trẻ hút thuốc, uống rượu, ăn nhiều béo bệu từ khi trẻ thì đến năm ngoài 40 tuổi sẽ xuất hiện tình trạng xơ cứng động mạch. Ngoài ra, những người làm việc quá căng thẳng, áp lực cuộc sống nặng nề cũng rất dễ bị phát bệnh từ những năm hai ba mươi tuổi.

Các nghiên cứu lâm sàng trên thi thể những quân nhân Mỹ trẻ chết trận cho thấy, tỉ lệ xơ cứng động mạch trong số họ khá cao, và nhiều trường hợp đã chuyển hóa thành xơ cứng động mạch vành tim. Nguyên nhân của hiện tượng này là do trẻ em Mỹ từ bé đã ăn rất nhiều của ngọt, mười mấy tuổi bắt đầu nghiện rượu, nghiện thuốc, ăn nhiều mỡ và cholesterol động vật...Thói quen ăn uống và sinh họat xô bồ như thế rất dễ gây nên xơ cứng động mạch.

Những thí dụ cụ thể và phân tích của chúng tôi trên đây đã cho các bạn thấy được mối liên quan chặt chẽ giữa cao huyết áp và xơ cứng động mạch. Ngăn chặn xơ cứng động mạch. Vì vậy, hạn chế lượng máu tăng cao không chỉ cân bằng huyết áp, mà còn rất tốt để phòng chống xơ cứng động mạch và các bệnh ở các cơ quan quan trọng của cơ thể như: não, tim, thận...