Vladimir Lenin – Người lập nên Liên bang Xô Viết

Nguồn: Historic figures, BBC (truy cập ngày 4/6/2015)

Biên dịch & Hiệu đính: Phạm Hồng Anh                                        

Lenin là một trong những chính trị gia và nhà tư tưởng cách mạng hàng đầu của thế kỷ 20. Ông chính là người lên kế hoạch cho sự tiếp quản quyền lực của người Bolshevik ở Nga năm 1917, đồng thời là kiến trúc sư và người đứng đầu Liên bang Xô Viết.

Vladimir Ilich Ulyanov sinh ngày 22 tháng 4 năm 1870 trong một gia đình gia giáo tại Simbirsk nơi có dòng sông Volga chảy qua. Ông có thành tích học tập xuất sắc và theo ngành luật. Ở Đại học, ông bộc lộ tư duy cấp tiến, và vụ việc anh trai ông bị hành quyết do tham gia vào một nhóm cách mạng cũng ảnh hưởng đến cách suy nghĩ của ông.

Sau khi bị đuổi học vì những hành vi cấp tiến của mình, Lenin tiếp tục tự học và hoàn thành bằng luật vào năm 1891. Ông chuyển đến St Petersburg và chuyên sâu vào sự nghiệp cách mạng. Ông bị bắt và bị lưu đày đến Siberia như nhiều đồng chí của mình. Tại đây ông kết hôn với Nadezhda Krupskaya. Sau chuyến lưu đày, Lenin (bí danh ông bắt đầu sử dụng từ năm 1901) sống ở Tây Âu trong phần lớn thời gian mười lăm năm tiếp đó và trở thành một nhân vật xuất chúng của phong trào cách mạng thế giới. Ông cũng là người đứng đầu phái ‘Bolshevik’ của Đảng Lao động Xã hội Dân chủ Nga.

Năm 1917, một nước Nga kiệt quệ vì Thế chiến thứ nhất đang cần một sự thay đổi. Lenin nhận được sự hỗ trợ của người Đức bởi họ hy vọng ông sẽ làm suy yếu nỗ lực chiến tranh của Nga. Lenin trở về Nga và bắt đầu tiến hành chống lại chính phủ lâm thời vừa lật đổ chế độ Nga hoàng. Ông lãnh đạo phong trào Cách mạng Tháng mười, điều dần trở thành một cuộc “đảo chính”. Cuộc nội chiến kéo theo dài gần ba năm. Người Bolshevik chiến thắng và nắm quyền kiểm soát toàn bộ đất nước.

Lenin là một người thực dụng. Khi gặp trở ngại trong quá trình chuyển biến nền kinh tế Nga thành một mô hình xã hội chủ nghĩa, ông áp dụng Chính sách Kinh tế mới cho phép doanh nghiệp tư nhân hoạt động trở lại. Chính sách này được tiến hành một vài năm cho đến khi ông mất. Năm 1918, Lenin thoát khỏi một vụ ám sát nhưng bị thương khá nặng. Sức khỏe của ông bắt đầu bị giảm sút từ đó, năm 1922 ông chịu một cơn đột quỵ và không thể hồi phục hoàn toàn. Trong những năm tháng suy yếu, ông lo lắng về quá trình hành chính hóa chế độ, đồng thời bày tỏ lo ngại về quyền lực ngày càng gia tăng của người kế nhiệm Joseph Stalin. Lenin qua đời ngày 24 tháng 1 năm 1924. Thi thể của ông được bảo quản trong lăng mộ ở Quảng Trường Đỏ Moskva.

Xem thêm: Một chân dung khác về Lenin