Nguyên nhân gây lỗ thủng tầng Ozon

Về lỗ thủng tầng Ozon: - Tầng Ozon trong khí quyển ngày cảng mỏng đi là do tác dộng cùa con người. Từ năm 1974, các nhà khoa học đã phát hiện tác nhân chính là chât CFC (clorofluoro carbone), một hợp chất cùa clo được dùng để làm lạnh các tủ lạnh, máy điều hòa không khí... Chất CFC bốc lên không khí sẽ bị các tia cực tím phân hủy, giải phóng clo và phá hủy kết cấu của Ozon. Một nguyên tử clo này có thê phá hủy đến 100.000 phân tử Ozon. - Chất CFC khuếch tán khắp mọi nơi trên ...

Về lỗ thủng tầng Ozon:

- Tầng Ozon trong khí quyển ngày cảng mỏng đi là do tác dộng cùa con người. Từ năm 1974, các nhà khoa học đã phát hiện tác nhân chính là chât CFC (clorofluoro carbone), một hợp chất cùa clo được dùng để làm lạnh các tủ lạnh, máy điều hòa không khí... Chất CFC bốc lên không khí sẽ bị các tia cực tím phân hủy, giải phóng clo và phá hủy kết cấu của Ozon. Một nguyên tử clo này có thê phá hủy đến 100.000 phân tử Ozon.

- Chất CFC khuếch tán khắp mọi nơi trên không trung. Chỉ riêng ở trên Nam cực, do điều kiện khí tượng khắc nghiệt đã hình thành một lỗ thủng tầng Ozon. Vào mùa đông, đêm kéo dài đến 24 giờ, nhiệt độ không khí rất thấp (-40⁰C). Một luồn khí xoáy xoay quanh cực Nam, ngăn cách không khí lạnh khô ở cực với không khí ấm và ẩm ở đới ôn hòa. Khi nhiệt độ trong lốc xoáy hạ thấp xuông đên -90°C, thì không khí ở bên trên sẽ ngưng tụ thành mây băng, gây ra sự biên đôi hóa học các ha- lô-gen (flo, clo, brôm). Vào mùa xuân của Nam cực (tháng 8), khi Mặt Trời trở lại, các chất này gây ra phản ừng phá hủy Ozon, tạo nên lỗ thủng ngày càng lớn. Mùa hạ đến, không khí nóng dần lên, mây tan và các chât gây ô nhiễm tạm dừng hoạt động cho đến mùa xuân năm sau. Như thế là điều kiện để phá hủy tầngOzon chỉ có thể xảy ra bên trên vòng lốc xoáy bao quanh cực Nam của Trái Đất.

Ở Bắc cực, băng chi bao phủ mặt biển nên nhiệt độ không khí ở đây cao hơn; khoảng 10°C. Điều đó ngăn cản sự hình thành vòng lốc xoáy quanh cực, nên không gây ra lỗ thùng Ozon.

- Lần đầu tiên các nhà khoa học phát hiện ra lỗ thùng Ozon trên bầu trời Châu Nam Cực là vào năm 1982. Lỗ thùng mở rộng dần và gấp đôi vào tháng 10 - 2000. Lúc đó diện tích lỗ thùng này có diện tích rộng lớn nhất (tương đương diện tích của châu Âu). Năm 2002, các ảnh vệ tinh cho thấy lỗ thùng này đã tách ra làm hai mảng và có tổng diện tích nhỏ nhất trong vòng 10 năm gần đây.

Từ năm 1987, hơn 140 nước đã họp ở Ca-na-đa và kí nghị định thư Môn-rê-an tán thành việc hạn chế và đi đến xóa bỏ dùng CFC trong kĩ nghê đông lạnh. Các nhà khoa học nhận thấy rõ ràng là từ năm 2002 đến nay lỗ thùng tầng Ozon đã ngừng mở rộng. Tuy nhiên, lỗ thùng này có thể sẽ tồn tại đến hơn 40 năm nữa do các chát khí gây hiệu ứng nhà kính vần còn nhưng sự lạnh đi cùa tầng bình lưu sẽ ngăn cản những phản ứng hóa học phá hủy tầng Ozon trong tương lai.