Cảm nhận khổ 5 bài thơ Sóng – Xuân Quỳnh:
Đại thi hào Ta-go, người đã nguyện cả đời vun xới mảnh vườn tình ái của nhân loại, trước khi từ giã cõi đời để lại những di bút chân thành: Cuộc đời ơi, khi tôi từ giã cuộc đời Tôi chỉ nói một ...
Đại thi hào Ta-go, người đã nguyện cả đời vun xới mảnh vườn tình ái của nhân loại, trước khi từ giã cõi đời để lại những di bút chân thành:
Cuộc đời ơi, khi tôi từ giã cuộc đời
Tôi chỉ nói một lời thôi ở lại
Tôi đã từng yêu
Tình yêu là món quà vô giá mà tạo hóa ban tặng cho loài người. Đó cũng là nguồn cảm hứng không bao giờ vơi cạn đối với các văn nghệ sĩ. Nói đến thơ tình Việt Nam hiện đại, người đọc không thể không nhắc đến nữ hoàng tình yêu Xuân Quỳnh – người đã đem đến cho làng thơ Việt Nam một tình yêu nồng nhiệt, táo bạo mà thiết tha, dịu dàng, hồn nhiên, giàu tự cảm mà lắng sâu những trải nghiệm suy tư. “Sóng” là một trong áng tình ca hay và toàn bích nhất của Xuân Quỳnh . Phải thừa nhận rằng, khổ thơ nào cũng có điểm thú vị riêng nhưng nếu phải chọn khổ thơ hay nhất, chắc hẩn nhiều người bình chọn khổ năm, nơi ngòi bút của Xuân Quỳnh thăng hoa trong tình yêu và nỗi nhớ:
Con sóng dưới lòng sâu
Con sóng trên mặt nước
Ôi con sóng nhớ bờ
Ngày đêm không ngủ được
Lòng em nhớ đến anh
Cả trong mơ còn thức
Cảm nhận khổ 5 bài thơ SÓng – Xuân Quỳnh:“Làm sao sống được mà không yêu, không nhớ một kẻ nào” (Xuân Diệu). Sinh ra ở đời ai chả một lần yêu mã đã yêu thi rơi vào trạng thái nhung nhớ. Một trái tim đang yêu là một tâm hồn đang nhớ. Nhớ thương là nguồn cảm xúc thi vị không bao giờ vơi vạn trong thơ ca nghệ thuật. Có biết bao áng thơ thương nhớ từng làm xao xuyến hồn người. Riêng nữ si Xuân Quỳnh cũng có vần thơ tha thiết về tình yêu, về nỗi nhớ như: Tự hát, Thơ tình cuối đầu mùa thu, nhưng hiếm có thi phẩm nào nỗi nhớ được biểu đạt một cách dung dị, trong sáng mà ám ảnh như “Sóng”. Khi gián tiếp gửi nỗi nhớ thương vào sóng, khi trực tiếp giãi bày niềm yêu thương da diết trong trái tim mình. Ý thơ tiếp nỗi, ngân vâng đan quyện vào nhau. Mở đầu khổ thơ là hình ảnh con sóng nhớ bờ cồn cào da diết. Đâu chỉ vì “không gặp nhau” sóng mới “bạc đầu thương nhớ”. Nhớ bờ là nỗi niềm thường trực, khôn nguôi trong trái tim của sóng. Bất kể dưới lòng đại dương thăm thẳm hay trên mặt nước mênh mông, bất kể ngày hay đêm thâu, sóng vẫn chăn chở, thao thức nhớ bờ. Nỗi nhớ phủ kín mọt không gian, thời gian. Mà nỗi nhớ da diết làm sao, nhớ đến không ngủ được. Đọc câu thơ của Xuân Quỳnh ta gặp lại tứ cao dao xưa với nỗi nhớ khắc khoải khôn nguôi:
Nhớ ai ra ngẩn vào ngơ
Nhớ ai ai nhớ bây giờ nhớ ai
Hay
Khăn thương nhớ ai
Khăn rơi nước mắt
Khăn thương nhớ ai
Khăn vắt lên vai
Khăn thương ai nhớ ai
Khăn chùi nước mắt
Đền thương nhớ ai
Mà đèn không tắt
Mắt thuong nhớ ai
Mắt ngủ không yên.
hay
Đêm nằm lưng chẳng tới giường
Mong trời chóng sáng ra đường gặp anh
Gửi tình yêu vào sóng chưa đủ, chưa thỏa, Xuân Quỳnh còn trực tiếp bộc bạch, giãi bày bao cung bậc nhớ thương của trái tim yêu. Nữ sĩ đã để trái tim yêu, cỗi lòng tư lên tiếng. Nỗi nhớ bật thành lời: Lòng em nhớ đến anh – Cả trong mơ còn thức. Hai câu thơ hằn lên một nỗi nhớ duyên dáng, đằm thắm rẩt nữ tính, rẩ con gái mà vô cùng mãnh liệt và rất đỗi đặc biệt, kì lạ. Những tưởng nhớ đến không ngủ được đã là đỉnh điểm của nhớ. Nào ngờ, nỗi nhớ còn đẩy lên một cung bậc cao hơn, rất lạ lùng: Cả trong mơ còn thức. Chìm vào giấc nru, dắm vào giấc mo. Toàn bộ cơ thể đi vào trạng thái nghỉ ngơi. Chỉ có trái tim yêu vẫn không chịu ngủ yên, nó cứ khắc khoải, thổn thức, nhớ thương. Mở là khi con người chim vào giấc ngủ say nồng. Khi ất, ta chẳng còn gì phải suy nghĩ. Nhưng chính cả trong những giây phút ấy, trái tim em vẫn thức, vẫn cứ nhớ về anh, Vậy là nỗi nhớ của lòng em không chỉ phủ kín không gian mênh mông trải dài thời gian đằng đẵng, xam chiếm phần ý thức mà còn len lỏi, đi sâu vào trong tiềm thức, cả trong những giấc mơ. Đã không ngủ được trong cõi thực lại thao thức cả trong cõi mơ. Những câu thơ “Lòng em nhớ đến canh – Cả trong mơ còn thức” đã diễn tả thật tài tình tâm trạng lạ lùng của người con gái khi yêu. Chẳng phải khi yêu, người ta muốn tận hưởng đến từng khoảnh khắc của hạnh phúc. Phải cố thức cả trong cõi thực lẫn cõi mơ để nâng niu chắt chiu từng khoảnh khắc của hạnh phúc. Chẳng phải khi yêu, người ta vẫn thường phấp phỏng, lo âu hay sao? Cứ nghĩ rằng, chỉ cần chợp mắt một chút thì biết đâu vì một lí do nào đó, người minh yêu bỗng biến mất, hạnh phúc tuột khỏi tầm tay. Thế nên cả trong mơ còn thức. Có nỗi nhớ nào da diết, cháy bỏng hơn thế, có tình yêu cộn cào, cuộn xoáy hơn thế. “Cả trong mơ còn thức” Sự thao thức trong giấc mơ là điều vô cùng phi lí nhưng ngẫm ra lại rất có lí với trái tim Xuân Quỳnh bởi trái tim nữ sĩ rất đặc biệt. Trái tim ấy lúc nào cũng cồn cào, đắm đuối si mê:
Trái tim nhỏ nằm trong lồng ngực
Giây phút nào chẳng đập vì anh
Trái tim ấy còn bât chấp cả quy luật sống chết nghiệt ngã để mãi mãi yêu và được yêu”
Em trở vể đúng nghĩa trái tim em
Là máu thịt đời thường ai chẳng có
Vẫn ngừng đập khi cuộc đời không còn nữa
Biết yêu anh cả khi chết đi rồi
Trái tim không ngủ yên, nỗi nhớ cồn cào cuộn xoáy mãnh liệt, xô đy, phá vỡ cấu trúc khuôn mẫu khổ thơ. Khổ thơ bỗng kéo dài thêm hai câu, Có phải chăng, phải kéo dài ra như thể để nói cho thỏa cho hết cá ngút ngàn, miên man của nỗi nhớ. Nghệ thuật đối kết hợp với điệp từ, điệp ngữ, liệt kê, điệp cấu trúc khiến khúc thơ mang âm hưởng của tiếng sóng. Sóng biển và sóng lòng, ào ạt, náo nức, hăm hở. Tất cả ngân vang tạo nên bản tình ca, thắm thiết, đắm sau.