Thực chất và tầm quan trọng của công tác tiêu thụ sản phẩm trong doanh nghiệp

Trong thời kỳ nền kinh tế nước ta hoạt động theo cơ chế tập trung bao cấp, các doanh nghiệp không cần quan tâm đến việc các sản phẩm sản xuất ra sẽ tiêu thụ đến đâu và bán cho ai vì tất cả được thực hiện theo chỉ tiêu pháp lệnh.

Nhưng ngày nay, trong sự cạnh tranh của cơ chế thị trường sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp phải tiến hành rất nhiều các hoạt động khác nhau, trong đó khâu quan trọng nhất là tiêu thụ sản phẩm. Chỉ có tiêu thụ sản phẩm được doanh nghiệp mới có thể thu hồi vốn sản suất kinh doanh, thực hiện được mục tiêu lợi nhuận, tiếp tục mở rộng sản suất kinh doanh. Đặc trưng lớn nhất của sản phẩm là nó được sản xuất ra để bán, do đó tiêu thụ sản phẩm là một trong những khâu có vai trò quyết định trong hoạt động sản suất kinh doanh. Tiêu thụ sản phẩm là vũ khí cạnh tranh sắc bén của doanh nghiệp. Kết quả của tiêu thụ sản phẩm phản ánh sự đúng đắn của mục tiêu và chiến lược kinh doanh, phản ánh kết quả và sự cố gắng của doanh nghiệp trên thương trường. Thị trường luôn biến động không ngừng vì thế tiêu thụ sản phẩm tuy không là vấn đề mới mẻ nhưng nó luôn manh tính thời sự cấp bách.

Tiêu thụ sản phẩm đứng trên các góc độ khác nhau có nhiều quan niệm khác nhau:

"Tiêu thụ sản phẩm là khâu cuối cùng của quá trình sản suất kinh doanh, là yếu tố quyết định sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp".

Như vậy tiêu thụ sản phẩm là sự thực hiện giá trị và sự chuyển giao quyền sở hữu của hàng hoá. Kết thúc quá trình này người mua nhận được hàng, người bán nhận được tiền. Hay nói cách khác tiêu thụ sản phẩm được chuyển từ hình thái hiện vật sang hình thái tiền tệ và vòng chu chuyển vốn sản suất kinh doanh của doanh nghiệp được hình thành.

Trong mỗi cơ chế quản lý kinh tế khác nhau thì hình thức tiêu thụ sản phẩm cũng khác nhau. Trong cơ chế kinh tế cũ thì ba vấn đề kinh tế cơ bản: Sản xuất caí gì, sản xuất như thế nào, sản xuất cho ai, đều do chỉ tiêu pháp lệnh của nhà nước, tiêu thụ sản phẩm chỉ là việc tổ chức bán sản phẩm theo giá định sẵn. Trong cơ chế thị trường, mỗi đơn vị sản xuất kinh doanh là một đơn vị hạch toán độc lập, tự tổ chức quản lý hoạt động sản suất kinh doanh của mình, tự giải quyết ba vấn đề kinh tế cơ bản, nên tiêu thụ sản phẩm được hiểu rộng hơn, phức tạp hơn.