Soạn bài Luyện tập về tách câu lớp 11

Soạn bài Luyện tập về tách câu lớp 11 I. Tách câu là gì? Tách câu là việc tách một bộ phận của câu thành câu riêng nhằm mục đích tư từ hoặc để chuyển đổi nội dung. II. Luyện tập 1. Đọc các câu sau và trả lời câu hỏi a. Ông già không nói. Đang nhấp ngụm trà thơm phức mùi ngâu. b. Cô hàng xóm vừa du học ở Ô-xtrây-li-a về. Cho một đĩa ổi chín. c. Bà đẹp lắm. Bà lạ lùng. d. Tôi cắn trái ổi mùa đầu. Và mời cha một trái. e. Chẳng sợ hãi gì trước con mèo nanh ác, con chim ...

I. Tách câu là gì?

Tách câu là việc tách một bộ phận của câu thành câu riêng nhằm mục đích tư từ hoặc để chuyển đổi nội dung.

II. Luyện tập
1. Đọc các câu sau và trả lời câu hỏi

a. Ông già không nói. Đang nhấp ngụm trà thơm phức mùi ngâu.
b. Cô hàng xóm vừa du học ở Ô-xtrây-li-a về. Cho một đĩa ổi chín.
c. Bà đẹp lắm. Bà lạ lùng.
d. Tôi cắn trái ổi mùa đầu. Và mời cha một trái.
e. Chẳng sợ hãi gì trước con mèo nanh ác, con chim khuyên bé tẹo. Sà xuống.Xù lông.
g. Trước những lời đe dọa trắng trợn như vậy, người đàn ông gầy mà cai. Chỉ mỉm cười.

Trả lời câu hỏi:

a. Các câu a,b,c,d có thể chấp nhận được

Câu e,g đều sử dụng dấu chấm sai ngữ pháp. Sửa lại :
– Chẳng sợ hãi gì trước con mèo nanh ác, con chim khuyên bé tẹo sà xuống, xù lông.
– Trước những lời đe dọa trắng trợn như vậy, người đàn ông gầy và cao chỉ mỉm cười.

b. Có thể dùng dấu chấm câu để tách câu trong các trường hợp sau:

– Khi một câu đã có đầy đủ chủ vị, nghĩa của câu rõ ràng và truyền tải được một thông tin nào đó thì có thể dùng dấu chấm câu để kết thúc.
– Khi một câu có nhiều vị ngữ thì việc dùng dấu chấm để tách câu ở phần vị ngữ.

c. Bốn câu: a, b, c, d đều sử dụng dấu chấm câu một cách rất bất thường nhưng vẫn chuẩn ngữ pháp. Đây chính là hiện tượng tách câu để nhằm nhấn mạnh nội dung thông tin chính. Nếu thay vào đó là sử dụng những dấu phẩy thì câu văn sẽ đúng về ngữ pháp nhưng cách diễn đạt sẽ kém hiệu quả.

2. So sánh các cặp (a), (b) với nhau và thực hiện nhiệm vụ:

– Tối về, tôi không sao ngủ được, cứ nghĩ mãi. Đến chuyện đã xảy ra.Cả chuyện sắp xảy ra. (1a)
– Tối về, không sao ngủ được, cứ nghĩ mãi. Đến chuyện đã xảy ra.Cả chuyện sắp xảy ra. (1b)
– Đó là một cuốn sách hay.Và gợi nhiều suy nghĩ. (2a)
– Đó là một cuốn sách. Hay và gợi nhiều suy nghĩ (2b)
– Sừng sững đứng trước ông là anh chàng trai khỏe mạnh, vạm vỡ. Cái cậu bé ngày xưa gầy gò, oặt oẹo tưởng như không nuôi nổi ấy. (3a)
– Chàng trai khỏe mạnh, vạm vỡ. Cái cậu bé ngày xưa gầy gò, oặt oẹo tưởng như không nuôi nổi ấy. Sừng sững đứng trước mặt ông. (3b)
– Rồi đột ngột, một cái đầu ló lên. Từ dưới gầm bàn (4a)
– Rồi đột ngột, từ dưới gầm bàn. Một cái đầu ló lên (4b)
– Anh cứ giữ cuốn sách ấy đi. Nếu cần (5a)
– Nếu cần. Anh cứ giữ cuốn sách ấy đi. (5b)
a. Các trường hợp tách câu có thể chấp nhận được là: 1a, 2a, 3a, 4a, 5a. Còn lại là sai
b. Điều kiện của việc dùng dấu để tách câu:
– Chỉ dùng dấu chấm câu để tách khi câu thứ nhất đã có đủ chủ vị.
– Đặt dấu chấm để tách câu khi cần nhấn mạnh một nội dung và lưu ý chỉ tách thành phần phụ.

3. Đọc các câu sau:

– Thậm chí, chẳng đợi phải có các tổ chức thơ văn như thếm khi bằng hữu gặp nhau, các cụ vẫn bình văn bên kỉ trà, cùng rượu, dưới trăng, cốt là có bạn hiền và thơ hay.
– Bà hà ghét vợ chồng anh ra mặt, nhất là chị vợ.
– Đó là một nghề đi nhiều, thấy rộng, gần gũi với thiên nhiên.
– Bóng họ ngả vào nhau, ở cuối đường.
– Tôi nghĩ đến sức mạnh của thơ, chức năng và vinh dự của thơ.
– Bốn người lính đều cúi đầu, tóc xõa gối trong lúc tiếng đàn vẫn khắc khoải vẳng lên những chữ đờn li biệt, bồn chồn.
Tách câu:
– Thậm chí, chẳng đợi phải có các tổ chức thơ văn như thế, khi bằng hữu gặp nhau, các cụ vẫn bình văn bên kỉ trà. Cùng rượu.Dưới trăng. Cốt là có bạn hiền và thơ hay.
– Bà Hà ghét vợ chồng anh xe ra mặt. Nhất là chị vợ.
– Đó là một nghề đi nhiều, thấy rộng. Gần gũi với thiên nhiên.
– Bóng họ ngả vào nhau. Ở cuối đường.
– Tôi nghĩ đến sức mạnh của thơ. Chức năng và vinh dự của thơ.
– Bốn người lính đều cúi đầu, tóc xõa gối trong lúc tiếng đàn vẫn khắc khoải vẳn lên. Những chữ đàn li biệt, bồn chồn.

4. Đọc các câu:

– Dung là cô gái rượu bà béo chủ nhà. Chẳng đẹp gì nhưng mũm mĩm và trăng trẻo. Mà lại diện.Cô diện nhất vùng này.

(Nam Cao)

– Tôi phải bày ra nhiều trò khác, để thấy mình có ích. Như đọc sách.Tôi nghĩ trong kháng chiến mình không có nhiều thì giờ, lạo thiếu sách thì nay cố mà đọc.

( Nguyễn Văn Bổng)

Phần được tách là “mà đại diện”, “ như đọc sách” trong các câu trên là nội dung thông tin chính mà người viết muốn nhấn mạnh. Đồng thời việc tách các yếu tố này còn có tác dụng để dẫn dắt mở rộng nội dung sang một vấn đề khác.