Làm thế nào để nuôi bò sữa có lời?

Mục đích của chăn nuôi bò sữa nông hộ là lợi nhuận thu được từ một nghề mới

Lợi nhuận = Tổng thu – tổng chi phí

Muốn tăng lợi nhuận thi ta phải giảm thiểu chi phí và tăng tối đa tổng thu có thể được

TĂNG TỔNG THU

Tăng tiền bán từ sữa

Tăng tiền thu từ bán bê

Tăng tiền bán phân và tiền bán bò già, bò loại thải

Tăng tiền bán từ sữa

Muốn tăng thu từ tiền bán sữa cần:

Số lượng sữa nhiều: bò phải có năng suất cao từ 3.500 lít/chu kỳ trở lên và nhiều chu kì sữa cho một đời bò.

Chất lượng sữa cao: độ béo trong sữa lớn hơn hoặc bằng 3,5% và sữa phải đạt yêu cầu vi sinh.

Muốn vậy chúng ta phải chọn giống bò tốt để nuôi đồng thời việc nuôi dưỡng và vắt sữa phải đứng kĩ thuật để khai thác bò lâu bền.

Tăng tiền thu từ bán bê

Có thể đạt được bằng cách:

Bò phải đẻ nhiều bê: 1 năm 1 lứa hoặc 14 tháng 1 lứa,

Giảm tỷ lệ bê chết, nhất là bê cái.

Bê cái có chất lượng tốt để bán giống.

Muốn đạt mục tiêu trên cần:

+ Kỹ thuật chăm sóc nuôi dưỡng, quản lý đàn tốt.

+ Phát hiện động dục, phối giống kịp thời.

+ Nuôi bê đúng kỹ thuật.

Tăng tiền bán phân và bò loại thải:

Không để lăng phí phân bò và nước thải. Tận dụng phân đế bán hoặc sử dụng phân để trồng cỏ. Muốn vậy kỹ thuật chuồng trại phải thích hợp cho mục đích thu gom phân.

Nếu bò phải loại thải thì phải vỗ béo trước khi bán đẽ được giá cao

GIẢM CHI PHÍ

Giảm  khấu hao bò giống, chuồng trại

Giảm chi phí thức ăn

Giảm chi phí phối giống, thú y

Giảm chi phí công lao động

Những trại quy mô lớn, triệt để chống lăng phí vật tư, dụng cụ, điện, nước… để góp phần giảm chi phí

Giảm khấu hao bò giống và chuồng trại

Chi phí con giống và chuồng trại được tính cho 1 lít sữa sản xuất ra. Chi phí này thấp thì tiền lời cho 1 lít sữa sẽ tăng.

Thí dụ mua một bò giống 12 triệu khai thác 5 lứa được tổng cộng 20 tấn sữa, khi loại bán được 4 triệu đồng. Tiền khấu hao giống cho 1 kg sữa là:

12.000.000đ – 4.000.000đ  = 8.000.000đ

8.000.000đ  : 20.000 kg sữa = 400đ/kg

Nhưng nếu con bò ấy chỉ cho 10 tấn sữa (vì năng suất thấp hay phải loại thải sớm) thì khấu hao giống cho 1 kg sữa sẽ là 800đ/kg.

Muốn giảm chi phí này thì cần phải tăng khả năng khai thác, tăng lứa đẻ, tăng lượng sữa của một đời bò. Vì vậy phải chọn mua những bò giống tốt giá rẻ, nuôi dưỡng đung kỹ thuật để khai thác lâu dài.

Để giảm chi phí khấu hao chuồng trại, chúng ta cần tính toán kĩ mức độ đầu tư khi xây trại cho phù hợp với quy mô đàn.

Giảm chi phí thức ăn tinh và thức ăn thô

Thường chi phí thức ăn (cỏ và cám) chiếm từ 65-70% tổng chi phí trong chăn nuôi bò sữa. Thức ăn tinh (cám) chiếm khoảng 70% tổng chi phí thức ăn. Nếu giảm chi phí thức ăn tinh sẽ có ý nghĩa quyết định đến giảm chi phí thức ăn nói chung. Giảm bằng cách:

Tự sản xuất lấy thức ăn tinh, giá rẻ (1.500 – 1.600 đ/kg)

Thay thế 1 – 2 kg thức ăn tinh bằng bánh dinh dưỡng.

Cho ăn đúng khẩu phần (không, quá nhiều thức ăn tinh).

Sử dụng phụ phế phẩm giá rẻ để thay thế thức ân tinh (hèm bia, bã đậu, v.v).

Thức ăn thô xanh như rơm cỏ chiếm khoảng 60’70% chất khô khẩu phần, nhưng chi phí cho thức ăn thô chỉ chiếm khoảng 30% chi phí thức ăn. Để giảm chi phí thức ăn thô xanh cần:

Tận dụng đất trống trồng cỏ thâm canh. Một số giống cỏ trồng có năng xuất cao như cỏ Sả, cỏ Voi, cỏ Ruzi, cỏ Stylô…

Tận dụng cỏ tự nhiên mùa mưa bằng cách chăn thả và thu cắt.

Sử dụng nhiều rơm khô, rơm ủ urê thay thế một phần cỏ xanh.

Tận dụng các phụ phế phẩm (dây đậu, xác mì, bã mía) vì các phụ phế phẩm này có giá rẻ.

Giảm chỉ phí phối giống thú y

Bò sữa nuôi ở vùng nóng dễ bị bệnh, nhất là bò cao sản. Chi phí cho phối giống và thuốc điều trị bệnh khá cao. Để giảm chi phí này cần:

Thiết kế chuồng trại đúng kỹ thuật.

Chăm sóc nuôi dưỡng đúng kỹ thuật.

Hai yêu cầu trên góp phần làm giảm đáng kể khả năng sinh bệnh. Đó là biện pháp phòng bệnh tích cực nhất.

Khi bò bị bệnh thì tìm bác sỹ thú y giỏi chữa trị để bò nhanh hết bệnh,

Quản lý đàn tốt, phát hiện và phối giống kịp thời để giảm số lần phối giống và nâng cao tỷ lệ đậu thai.

Giảm chi phí lao động

Chăn nuôi nông hộ phần lớn sử dụng lao động gia đình, tuy nhiên để giảm chi phí cho công lao động cần:

Tận dụng tối đa lao động gia đình (để vắt sữa, sản xuất thức ăn tinh, trồng cỏ, chế biến thức ăn thô..).

Chuồng trại theo đúng kỹ thuật sẽ tiết kiệm công vệ sinh chuồng trại và nuôi dưỡng. Điều này có ý nghĩa khi đàn bò lớn.

Điều mong muốn của bất kì trại bò sữa nào là:

Bò cho nhiều sữa trong một chu kì kéo dài

Cho nhiều lứa sữa trong một đời bò

Khỏe mạnh ít bệnh tật

Sinh được nhiều bê cái khỏe mạnh