Harriet Taylor – người bảo vệ nữ quyền

Nguồn: Historic figures, BBC (truy cập ngày 27/6/2015)

Biên dịch & Hiệu đính: Phạm Hồng Anh

Taylor là một triết gia người Anh và là người ủng hộ cho quyền phụ nữ từ sớm. Bà thường bị che khuất bởi cái bóng quá lớn của người chồng, triết gia John Stuart Mill.

Harriet Hardy sinh vào tháng 10 năm 1807 tại Walworth, phía nam London, là con gái của một bác sĩ phẫu thuật. Bà được giáo dục tại gia và thích làm thơ. Năm 1826, bà kết hôn với John Taylor, một thương nhân giàu có và họ có với nhau ba đứa con. Gia đình Taylor tích cực tham gia các hoạt động của Nhà thờ theo thuyết nhất thể. Năm 1830 một mục sư theo thuyết nhất thể đã giới thiệu Harriet với triết gia John Stuart Mill. Cuộc tình của họ kéo dài 20 năm và được chồng của Harriet khoan thứ. Kể từ năm 1833, hai vợ chồng sống tách biệt phần lớn thời gian, khiến Harriet có thể gặp gỡ Mill dễ dàng hơn. Hành động của họ gây chấn động xã hội và họ bị cộng đồng xa lánh. Tuy nhiên họ truyền cảm hứng cho nhau về học thuật và thường làm việc cùng nhau.

Trong tác phẩm ‘Các nguyên lý của kinh tế chính trị’ (1848) của Mill, Harriet đã đóng góp một chương có tên ‘Bàn về tương lai có thể xảy đến của tầng lớp lao động’. Bà tranh luận về việc tất cả mọi người đều được hưởng nền giáo dục có tầm quan trọng như thế nào cho tương lai đất nước, cả về khía cạnh kinh tế lẫn xã hội. Bài luận ‘Trao quyền bầu cử cho phụ nữ’ (1851) được xem là một trong những tác phẩm quan trọng nhất của Harriet và được xuất bản dưới tên Mill. Bài luận ủng hộ mạnh mẽ việc phụ nữ có quyền tiếp cận với những công việc bình đẳng giống đàn ông, và phụ nữ không cần phải sống trong ‘những phạm vi tách biệt’. Những quan điểm này của bà thậm chí còn cấp tiến hơn cả Mill.

Chồng của Harriet qua đời năm 1849, và đến năm 1851 bà và Mill cuối cùng cũng kết hôn. Mùa thu năm 1858, đôi vợ chồng chuyển tới Pháp vì khí hậu ở đây phù hợp hơn cho Harriet chữa trị bệnh lao. Bà qua đời do bị suy hô hấp tại Avignon, ngày 3 tháng 11 năm 1858. Tác phẩm nổi tiếng nhất của John Stuart Mill – ‘Bàn về Tự do’ – là tác phẩm cả hai cùng viết, được xuất bản năm 1859 và là lời tri ân dành cho Harriet.