Phân tích đoạn thơ Mã Giám Sinh mua Kiều hay nhất

Cảnh Mã Giám Sinh mua Kiểu có giá trị tố cáo hiện thực sâu sắc. Trong xã hội có bọn người buôn thịt bán người, có loại người làm môi, sống bằng nghềlàm mối.Tài sắc của người con gái như Thúy Kiều đã trở thành một món hàng để ‘cò kẻ’ mua bán ....

Bài làm

Đoạn ‘Mã Giám Sinh mua Kiều’ dài 34 câu, trích trong 'Truyện Kiều’ từ câu 618-652.

Bị thằng bán tơ vu oan, cha và em trai bị tra tấn, tù đày, tài sản gia đình bị bọn sai nha ‘sạch sành sanh vét cho đầy túi tham’. Trước cảnh gia biến, Kiều đã quyết định: ‘Dễ cho để thiếp bán mình chuộc cha !’.

Đoạn thơ ghi lại cánh Mã Giám Sinh đến mua Kiểu và nỗi đau khổ của nàng trước bi kịch gia đình và bi kịch tình yêu ‘trâm gãy bình tan’.

Đoạn thơ tá cảnh mua bán người thời trung cổ được kể lại rất cụ thể, sống động.Người mua là Mã Giám Sinh. Kẻ bán là mụ mối. Người bị đem bán là Thúy Kiểu. Khách viền phương đến, mụ mới rước khách vào lầu trang. Mụ mối giục Kiểu ‘kíp ra’ cho khách gặp. Mụ mối ‘vén tóc bắt tay’ món hàng mình; Mã Giám Sinh ‘cán sắc càn tài’. Khi khách đã ‘mặn nồng một vẻ một tra’ mới hỏi giá. Mụ mối thách: ‘một nghìn vàng’. Hai bên ‘cò kè’ mua bán với cái giá ‘vàng ngoài bốn trăm’. Cuộc mua bán xong, hai bên làm thủ tục: ‘đưa canh thiếp’ và hẹn ngày chồng tiền nhận hàng. Cuộc mua bán người lại được trang sức bằng những ngôn từ sang trọng như: mua ngọc, sính nghi, đưa canh thiếp làm nghi, nạp thái vu quy - Đúng như cảnh hỏi vợ, thách cưới cùa các gia đình quý tộc thời xưa.

Cảnh Mã Giám Sinh mua Kiểu có giá trị tố cáo hiện thực sâu sắc. Trong xã hội có bọn người buôn thịt bán người, có loại người làm môi, sống bằng nghềlàm mối.Tài sắc của người con gái như Thúy Kiều đã trở thành một món hàng để ‘cò kẻ’ mua bán. Nhân phẩm của người phụ nữ bị chà đạp. Câu thơ 'Tiền lưng dã có, việc gì chẳng xong’ là lời binh luận cuộc mua bán, lên án đổng tiền hôi tanh, mật trái đồng tiền trong tay bọn bất lương, bọn buôn thịt bán người.

Đoạn thơ thể hiện nghệ thuật tả người của Nguyễn Du:

Mụ mối:nhanh nhảu, đon đả hỏi họ tên, quê quán viễn khách, rồi ‘rước vào lầu trang’. Giục Kiểu ra nhanh (kíp ra), ‘vén tóc bắt tay’ Kiểu, khốn khéo thách giá:

‘Mối ràng: Đáng giá nghìn vàng,

Dớp nhà nhờ lượng người thương dám nài!’

Tác giả tả cừ chỉ, ngôn ngữ mụ mối, làm hiện lên một loại người nhanh nhẹn, khôn khéo, giảo hoạt, kiếm ăn bằng nghề làm mối trong việcmua, bán người.

Mã Giám Sinhlà ‘viễn khách’ đến để ‘vấn danh’ - khách đến hỏi vợ và xin cưới. Cách giới thiêu có vẻ trang trọng. Hai câu tiếp theo là ‘hỏi - đáp’. Cách trả lời cộc lốc, khiếm nhã. Hai chữ ‘rằng’ làm cho khẩu ngữ thêm thô lậu:

‘Hỏi tên, rằng: ‘MãGiám Sinh’,

Hỏi quê, rằng: ‘Huyện Lâm Thanh cũng gần’.

Mã Giám Sinh chung lưng vốn với mụ Tú Bà mở ngôi hàng lầu xanh ở Lâm Tri nhưng nói dối là quê ở ‘Lâm Thanh cũng gần’. Hắn chỉ là một tên buôn thịt bán người nhưng mập mò khoe hão là sinh viên trường Quốc tử giám, họ Mã, nghĩa là một trí thức phong kiến thuộc tầng lớp quý tộc. Nhân cách hé lộ dần. Ngoài bốn mươi tuổi mà vẫn trai lơ. ‘Nhẵn nhụi’ và ‘hành hao’ là hai nét vẽ châm biếm:

‘Quá niên trạc ngoại tứ tuần,

Mày râu nhẩn nhụi, áo quẩn hành hao’.

Cũng ‘thầy’ cũng ‘tớ’, cũng ‘trước’ cũng ‘sau’, có vẻ sang trọng lắm, đi đâu một bước là có kẻ hầu người hạ, nhưng thầy, tớ của ông khách viễn phương này sao mà ‘lao xao’ chẳng có nền nếp, lễ giáo gì ! Cái cừ chỉ ‘sỗ sàng’, không biết ý tứ gì, không biết giữ lẻ phép, dám đường đột leo lên ghế cao ngồi ‘tót’ ! Nếu là sinh viên trường Quốc tử giám thật, thì hắn ta rất kém sỉ hạnh !

'Trước thấy sau tớ lao xao,

Nhà hăng đưa mối rước vào lầu trang.

Ghế trẽn ngồi tót sỗ sàng...’

Một chữ ‘tót’ đầy khinh bỉ, đã vạch trần chân tướng kẻ ‘Quen mồi lại kiếm ân miền nguyệt hoà’.

‘Cân sắc cán tài’, ‘ép’, ‘thử’...những cử chỉ, cách thức mua người ấy của tên lái buôn họ Mã mới thật ghê tởm! Chỉ sau khi đã ‘mặn nồng một ve’ một tra’, Mã Giám Sinh mới ‘dật dìu’ mua bán. Hắn là kẻ khôn ngoan đến róc đời, trong mọi mánh lới buôn thịt bán người. Cũng sang trọng kiểu cách như ai. Chẳng qua chi là hoà hòe hoà sói thớ lợ:

‘Rằng: ‘Mua ngọc đến Lam Kiều’,

Sính nghi xin dạy hao nhiêu cho tường’.

Hai chữ ‘cò kè’ đã bóc trần bản chất bủn xỉn của một kẻ ‘Quanh nám buôn phấn bán hương dã lé’.

Qua nhân vật Mã Giám Sinh, ta càng thấy rõ bút pháp hiện thực trong nghệ thuật tả người của Nguyễn Du. Nét vẽ nào cũng sắc sảo tạo nên tính cách xấu xa, đồi bại của nhân vật Mã Giám Sinh. Chi tiết nghệ thuật nào cũng rất sổng, đằng sau nét vẽ là thái độ khinh bỉ của nhà thơ đối với loại người bạc ác tinh ma này! Bức chân dung phản diện về Mã Giám Sinh có giá trị tố cáo hiện thực đặc sắc, lên án bọn buôn thịt bán người vô nhân đạo, đạo đức giả trong xã hội phong kiến suy tàn, thối nát.

Kiều là một thiếu nữ hiếu thảo, giàu đức hi sinh. Trước cảnh gia biến nàng đã bán mình để chuộc cha, để cứu gia đình. Nàng tự xem thân mình như ‘hạt mưa’ nhỏ bé, hèn mọn. Tất cả vì ‘ha xuân’, một lòng đền đáp công ơn sinh thành của cha mẹ:

‘Hạt mưa sá nghĩ phận hèn,

Liêu đem tấc cỏ quyết đền ha xuân’.

Kiều sống trong tâm trạng bi kịch dữ dội giữa tình riêng với tình nhà, giữa chữ tình với chữ hiếu, ‘nỗi mình thêm tức nỗi nhà’. Nàng vô cùng đau khổ. Bao nhiêu nước mắt, bao nhiêu ‘lệ hoà’ đã tuôn rơi, cả người nàng như héo hon, rũ xuống: ‘ngại ngùng’... ‘bóng thẹn’... ‘mặt dày’, ‘nét buồn như cúc điệu gầy như mai’. Vì là người đẹp đau khổ cho nên các ẩn dụ so sánh mà nhà thơ sừ dụng đều gắn liền với cái đẹp: thềm hoa, lệ hoà ‘nét buồn như cúc, điệu gầy như mai'. Kiểu bị mụ mối và Mã Giám Sinh ‘Ép cung cầm nguyệt, thừ hài quạt thơ’. Mã Giám Sinh đã ‘đắn do cân sắc cân tài’. Con người Kiểu, tài sắc Kiểu đã trở thành món hàng đem ra mua bán. Nguyễn Đu đã ca ngợi lòng hiếu thảo, đức hi sinh của Kiểu trước gia biến, cảm thương cho nỗi đau khổ của nàng khi Mã Giám Sinh ‘cân sắc cân tài’, khi bị hắn ‘cò kè hớt một thêm hai’... Đoạn thơ chứa chan tinh thần nhân đạo là ở những chi tiết nội dung ấy.

‘Mã Giám Sinh mua Kiều’là đoạn thơ có giá trị tô cáo đanh thép và sâu sắc nhất trong ’Truyện Kiều’. Nguyễn Du đã dựng nên một bức tranh tả thực sắc sảo giúp chúng ta thấy rõ được bộ mặt tàn ác, ghê tởm của bọn buôn thịt bán người trong xã hội, ở đây là Mã Giám Sinh. Nhà thơ đã lên án, mặt trái đồng tiền hôi tanh 'Tiền lưng đã cố, việc gì chẳng xong!’. Đồng cảm, xót thương cho số phận nàng Kiều: phải bán mình chuộc cha. Thương tiếc tài sắc giai nhân bị dập vùi. Đó là giá trị nhân dạo.

Đoạn thơ thể hiện bút pháp nghệ thuật đặc sắc cùa Nguyễn Du trong tụ sự (cảnh mua Kiều), trong tả người', tả Mã Giám Sinh, tả mụ mối thì sử dụng bút pháp hiên thực, chi tiết hiện thực; tả Kiểu thì thiên về ước lệ. Rất biến hóa, tài tình. Ngôn ngữ mang sắc thái biểu cảm đầy ấn tượng.

Tóm lại, cảnh ‘Mã Giám Sinh mua Kiều’ có giá trị tố cáo hiện thực và chứa chan tinh thần nhân đạo. Đoạn thơ là sự khởi đầu tiếng kêu thương của một kiếp đoạn trường.