Phát biểu cảm nghĩ về truyện “Thầy bói xem voi” – văn lớp 6

Đề bài: Phát biểu cảm nghĩ về truyện “Thầy bói xem voi”.

Bài làm

Thầy bói xem voi là câu truyện ngụ ngôn giản dị, mộc mạc với cốt truyện đơn giản nhưng mang tính giáo dục cao. Không những mang đến tiếng cười hài hước, truyện còn để lại cho mọi thế hệ một bài học sâu sắc, đúng đắn trong mọi thời đại.

Ngay từ khi bắt đầu, câu truyện đã mang đến một hình tượng nhân vật đầy mâu thuẫn đến nực cười: thầy bói mù. Thầy bói được xem như người nhìn thấy được tương lại, biết tường tận quá khứ, đưa ra lời khuyên cho con người ở thời điểm hiện tại. Ấy nhưng trớ trêu ở chỗ các thầy lại bị mù. Thầy có thể nhìn thấy những việc ở rất xa, biết tất cả mọi thứ trên đời, trừ con voi. Một ông mù đã đành, đây lại năm ông cùng mù. Chính vì vậy chả ông nào biết mặt mũi con voi ra ra, trông như thế nào. Lục tục kéo nhau đi xem voi, năm ông thầy mù đã làm nên một câu chuyện đầy bi hài. Xúm lại chỗ con voi, thay vì sờ tổng thể để khái quát thì mỗi ông chạy một góc, sỡ một vị trí khác nhau trên người con voi. Ông sờ được cái tai thì thấy con voi bè bè như cái quạt. Ở chỗ vòi voi, ông thứ hai phán rằng sun sun như con đỉa mới đúng là con voi ông thấy được. Đến lượt ông thầy sờ ở chân voi thì cho rằng voi như cái cột đình. Ông cuối cùng lại đưa ra một ý kiến khác. Bộ phận ông sờ được là cái ngà voi. Dựa theo đó ông nói với bốn ông còn lại là nó chần chẫn như cái đòn càn. Cùng một con voi nhưng nực cười là mỗi ông tả một kiểu dựa trên cảm giác từ chỉ một vị trí mà mỗi ông tiến hành kiểm tra. Có lẽ mọi việc sẽ kết thúc êm đẹp nếu mỗi người chịu nghe và tổng hợp lại các ý kiến khác nhau. Nhưng với năm ông thầy đầy tự kiêu này thì khác. Ai cũng cho mình đúng, ai cũng phủ nhận ý kiến đối phương. Năm ông thầy mù cãi nhau om tỏi, xôn xao một góc chợ vì một chuyện đâu đâu khiến người người bật cười.

Cốt truyện không có gì phức tạp, lỗi kể dân dã cùng dung lượng khá ngắn nhưng đọc xong, cười xong, Thầy bói xem voi khiến người đọc phải dành thời gian ngẫm nghĩ. Càng nghĩ càng thấy hay, càng nghĩ càng thấy đúng với tính chí lí của bài học mà câu truyện mang lại. Trước hết là nhân vật thầy bói. Đây là nhân vật tiêu biểu cho lối sống mê tín dị đoan, được coi là như một nhà tiên tri trong đời sống dân gian. Lời thầy phán không khác gì tiên chỉ, người xem bói đều răm rắp nghe theo dù không biết có đúng hay không, cơ sở nào để thầy phán như vậy. Qua cái cách mấy ông thầy xem voi có thể thấy ẩn ý: lời thầy bói nói liệu có đáng tin hay tất cả chỉ là đoán bừa? Không khác gì việc xem voi, đến hình dáng con voi còn chưa biết tường tận đã khẳng định chắc như đinh đóng cột thì việc tương lai hay tiền kiếp chưa được chứng minh, chưa nhìn thấy mà các thầy thường phán cũng cần xem xét lại. Không nên cả tin, mê tín mà cần phải có sự kiểm chứng từ chính bản thân mình.

Cũng từ bài học của năm ông thầy mù, nhân dân muốn nhắc nhở mọi người cần biết cân nhắc kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định hay lời khẳng định nào. Việc khẳng định hình dáng con voi qua một bộ phận chính là lấy cái bộ phận để chỉ cái toàn thể. Tính chính xác sẽ bị giảm sút, từ đó hướng giải quyết vấn đề sẽ bị lạc sang hướng khác. Hơn nữa, khi chưa nắm được tổng thể mà đã khăng khăng khẳng định sẽ khiến bản thân trở thành kẻ thiếu hiểu biết, chứng tỏ bản thân chưa trau dồi đủ kiến thức và bị người cười kẻ chê.

Cuối cùng, cũng là bài học quan trọng nhất khi làm việc trong một tập thể: cần biết lắng nghe và tôn trọng ý kiến của tất cả mọi người. Giống như tổng thể một bức ghép hình, ý kiến của mỗi người trong tập thể sẽ góp phần vào hoàn thiện bức tranh ấy. Mỗi người luôn có ít nhất một điểm tốt cần học hỏi. Thay vì chỉ tập trung bảo vệ cá nhân, ta cần biết phân biệt đúng – sai,nặng – nhẹ, biết tổng hợp điều mọi người đưa ra rồi cùng xem xét, bàn bạc, thống nhất giúp công việc vận hành trơn tru. Hậu quả của việc xem nhẹ ý kiến người khác sẽ giống như năm ông thầy trong câu truyện: cãi nhau om xòm mà hình dáng con voi vẫn chưa biết chính xác mà chỉ dừng lại ở phỏng đoán.

Tuy ra đời từ rất lâu nhưng không thể phủ nhận được ý nghĩa lớn lao của câu truyện ngụ ngôn Thầy bói xem voi. Bài học thâm thúy đằng sau tiếng cười có giá trị với tất cả mọi người thuộc mọi thế hệ, đặc biệt là thế hệ trẻ trong thời đại giao lưu, hội nhập như ngày nay. Lứa tuổi học sinh cần nhớ kỹ điều cha ông răn dạy trong câu truyện này, lấy đó làm hành trang cho chính bản thân từng người để sau này ra trường đời hạn chế những sai lầm, nuối tiếc không đáng có.