Bài 7: Những thành tựu văn hóa thời cận đại – Lịch sử 11
Sự phát triển của văn hóa trong buổi đầu thời cận đại đã mang lại những thành tựu đáng kể cho nhân loại trong các lĩnh vực như văn học, âm nhạc, tư tưởng, kiến trúc…Các tác phẩm văn học đã phản ánh toàn diện hiện thực xã hội phương Tây dưới sự thống trị của giai cấp Tư sản. A. Tìm hiểu lý ...
Sự phát triển của văn hóa trong buổi đầu thời cận đại đã mang lại những thành tựu đáng kể cho nhân loại trong các lĩnh vực như văn học, âm nhạc, tư tưởng, kiến trúc…Các tác phẩm văn học đã phản ánh toàn diện hiện thực xã hội phương Tây dưới sự thống trị của giai cấp Tư sản.
A. Tìm hiểu lý thuyết
Hồ thiên nga của Trai-cốp –ki – Nga
I. Sự phát triển của nền văn hóa mới trong buổi đầu thời cận đại đến giữa thế kỉ XIX.
-Sau các cuộc cách mạng tư sản và cách mạng công nghiệp, kinh tế các nước có điều kiện phát triển.
– Trong xã hội tồn tại những mối quan hệ cũ, mới chồng chéo phức tạp, đây là hiện thực để các nhà văn, thơ, kịch có điều kiện sáng tác.
– Thành trì của chế độ phong kiến lung lay .
*Văn học :
+Ở Phương Tây :
– Xuất hiện những nhà tư tưởng tiến bộ, những nhà văn, thơ, nhà viết kịch nổi tiếng.
-Cooc-nây (1606 – 1684) bi kịch cổ điển Pháp.
-La Phông-ten (1621 – 1695) là nhà thơ ngụ ngôn Pháp.
-Mô-li-e (1622 – 1673) là người mở đầu cho nền hài kịch cổ điển Pháp…
-Ban-dắc (Pháp 1799 – 1850).
-An-đéc-xen (Đan Mạch, 1805 – 1875).
-Pu-skin (Nga, 1799 – 1837).
Trang bìa của truyện Ngụ ngôn của La Phông-ten
+Châu Á: Tào Tuyết Cần (1716 – 1763) của Trung Quốc; Nhật Bản có nhà thơ, nhà soạn kịch xuất sắc Chi-ka-mát-xư Môn-đa-ê-môn (1653 – 1725); ở Việt Nam thế kỉ XVIII có nhà bác học Lê Quý Đôn (1726 – 1784),…
+ Phản ánh hiện thực xã hội ở các nước trên thế giới thời kỳ cận đại.
+ Hình thành quan điểm, tư tưởng của con người tư sản, tấn công vào thành trì của chế độ phong kiến, góp phần vào thắng lợi của chủ nghĩa tư bản.
*Âm nhạc :
-Bét tô ven –Đức – sáng tác thấm đượm tinh thần dân chủ cách mạng.
– Mô da (1756-1791)- người Áo.
*Hội hoạ :
-Rem-bran (1606-1669)- hà Lan , vẽ chân dung ,phong cảnh .
*Những thành tựu về mặt tư tưởng, văn hóa đến thế kỉ XIX:
– Trào lưu Triết học Ánh sáng thế kỉ XVII – XVIII ở Pháp, tiêu biểu như :Mông-te-xki-ơ (1689 – 1755);Vôn-te (1694 – 1778);G.G. Rút-tô (1712 – 1778)
-Nhóm Bách khoa toàn thư do Đi – đơ –rô đứng đầu
Được ví “Như những khẩu đại bác, mở đường cho bộ binh xuất kích”
II. Thành tựu của văn học, nghệ thuật từ giữa thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX
1. Điều kiện lịch sử
– Chủ nghĩa tư bản được xác lập trên phạm vi toàn thế giới và bước sang giai đoạn chủ nghĩa đế quốc.
– Giai cấp tư sản nắm quyền thống trị, mở rộng và xâm lược thuộc địa thì đời sống nhân dân lao động bị áp bức ngày càng khốn khổ.
2.Thành tựu tiêu biểu về văn học, nghệ thuật đầu thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX:
a.Văn học
+Ở phương Tây :
-Vích to Huy-gô (1802 – 1885):Những người khốn khổ, thể hiện lòng yêu thương vô hạn đối với những người đau khổ , mong tìm hạnh phúc cho họ .
– Lép Tôn-xtôi (1828 – 1910): Chiến tranh và hòa bình, An-na Ka rê ni na , Phục sinh ….chống lại phong kiến Nga Hoàng.
– Mác-Tuên (1935 – 1910): Những cuộc phiêu lưu của Tôm Xoay ơ, trào phúng , hài hước , mang tinh thần phê phán sâu sắc ….
– Pu-skin –Nga ; Ban dắc-Pháp …..
Những người khốn khổ của Vích to Huy go
+ Ở phương Đông : phản ánh cuộc sống của nhân dân dưới ách thực dân phong kiến, lòng khát khao và ý chí anh hùng quật khởi trong đấu tranh cho độc lập tự do.
– Lỗ Tấn (1881 – 1936): A.Q. Chính chuyện; Nhật kí người điên, Thuốc,…
-Ra-bin-đra-nát Ta –go- Ấn Độ, thơ ,kịch, tiểu thuyết, truyện ngắn…tập Thơ Dâng …thể hiện lòng yêu nước , yêu hoà bình và tình nhân đạo…
– Hô-xê Mác-ti (1823 – 1893): nhà thơ nổi tiếng của Cu ba.
b. Nghệ thuật:
-Kiến trúc :
Cung điện Véc xai được hoàn thành vào năm 1708; Bảo tàng Anh; Viện bảo tàng Ec-mi-ta-giơ; Bảo tàng Lu-vrơ (Pa-ri-Pháp), là bảo tàng bằng hiện vật lớn nhất thế giới.
– Hội họa :
Họa sĩ: Van Gốc (Hà Lan) với tác phẩm Hoa hướng dương, Phu-gita (Nhật Bản), Pi-cát-xô (Tây Ban Nha)… Lê-vi-tan (Nga)
-Âm nhạc :
Trai-cốp –ki với Hồ thiên nga, Người đẹp ngủ trong rừng.
* Tác dụng: phản ánh hiện thực xã hội, mong ước xây dựng một xã hội mới tốt đẹp hơn.
Cung điện Véc-xai
3. Trào lưu tư tưởng tiến bộ và sự ra đời, phát triển của CNXHKH giữa XIX đầu XX.
– Trào lưu tư tưởng tiến bộ.
+ Dưới sự áp bức của chủ nghĩa tư bản một số nhà tư tưởng tiến bộ mong muốn xây dựng một xã hội tiến bộ không có áp bức, bóc lột.
+ Các đại biểu: Xanh-xi-mông, Phu-ri-ê (Pháp), Ô-oen (Anh).
+ Tư tưởng của các ông không thực hiện được trong điều kiện phát triển của CNTB => CNXH không tưởng.
* Triết học Đức và kinh tế chính trị học Anh:
– Hê-ghen (1770 – 1831) và Phoi-ơ-bác (1804 – 1872) là những nhà triết học nổitiếng người Đức. Hê-ghen là nhà duy tâm khách quan còn Phoi-ơ-bác là nhà duy vật siêu hình…
– Khoa Kinh tế – chính trị cổ điển phát sinh ở Anh với các đại biểu như A-đam-Xmít (1723 – 1790) và Ri-các-đô (1772 – 1823).
>>> Mở đầu “lí luận về giá trị lao động” nhưng chỉ mới nhìn thấy mối quan hệ giữa vật và vật chứ chưa thấy mối quan hệ giữa người với người.
– Chủ nghĩa xã hội khoa học.
+ Sự phát triển của giai cấp vô sản, phong trào công nhân => CNXHKH ra đời (Mác –Ănghen).
+ CNXHKH kế thừa và phát triển những thành tựu KHTN và XH mà loài người đạt được.
+ Học thuyết của CNXHKH xây dựng trên quan điểm lập trường của giai cấp công nhân.
+ Học thuyết của CNXHKH gồm:Triết học, kinh tế chính trị trị học và CNXHKH .
Một số chuyên mục hay của Lịch sử lớp 11:
- Giải bài tập Sách giáo khoa môn Lịch sử lớp 11
- Câu hỏi ôn tập môn Lịch sử lớp 11
- Đề thi – Đáp án môn Lịch sử lớp 11
- Đề thi học sinh giỏi môn Lịch sử lớp 11
