Bài 7: Liên minh châu Âu EU (EU - Liên minh khu vực lớn trên thế giới)

ĐỊA LÝ 11 BÀI 7: GIẢI BÀI TẬP LIÊN MINH CHÂU ÂU (EU) Dân số: 464,1 triệu người (năm 2005) Trụ sở : Brúc-xen (Bỉ) I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT ĐƯỢC - Trình bày được lí do hình thành, quy mô, vị trí, mục tiêu, thể chế hoạt động của EƯ và biểu hiện của mối liên kết toàn diện giữa các nước trong EU. - Phân tích được vai trò của EU trong nền kinh tế thế giới: trung tâm kinh tế và tổ chức thương mại hàng đầu thế giới. - Phân tích CHLB Đức như một ví dụ về thành viên có nền ...

ĐỊA LÝ 11 BÀI 7:

GIẢI BÀI TẬP LIÊN MINH CHÂU ÂU (EU)

Dân số: 464,1 triệu người (năm 2005)

Trụ sở : Brúc-xen (Bỉ)

I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT ĐƯỢC

- Trình bày được lí do hình thành, quy mô, vị trí, mục tiêu, thể chế hoạt động của EƯ và biểu hiện của mối liên kết toàn diện giữa các nước trong EU.

- Phân tích được vai trò của EU trong nền kinh tế thế giới: trung tâm kinh tế và tổ chức thương mại hàng đầu thế giới.

- Phân tích CHLB Đức như một ví dụ về thành viên có nền kinh tế thị trường và xã hội phát triển: vị thế của CHLB Đức trong EU và trên thế giới.

- Ghi nhớ một số địa danh (Luân Đôn, Bec-lin, vùng Ma-xơ Rai-nơ).

- Sử dụng bản đồ để nhận biết các nước thành viên EU, phân tích liên kết vùng ở châu Âu.

- Phân tích số liệu, tư liệu để thấy được ý nghĩa của EU thống nhất, vai trò của EU trong nền kinh tế thế giới; vai trò của CHLB Đức trong EU và trong nền kinh tế thế giới.

II. KIẾN THỨC CƠ BẢN

TIẾT 1. EU - LIÊN MINH KHU VỰC LỚN TRÊN THẾ GIỚI

1. Quá trình hình thành và phát triển

1.1. Sự ra đời và phát triển

- Năm 1967, Cộng đồng châu Âu (EC) được thành lập trên cơ sở hợp nhất ba tổ chức (Cộng đồng than và thép châu Âu, Cộng đồng kinh tế châu Âu, Cộng đồng Nguyên tử châu Âu). Năm 1993, đổi tên thành Liên minh châu Âu (EU).

- Đến năm 2007 có 27 thành viên.

1.2. Mục đích và thể chế

- Mục đích: xây dựng, phát triển một khu vực mà ở đó hàng hoá, con người, dịch vụ, tiền vốn được tự do lưư thông giữa các nước thành viên; tăng cường hợp tác, liên kết không chỉ về kinh tế, luật pháp, nội vụ mà cả trên lĩnh vực an ninh và đối ngoại.

- EU có các cơ quan đầu não là: Hội đồng châu Âu, Nghị viện châu Âu, Hội đồng bộ trưởng EU, ủy ban liên minh chầu Âu, Toà án châu Âu, Cơ quan kiểm toán.

2. Vị thế của EU trong nền kỉnh tế thế giới

2.1. Trung tâm kinh tế hàng dầu thế giới

- EU đã tạo ra được một thị trường chung có khả năng đảm bảo tự do lưu thông hàng hoá, con người, dịch vụ, tiền vốn cho các nước thành viên, sử dụng một đồng tiền chung (Euro).

- Giữa các nước thành viên có sự chênh lệch về trình độ phát triển.

2.2. Tổ chức thương mại hàng dầu thế giới

- Các nước thuộc EU đã dỡ bỏ hàng rào thuế quan trong buôn bán với nhau và có chung một mức thuế quan trong quan hệ thương mại với các nước ngoài EU.

- EU dẫn đầu thế giới về thương mại.

- EU là bạn hàng lớn nhất của các nước đang phát triển.

III. GỢI Ý TRẢ LỜI CÂU HỎI GIỮA BÀI

TIẾT 1. EU - LIÊN MINH KHU VỰC LỚN TRÊN THẾ GIỚI

1. Hãy xác định trên hình 7.2 các nước gia nhập EƯ đến các năm 1995, 2004 và 2007.

- Đến năm 1995, có: Pháp, Đức, I-ta-li-a, Bỉ, Hà Lan, Luc-xăm-bua, Anh, Ai-len, Đan Mạch, Hi Lạp, Phần Lan, Thụy Điển, Áo.

- Đến năm 2004, có : Hung-ga-ri, Xlô-va-ki-a, Lit-va, Lat-vi-a, Extô-ni-a, Xlô-vê-ni-a, Ba Lan, See, Man-ta, Sip.

- Đến năm 2007, có : Ru-ma-ni, Bun-ga-ri.

2. Dựa vào hình 7.3, trình bày những liên minh, hợp tác chính của EU.

- Liên minh: thuế quan, thị trường nội địa, kinh tế và tiền tệ.

- Hợp tác: trong chính sách đối ngoại, phôi hợp hành động để gìn giữ hòa bình, an ninh, nhập cư, đấu tranh chống tội phạm, hợp tác về cảnh sát và tư pháp.

3. Phân tích hình 7.4 để thấy rõ cơ cấu tổ chức và hoạt động của các cơ quan đầu não châu Âu.

- EU có các cơ quan đầu não là: Hội đồng châu Âu, Nghị viện châu Âu, Hội đồng bộ trưởng EU, ủy ban liên minh châu Âu, Toà án châu Âu, Cơ quan kiểm toán.

- Hội đồng châu Âu: quyết định cơ bản của những người đứng đầu nhà nước.

- Ủy ban liên minh châu Âu: dự thảo nghị quyết và dự luật.

- Hội đồng bộ trưởng EU: quyết định các dự thảo nghị quyết và dự luật do Uỷ ban liên minh châu Âu dự thảo.

- Nghị viện châu Âu: kiểm tra các quyết định của ưỷ ban liên minh châu Âu, tham vấn và ban hành các quyết định và luật lệ.

- Tòa án châu Âu và cơ quan kiểm toán là những cơ quan chuyên môn.

4. Dựa vào bảng 7.1, so sánh vị thế kinh tế của EU với Hoa Kì và Nhật Bản.

- EU là một trong ba trung tâm kinh tế lớn nhất thế giới: EU đứng đầu thế giới về GDP (năm 2004, GDP của EU vượt cả Hoa Kì và Nhật Bản).

- EU là trung tâm thương mại lớn nhất thế giới: EU chiếm 37,7% xuất khẩu của thế giới, tỉ trọng của EU trong xuất khẩu thế giới và tỉ trọng xuất khẩu trong GDP đều đứng đầu thế giới, vượt trên Hoa Kì và Nhật Bản.

5. Dựa vào các thông tin ở bài (mục 2. Tổ chức thương mại hàng đầu thế giới), hãy nêu nhận xét về quan hệ thương mại của EU đôi với các nước bên ngoài tổ chức EU.

- Các nước thuộc EƯ có chung một mức thuế quan trong quan hệ thương mại với các nước ngoài EU.

- EU là bạn hàng lớn nhất của các nước đang phát triển. Tuy nhiên, EU đã không tuân thủ đầy đủ những quy định của WTO khi hạn chế đối với các mặt hàng xuất khẩu "nhạy cảm" như than, sắt và trợ cấp cho hàng nông sản của EU, làm cho giá của họ thấp hơn so với giá của thị trường thế giới.

IV. GỢI Ý THỰC HIỆN CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP CUỐI BÀI

TIẾT 1. EU - LIÊN MINH KHU VỰC LỚN TRÊN THÊ GIỚI

1. Liên minh châu Âu hình thành và phát triển như thế nào? Trình bày tóm tắt mục đích và thể chế của tổ chức này.

- Với mong muốn duy trì hòa bình và cải thiện đời sống nhân dân, một số nước có ý tưởng xây dựng một châu Âu thông nhất. Năm 1957, sáu nước đã thành lập Cộng đồng Kinh tế châu Âu, tiền thân của Liên minh châu Âu ngày nay. EU lấy thời điểm ra đời của Cộng đồng Kinh tế châu Âu (tháng 3/1957) làm năm thành lập.

- Quá trình phát triển 50 năm qua của Eư (1957 - 2007) có những đặc điểm cơ bản như sau:

+ Số lượng các nước thành viên EU tăng liên tục.

+ EU được mở rộng theo các hướng khác nhau trong không gian địa lí (lên phía bắc trong các năm 1973, 1995; sang phía tây năm 1986; xuống phía nam năm 1981; sang phía đông năm 2004).

+ Mức dộ liên kết, thống nhất ngày càng cao.

2. Dựa vào bảng 7.1, hình 7.5 và nội dung bài học trong SGK, hãy chứng minh rằng: EU là trung tâm kinh tế hàng đầu của thế giới.

- EU đứng đầu thế giới về GDP (năm 2004, GDP của EU vượt cả Hoa Kì và Nhật Bản). Tuy dân số chỉ chiếm 7,1% dân số thế giới nhưng EU chiếm tới 31% tổng giá trị kinh tế của thế giới và tiêu thụ 19% năng lượng của thế giới.

- EU chiếm 37,7% xuất khẩu của thế giới, tỉ trọng của EU trong xuất khẩu thế giới và tỉ trọng xuất khẩu trong GDP đều đứng đầu thế giới, vượt trên Hoa Kì và Nhật Bản.

V. CÂU HỎI TỰ HỌC

TIẾT 1. EU - LIÊN MINH KHU VỰC LỚN TRÊN THẾ GIỚI

1. EU chính thức ra đời từ năm:

A. 1951.                                      B.1957

C. 1967.                                      D.1993

Gợi ý:

Chọn D

2. Nước thuộc châu Âu, nhưng hiện nay chưa gia nhập EU là:

A. Thụy Sĩ                                   B. Ai-len.

C. Na-Uy                                     D. Câu A + c đúng. 

Gợi ý:

Chọn D

3. Đặc điểm nào sau đây không đúng với EU?

A. Là lãnh thổ có sự phát triển đồng đều giữa các vùng.

B. Là tổ chức thương mại hàng đầu thế giới.

C. Là liên kết khu vực có nhiều quốc gia nhất thế giới.

D. Là một trung tâm kinh tế lớn trên thê giới.

Gợi ý:

Chọn A

4. Vào năm 2004, so với Hoa Kì, EU có:

A. Dân số nhỏ hơn.

B. Trị giá xuất khẩu so với GDP nhỏ hơn.

C. GDP lớn hơn.

D. Trị giá trong xuất khẩu của thế giới nhỏ hơn.

Gợi ý:

Chọn C

5. Điểm nào sau đây không đúng với thương mại của EU?

A. EU không cổ động cho tự do buôn bán thế giới.

B. Kinh tế của các nước Eư phụ thuộc nhiều vào xuất, nhập khẩu,

C. EU là bạn hàng lớn nhất của các nước thuộc thế giới thứ ba.

D. Các nước EU đã dỡ bỏ hàng rào thuế quan buôn bán với nhau.

Gợi ý:

Chọn A