Phân tích diễn biến tâm trạng và hành động của Mị trong đêm tình mùa xuân trích truyện ngắn Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài – Văn mẫu lớp 12

Phân tích diễn biến tâm trạng và hành động của Mị trong đêm tình mùa xuân trích truyện ngắn Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài – Văn mẫu lớp 12 4.8 (96.01%) 381 votes Phân tích diễn biến tâm trạng và hành động của Mị trong đêm tình mùa xuân trích truyện ngắn Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài – Bài làm 1 của một bạn học sinh chuyên Văn trường THPT Lê Quý Đôn Lạng Sơn ...

Phân tích diễn biến tâm trạng và hành động của Mị trong đêm tình mùa xuân trích truyện ngắn Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài – Bài làm 1 của một bạn học sinh chuyên Văn trường THPT Lê Quý Đôn Lạng Sơn

Tô Hoài là một nhà văn lớn, có số lượng tác phẩm đạt kỉ lục trong văn học hiện đại Việt Nam, các sáng tác của ông thiên về diễn tả sự thật đời thường với lối viết giản dị, gần gũi, thông tục. Truyện ngắn “ Vợ chồng A Phủ” in trong tập “Truyện Tây Bắc” là một tác phẩm tiêu biểu, sau hơn nửa thế kỉ, đến nay vẫn giữ nguyên vẹn sức hút với nhiều thế hệ người đọc. Tác phẩm xoay quanh số cuộc sống của nhân vật Mị, đặc biệt là diễn tả diễn biến nội tâm của cô trong từng giai đoạn và đêm tình mùa xuân là một cảnh tác động lớn diễn biến tâm lý và hành động của người con gái vùng núi này.        

Vì sao sau bao nhiêu năm sống lầm lũi như con rùa nuôi nơi xó cửa, chấp nhận cuộc sống chẳng bằng con trâu, con ngựa, sức sống của Mị lại chợt hồi sinh trong đêm tình mùa xuân? Phải chăng không khí mùa xuân đến bất ngờ cùng hội xuân, sắc áo váy rực rỡ và những cuộc chơi đã ảnh hưởng đến Mị? Hay chẳng phải sắc màu cũng chẳng phải hương xuân mà chính là tiếng sáo thân quen. Tiếng sáo gọi bạn tình vốn đã quen thuộc, đi vào nếp sống của người dân Hồng Ngài, họ dùng tiếng sáo để thể hiện tình yêu, để nói lòng mình. Nghe tiếng sáo, Mị lại bồi hồi nhớ lại quá khứ của mình, tiếng sáo đưa Mị theo những cuộc chơi, hình ảnh tiếng sáo quan trọng đến mức được lặp lại hơn mười lần trong tác phẩm.Tiếng sáo tuy giản dị, mộc mạc nhưng lại khiến lòng người thiết tha bồi  hồi, bởi nó tượng trưng cho tình yêu trai gái. Tiếng sáo khơi dậy trong người con gái vốn tưởng đã chết về mặt tinh thần sống lại quá khứ tươi đẹp, cái ngày mà cô thỏa sức vùng vẫy trong tự do và tình yêu. Chính tiếng sáo đã tác động mạnh mẽ đến sức sống tiềm tàng trong Mị. Bên cạnh tiếng sáo, men rượu cũng là một yếu tố khiến Mị có sự thay đổi. Mị uống ực từng bát, uống như một tên sâu rượu, Mị uống để quên đi hiện tại khốn khổ, nhục nhã và cũng để không nhớ đến tương lai mờ mịt, không có gì để hi vọng. Hành động uống rượu ấy đã nói lên nỗi oan khuất đau buồn trong trái tim người con gái nhưng cũng tiếp thêm sức mạnh để người con gái ấy bừng tỉnh sức sống.                

Từ những chất xúc tác từ bên ngoài ấy cùng bản chất mạnh mẽ, tràn đầy sức sống, Mị đã hồi sinh cảm xúc trong đêm tình mùa xuân. Nghe tiếng sao, Mị bỗng cảm thấy tha thiết, bồi hồi. Những cảm xúc nhẹ nhàng ấy khiến Mị nhớ về quá khứ – một quá khư tươi đẹp mà chẳng bao giờ Mị dám hi vọng có thể sống lại một lần nữa. Ngày ấy, Mị thổi lá cũng hay như thổi sáo, tài năng cùng vói sắc đẹp của nàng khiến bao chàng trai Hồng Ngài mê đắm, ngày đêm thổi sáo đi theo Mị. Từ những hồi ức đẹp đẽ ấy, Mị thấy phơi phới trở lại và cô nhận ra mình vẫn còn trẻ. Thật kì lạ khi người ta không biết trạng thái của bản thân ra sao để rồi một ngày chợt nhận ra mình vãn còn trẻ. Điều ấy chẳng khác nào bao ngày qua, Mị không biết mình đang sống hay chỉ là tồn tại như một cái xác và đêm nay, cô mới chợt tỉnh, nhận thức được mình vẫn còn trẻ, mình vẫn còn sống và mình phải làm điều gì để chứng minh điều đó. Điều đầu tiên cô muốn làm khi sống lại cảm giác chính là muốn đi chơi. Bao năm rồi, kể từ khi bị gả về nhà thống lý Pá Tra, làm vợ A Sử, Mị đều không đi chơi xuân, mặc dù những người đàn bà có chồng khác vẫn đi chơi. Mị muốn ra ngoài, không còn muốn yên phận sống trong căn phòng kín mít, chỉ có một ôi cửa sổ nhỏ, hằng ngày nhìn ra không biết là sáng hay tối nữa. Cô bắt đầu sửa soạn, cô lấy chiếc váy hoa,cho thêm mỡ vào đèn để thắp sáng căn phòng tăm tối và quấn tóc. Đây là những hành động được coi là phản kháng của Mị, cô đã bắt đầu có những phản ứng với cuộc sống, đã hồi sinh cảm xúc. Nhưng ngay khi ngọn lửa sức sống đang bùng cháy mạnh mẽ thì lại bị dập tắt, con người tàn nhẫn ấy không ai khác chính là A Sử – con trai thống lý và cũng là chồng Mị. Hắn đột nhiên về nhà và thấy lạ khi thấy Mị sửa soạn đi chơi. Con người ấy đã trói Mị lại, độc ác hơn, hắn lấy tóc Mị quấn quanh cột, không cho Mị cử động.nhưng dù bị trói, hơi rượu vẫn nồng nàn trong Mị, chi phối lý trí cô. Cô nghe thấy tiếng sáo, tiếng sáo gọi bạn tình của ai kia mà như gọi lòng cô, bất giác cô bước đi, cô muốn đi theo tiếng sáo tình yêu ấy, đó mới chính là cuộc sống đáng lẽ cô được hưởng. Nhưng dây trói cứa vào da thịt, nỗi đau thể xác làm cô bừng tỉnh. Cô đành lòng phải trở lại với hiện thực đắng cay, rằng thân phận mình không bằng con ngựa nhà thống lý. Đau xót thay.      

Sự hồi sinh sức sống của Mị trải qua cả một quá trình diễn biến từ những cảm xúc hồ tưởng về quá khứ đến hành động phản kháng muốn đi chơi và cuối cùng nhận thức ra một điều quan trọng. Lúc trước, Mị đã coi mình là con trâu, con ngựa nhà thống lý mà đã là con trâu, con ngựa thì không có suy nghĩ, chúng chỉ biết ăn và làm việc mà thôi nhưng lúc này Mị đã hiểu ra, trong ngôi nhà này, đến cả con trâu, con ngựa mình cũng không bằng. Sự hồi sinh sức sống này do nguyên nhân khách quan là tiếng sáo và men rượu nồng nó chưa đủ sức mạnh để tạo nên những hành động mạnh mẽ để tự giải thoát mình, chính vì thế sau đó, Mị lại trở lại cuộc sống như cũ.            

Qua nghệ thuật miêu tả tâm lý cùng việc sử dụng ngôn ngữ giản dị, thông dụng, Tô Hoài dường như đã vẽ lên trước mắt người đọc hình ảnh một người con gái mạnh mẽ, tuy đã bị vùi dập, tưởng chỉ còn cái xác không hồn nhưng bên trong vẫn tiềm tàng ẩn chứa sức sống mãnh liệt, chỉ tìm cơ hội để hồi sinh, để bùng cháy.

Phân tích diễn biến tâm trạng và hành động của Mị trong đêm tình mùa xuân trích truyện ngắn Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài – Bài làm 2

Đề tài Tây Bắc in đậm trong sự nghiệp sáng tác của Tô Hoài: “Truyện Tây Bắc”, “Miền Tây”, “Họ Giàng ở Phìn Sa”… Truyện “Vợ chồng A Phủ” mang ý nghĩa như một “chiến công” của nhà văn Hà Nội khi theo bộ đội vào giải phóng Tây Bắc. Truyện kể về cuộc đời của Mị và A Phủ ở Hồng Ngài trong nhà thống lí Pá Tra và khi làm chiến sĩ ở khu căn cứ Phiềng Sa. Quá đó, tác giả đã nói lên nỗi thống khổ và sự vùng dậy của người Mèo ở Tây Bắc, một lòng tham gia kháng chiến để giành lấy tự do, tìm lại tình yêu, hạnh phúc.

Nhân vật Mị  là một sáng tạo của Tô Hoài. Đêm tình mùa xuân ở Hồng Ngài là tình tiết cảm động nhất, hấp dẫn nhất của truyện thể hiện khát vọng sống, khát khao tình yêu của cô dâu gạt nợ.
Mị mồ côi mẹ, ở với cha già. Mị xinh đẹp, tuổi xuân phơi phới, vì món nợi truyền kiếp, Mị trở thành con dâu gạt nợ nhà thống lí Pá Tra. Tuổi xuân của Mị bị A Sử, thằng con trai thống lí giày xéo. Mị sống khổ như trâu ngựa, Mị toan ăn lá ngón tự tử, nhưng thương cha già, mị không đành lòng chết.Sống trong đau khổ, mị gần như vô hồn, vô cảm “càng không nói, lùi lũi như con rùa nuôi xó cửa”.

Xuân qua rồi xuân trở lại. Đêm tình mùa xuân ở Hồng Ngài lại đến. Cả một không gian tưng bừng. Lúa ngô ở các nương đã thu hoạch xong, gió và rét rất dữ dội. Cảnh sắc ở các làng Mèo ngày càng đẹp. Màu “vàng ửng” của cỏ gianh, màu trắng, màu đỏ au thậm, màu tím mát của hoa thuốc phiện vừa nở. Màu sắc sặc sở của những chiếc váy hoa sặc sỡ phơi trên những mỏm đá xòe như những con bướm. Tiếng “cười ầm” của bọn trẻ con chơi quay, tiếng sáo rủ bạn tình đi chơi, tiếng chó sủa xa xa… Trước cảnh tượng tưng bừng ấy, cứ tưởng riêng mình Mị “nào biết có xuân là gì”. Nhưng thật bất ngờ, những đêm tình mủa xuân ở Hồng Ngài lại hồi sinh sức sống trong Mị. Tâm trạng và hành động của Mị đã được Tô Hoài thể hiện một cách hết sức tinh tế và xúc động.

Trong lúc trai gái và trẻ con tụ tập đánh pao, đánh quay, thổi sáo và thổi khèn, nhày dây trên sân thì Mị “tha thiết bồi hồi” khi nghe tiếng sáo từ đầu núi vọng lại. Mị “nhẩm thầm” bài hát của người đang thổi sáo:

“…Ta không có con trai con gái – Ta đi tìm người yêu…” Sau bao màu xuân câm lặng, có lẽ đây là lần đầu người con dâu gạt nợ khẽ hát thầm.

Tiếng sáo đã gợi thương nhớ và thức tỉnh. Mị lén lấy hũ rượu “uống ực từng bát” uống để nuốt hận hay quên đi những đau khổ? Say rượu “lim mặt” tâm trạng Mị bắt đầu có những diễn biến mạnh mẽ, Mị hồi tưởng “sống về ngày trước”. Tiếng sao gọi bạn tình “văng vằng” trong tai Mị. Bao kỉ niệm đẹp thời con gái sống dậy trong lòng Mị. Mị thổi sao giỏi.. Có biết bao nhiêu chàng trai say mê “ngày đêm thổi sáo đi theo Mị”. Mị hồi tưởng lại những mùa xuân thời còn con gái tức là Mị đã được thức tỉnh. Khát vọng sống như ngọn lửa đã bừng sáng trong tâm hồn Mị.
Mị “từ từ bước vào buồng” với tâm trạng “thấy phơi phới trở lại trong lòng đột nhiên vui như những đêm Tết ngày trước”. Mị được thức tỉnh, tự ý thức là mình “trẻ lắm”, “vẫn còn trẻ”. Mị khao khát, Mị “muốn đi chơi”.
 

Khát vọng sống như ngọn lửa đang bừng cháy sau bao nhiêu phẫn uất. Phẫn uất và đau khổ cho thân phận và số phận đầy trớ trêu, bi kịch của Mị. Bao nhiêu người có chồng vẫn đi chơi ngày Tết, Mị và A Sử “không có lòng với nhau mà vẫn phải ở với nhau!”. Không thể cam chịu mãi kiếp con dâu gạt nợ. Mị muốn ăn lá ngón cho chết ngay! Uất ức, nước mắt Mị ứa ra, khi tiếng sao gọi bạn yêu “vẫn lơ lửng bay ngoài đường”. Tâm hồn Mị diễn biến phức tạp trong quá trình thức tỉnh, nổi loạn. Mị đang sống trong nghịch lí giữa thân phận con dâu gạt nợ và niềm phơi phới muốn đi chơi Tết. Liệu Mị còn dám phá tung và cắt đứt sợi dây oan nghiệt đang thắt chặt, thít lấy số phận Mị? Hay để mình đi theo những tiếng gọi của cuộc chơi với tiếng sáo gọi bạn yêu?

Mị vào buồng lần này không phải để nhìn “cái lỗ vuông” hay để nghĩ đến cái chết, mà Mị hành động mạnh mẽ, ngang nhiên trước mặt A Sử khi hắn bất ngờ xuất hiện trong buồng. A Sử thay áo mới để chuẩn bị đi chơi, khoác thêm hai vòng bạc… để rình bắt gái xinh về làm vợ, Mị cũng chuẩn bị đi chơi như thách thức. Mị đã hành động. Xắn thêm mỡ bỏ vào đĩa đèn cho sáng, “quấn lại tóc”, với tay lấy cái váy hoa, lấy thêm cái áo. A Sử nhìn Mị, hỏi Mị, Mị cũng không nói. Hàng loạt hành động “nổi loạn” của Mị diễn ra liên tiếp khi tiếng sáo đang “rập rờn” trong đầu Mị. Tiếng sáo gọi bạn tình như đem đến cho Mị một nguồn sức mạnh mới, khơi gợi lòng khát khao yêu đương và hạnh phúc. Khi Mị với tay lấy cái váy hoa, Mị thực sự đã thức tỉnh, trở lại với sức sống thời con gái với bao ước mơ đẹp.

Sự phản kháng của Mị phải trả giá nặng nề. Chỉ sau một câu hỏi: “Mày muốn đi chơi à?” Thằng A Sử độc ác đã trói Mị vào cột nhà bằng sợi dây đay. Hai tay Mị bị trói bằng dây thắt lưng, tóc Mị bị quấn lên cột, Mị “không cúi, không nghiêng đầu được nữa”. Thể hiện diễn biến tâm trạng của Mị trong hoàn cảnh bị trói trong đêm tình mùa xuân, ngòi bút Tô Hoài đã hoàn toàn “nhập vào nhân vật”. Trong bóng tối, Mị đứng im lặng. Hơi rượu còn “nồng nàn” như nâng đỡ tâm hồn Mị.Quên đi những đau khổ thực tại, Mị vẫn nghe tiếng sao “đưa Mị theo những cuộc chơi, những đám chơi”. Mị “vùng bước đi”, lòng bồi hồi theo những tiếng sáo: “Em không yêu quả pao rơi rồi – Em yêu người nào, em bắt pao nào…” Nhưng rồi Mị lại trở lại thực tại đau đớn, khổ nhục: “Tay chân đau không cử động được”. Mị “thổn thức nghĩ mình không bằng con ngựa” khi nghe tiếng ngựa “gãi chân”, nhai cỏ, tiếng chó sủa xa xa… Mị nghĩ đến cảnh tình tự của bao cặp tình nhân giờ này “dỡ vách ra rừng chơi”. Mị nín khóc, Mị lại bồi hồi trong trạng thái lúc mê lúc tỉnh. Dây trói thít lại, đau nhức. “Hơi rượu tỏa nồng nàn tha thiết nhớ”.

Bị trói đứng suốt đêm, Mị “bàng hoàng tỉnh” lúc trời gàn sáng. Chỉ nghe tiếng lửa réo – không một tiếng động – Mị nghĩ đến các vợ chú, những người đàn bà “khốn khổ sa vào nhà quan”; thương người đàn bà nọ bị chồng trói cho đến chết trong nhà thống lí. Mị vừa thương mình, vừa thương người, vừa thương cho những thân phận đàn bà ở Hồng Ngài “một đời con người chỉ biết đi theo đuôi ngựa của chồng”. Mị sợ hãi “cựa quậy” xem mình còn sống hay đã chết. Dây trói siết chặt “đau dứt từng mảnh thịt”.

Nhờ một sự tình cờ mà Mị thoát chết trong đêm hãi hùng đó. Đoạn văn đêm tình mùa xuân có ba cảnh. Cảnh Mị ngồi nhẩm theo tiếng sáo và uống ực từng bát rượu. Cảnh Mị chuẩn bị váy áo đi chơi và cảnh Mị bị A Sử trói đứng suốt đêm trong buồng. Cảnh nào cũng sinh động, điểm hình cho bi kịch của Mị, của người con dâu gạt nợ. Đoạn văn đêm tình mùa xuân thể hiện ngòi bút kể chuyện cảm động, phân tích diễn biến tâm lý nhân vật một cách tính tế, sâu sắc. Tiếng sao gọi bạn tình được nhắc lại 13 lần đầy ám ảnh, nhưu thức tỉnh, như lay gọi về niềm khát khao được yêu, được hạnh phúc của người con dâu gạt nợ.

Sự “nổi loạn” của Mị cho thấy sức sống tiềm tàng của nhân vật Mị mà máu và sự dã man không thể vùi dập được! Đêm tình mùa xuân thấm đẫm những đau khổ nhưng tràn đầy nhân văn. Nó đã góp phần tô đậm tính cách nhân vật Mị, Nó đã thể hiện một cahcs xúc động giá trị hiện thực và tinh thần nhân đạo cảu truyện “Vợ chồng A Phủ”.

Phân tích diễn biến tâm trạng và hành động của Mị trong đêm tình mùa xuân trích truyện ngắn Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài – Bài làm 3

Trong các tác phẩm của Tô Hoài, ông đã vẽ ra rẩ nhiều hình ảnh và tạo dựng nên những hình ảnh đặc biệt và có nhiều ấn tượng mạnh mẽ nhất trong lòng người, việc xây dựng nên diễn biến tâm lý nhân vật là một thành công lớn nhất trong tác phẩm của ông, tiêu biểu trong những bài đó là diễn biến tâm lý của Mị trong đêm tình mùa đông.

Trong những năm tháng sống trong vùng núi Tây Bắc, tác giả có một đặc điểm rất nổi bật, và tiêu biểu cho những phong cách đó là cách tạo dựng nên những hình mẫu lý tưởng của chính nhân vật của mình. Mị là một cô gái hiền lành, biết yêu thương mọi người xung quanh, cả cuộc đời của cô chỉ nghĩ đến người khác, và tạo dựng nên những hình mẫu lý tưởng của chính nhân vật của tác giả. Cuộc đời của Mị ban đầu khi đang sống bên gia đình, cô là một nhân vật được sống và hưởng thụ những giây phút thời gian nhất của con người, luôn biết hiếu thảo và yêu quý người cha của mình, những điều đó luôn có thể góp phần làm nên những điển hình cho chính những nhân vật của mình, những ấn tượng mạnh mẽ và tạo dựng cho người đọc những ấn tượng sâu sắc.

Tâm hồn của Mị từ một người luôn biết yêu thương, cô hồn nhiên và tạo nên nhiều ấn tượng cho người đọc từ một người luôn luôn biết sống vì gia đình, tâm hồn nở hoa và tạo dựng nên những cuộc sống có ý nghĩa và tạo nên nhiều ấn tượng cho con người bởi cô là người khá xinh đẹp, và có thú vui thích nghe thổi sao, tâm hồn của cô mở rộng và đang đan xen vào chính tâm hồn của người những điều mang lại ý nghĩa to lớn nhất, trong những giây phút đó, chúng ta đều thấy Mị luôn sống và vui tươi vì người thân của mình.

Nhưng rồi chỉ vì lòng hiếu thảo mà phải bán mình để trả nợ cho cha, phải sang nhà thống lý ở, sống kiếp trâu ngựa nơi đây, đã có lúc Mị nghĩ đến việc ăn lá ngón để tự tử nhưng rồi, khi nghĩ về gia đình và cha cô vẫn phải nhẫn nhục để chịu đựng những dòng cảm xúc riêng của tác giả, tác giả đang sống những hình ảnh của một cô gái luôn biết tạo dựng nên cho cuộc đời của mình những hình ảnh quan trọng nhất. Cô luôn yêu thương và biết sống lên trên cuộc sống, bởi những hình ảnh của người luôn yêu thương và biết yêu cuộc sống của mình nhiều nhất. Cô đã biết sống để lo cho chính người cha của mình.

Nhưng rồi phải chịu cảnh sống khổ cực, bị áp bức về tinh thần, bị giam hãm trong căn phòng bé nhỏ, chỉ có ô thoáng bằng bàn tay cả cuộc đời đang phải chịu đựng những nỗi đau lớn cho chính mình, những điều đó làm cho tâm hồn của cô đang phải sống trong những năm tháng cực khổ, và phải sống một kiếp sống của những con người đang bị giam hãm về tinh thần và cả thể xác tinh thần. Luôn sống vì cho cha, nên chính vì vậy cô không nghĩ đến bản thân, nhưng rồi khi trong căn phòng nhỏ hẹp đó, cô đã từng nghĩ đến cảnh trước đây, đó chính là trong đêm tình mùa xuân, cô đang dần thả tâm hồn của mình ra bên ngoài căn phòng đó, những hình ảnh thể hiện những chi tiết đặc sắc và chi tiết nhất trong chính cuộc đời của tác giả, tác giả đang phải cố gắng xây dựng nên biểu tượng của nhân vật một cách đặc sắc và có nhiều ấn  tượng nhất.

Trong những hình ảnh đó tác giả đã nói lên được tâm trạng, dòng diễn biến tâm lý của tác giả đối với chính cuộc đời của mình, luôn luôn sống và yêu thương tình cảm cũ của mình. Cô nhớ những năm tháng đã quađó là những năm tháng có nhiều ý nghĩa và thực sự tươi tắn nhất trong chính cuộc đời của môt cô gái có thể nói đang được sống những năm tháng hạnh phúc từ chính cha và gia đình của mình.

Nhưng rồi giờ đây cô chỉ biết thả tâm hồn của mình vào những hình ảnh đẹp và mang nhiều giá trị mạnh mẽ cho chính cuộc đời của mình, cô muốn đi chơi, muốn được tự do, muốn được nghe những tiếng sáo thiên thai của cuộc sống bên ngoài, những điều đó có ảnh hưởng mạnh mẽ cho cuộc đời đang héo mòn. Cuộc đời của chính nhân vật lúc này đang dần được sống lên bởi những khoảnh khắc hạnh phúc nhất của cuộc đời, cuộc đời của cô đã phải chịu đựng những hạnh phúc và nó có giá trị khi làm nở rộ lên cuộc đời và giá trị của chính bản thân mình.

Trong bao cảm xúc tâm hồn của con người đang được nở rộ và sống lên trong biết bao nhiêu giá trị và cuộc đời của mỗi con người, Mị trong đêm tình màu xuân được biểu hiện rõ nét, và dòng tâm lý của nhân vật được thể hiện một cách có ấn tượng và mạnh mẽ nhất cho chính cuộc đời của mỗi con người, những tình cảm đó đã được sống lên trong biết bao nhiêu cảm giác, và có ý nghĩa mạnh mẽ nâng cao tầm ảnh hưởng của con người.

Trong cuộc sống của Mị lúc này, cô chỉ biết nghĩ về những kí ức trong quá khứ của mình, trước những tình cảm đó, cô luôn biết trân trọng và luôn hoài niệm những kí ức của một cô gái đang tự tại và tự do khi dạo chơi, Mị muốn đi chơi, nhưng rồi chính hành động của bọn quyền lực lại dập tắt đi những hình ảnh của Mị lúc này. Mị đang sắm sửa để đi chơi nhưng rồi tên thống lý Pá Tra lại nhốt Mị vào căn phòng, trói và hành hạ Mị, đó là những hành động dã man, Mị một lần nữa lại rơi vào tình cảnh rất đau thương của cuộc sống. Tâm hồn đang nở rộ ra một khoảng khắc, thì giờ đây lại bị dập tắt bởi chính cuộc sống và tâm hồn của cô lại rơi vào trạng thái tuyệt vọng một lần nữa.

Mị đang rơi vào một bi kịch khi những tiếng sáo đó thu hút tâm hồn của Mị để Mị muốn đi chơi, thì giờ đây chính tội ác của bọn cầm quyền lại đẩy Mị đến những con đường đau khổ và đau thương nhất, biết bao cảm xúc và tâm trạng giờ đây bị vụt tắt trong chính cuộc đời và tâm hồn lại héo úa và đau thương vô cùng. Mỗi chi tiết và dòng tâm lý đã diễn tả mạnh mẽ và sâu sắc trong tâm hồn của Mị.

Tô Hoài đã vẽ lên một hình tượng nhân vật khá lý tưởng, dòng diễn biến tâm lý của nhân vật đang được mở rộng và nó lan tỏa đến giá trị chung của toàn bộ tác phẩm của mình.

Phân tích diễn biến tâm trạng và hành động của Mị trong đêm tình mùa xuân trích truyện ngắn Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài – Bài làm 4

1. Mị đã bước vào cái đêm đáng ghi nhớ ấy, thoạt tiên, như một tâm hồn tâm câm lặng. Cái cô Mị xưa kia trẻ đẹp, khao khát yêu đương và cũng đã được yêu đương, cô Mị ấy tưởng như đã chìm hẳn vào dĩ vãng. Chỉ còn một người đàn bà “không nói, lùi lũi như con rùa nuôi trong xó cửa”, người đàn bà bị cầm tù trong một ngục thất tinh thần (hình ảnh cái buồng có một cửa sổ lỗ vuông bằng bàn tay, lúc nào trông ra cũng chỉ thấy mờ mờ trăng trắng). Đã bao năm rồi, người đàn bà ấy chẳng biết đến mùa xuân, chẳng đi chơi Tết.

   2. Vậy mà vào đúng cái đêm tình mùa xuân năm ấy, Mị thốt nhiên lại muốn đi chơi, và đã sửa soạn đi chơi thực sự. Vì sao vây? Khó có thể cho là tại đất trời. Thời tiết mùa xuân năm nào chẳng đại loại như thế.

    Lí giải sự đột biến khác thường của Mị trong đêm ấy, là một thử thách thật đối với Tô Hoài. Hãy xem bằng cách nào mà nhà văn vượt qua thử thách.

   – Với một người như Mị, muốn đi chơi nghĩa là muốn phá phách, nghĩa nổi loạn. Cũng với một người như Mị để có thể nổi loạn, thì phải có cái gì có khả năng làm quên đi hiện tại để sống trở về những tháng năm xưa.

   Cái đó là men rượu mà Tết năm ấy, Mị đã lén “uống ực từng bát”. “Rồi Mị lịm mặt ngồi đấy… nhưng lòng Mị thì đang sống về ngày trước”… Rõ nhất là tiếng sáo. Mỗi lần tiếng sáo trở lại truyện là mỗi lần nó được biến đổi đi từ âm thanh của hiện tại dần dần thành tiếng của những mùa xuân trước. Từ chỗ ở ngoài Mị, ở xa Mị, dần dần như tiếng ai mời gọi, hồn ai chờ đợi ngoài đường, để cuối cùng rập rờn trong đầu người thiếu phụ. Tiếng sáo dìu hồn Mị hay là bước đi của hồn Mị được ghi dấu bằng tiếng sáo.

   –  Như thế là sức sống lòng, lòng ham sống đã thức dậy trong lòng người thiếu phụ.

   Nhưng sự vượt khỏi hoàn cảnh hiện tại của nhân vật không hề đơn điệu dễ dàng.

   Một thời gian dài, Mị sống trong sự giao tranh giữa quá khứ và hiện tại. Quá khứ đẩy đưa đi, hiện tại trì níu lại. (Nên lòng phơi phới mà Mị vẫn theo quán tính bước vào buồng, ngồi xuống giường, trông ra cái cửa sổ lỗ vuông mờ mờ trăng trắng. Và lòng ham sống trào dậy đầu tiên trong ý nghĩ muốn chết ngay không buồn nhớ lại…).

   Nhưng sức sống cứ lớn dần, sức ám ảnh của tuổi xuân cứ mạnh dần, cho đến khi nó dường như chiếm trọn tâm hồn Mị. Phải tới lúc đó, Mị mới hành động như một kẻ mộng du, không thấy, không nghe A Sử nói.

   3. Rồi Mị bị A Sử trói trong trạng thái mơ hồ. Mãi về sau, Mị mới cảm thấy cái hiện tại tàn khốc khi vùng bước đi mà lay chân không cựa được. Nhưng nếu cái mơ không đến một lần, ngay tức khắc thì sự tỉnh ra cũng vậy. Lại một giai đoạn chập chờn nữa giữa hơi rượu, tiếng sáo với cái đau nhức của dây trói và tiếng chân ngựa đạp vào vách. Nhưng bây giờ thì theo chiều ngược lại, tỉnh dần ra, đau đớn dần lên, tê dại dần đi, để dần dần trở lại với vị trí của con rùa lùi lũi trong xó cửa.

   4. Một làn sóng tình cảm đã tan đi, không làm thay đổi mảy may đời Mị. Nhưng cái gì Tô Hoài đã viết về đêm hôm ấy vẫn đầy ý nghĩa. Nó cho thấy: thứ nhất, sức sống cùa con người dù bị giẫm đạp, đè nén đến đâu cũng vẫn không bị mất đi. Ý nghĩ ấy khiến ta thêm tin, thêm yêu mến con người. Thứ hai, chế độ phong kiến là chế độ buộc trói, giam hãm chống lại con người và sự sống. Chế độ ấy đáng căm thù, lên án cả từ phía nhân danh quyền sống của con người, tình tiết nghệ thuật giàu chất nhân đạo và chất thơ.

Phân tích diễn biến tâm trạng và hành động của Mị trong đêm tình mùa xuân trích truyện ngắn Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài – Bài làm 5

Vợ chồng A Phủ là truyện ngắn xuất sắc nhất của nhà văn Tô Hoài trong giai đọan sáng tác sau Cách mạng tháng Tám năm 1945. Nội dung kể về cuộc đời đầy biến cố của đôi vợ chồng trẻ người Mông là Mị và A Phủ trong chế độ thực dân, phong kiến.

Nhân vật Mị là một hình tượng nghệ thuật đặc sắc có ý nghĩa khái quát cao, tiêu biểu cho cuộc sống đau khổ, tủi nhục và quá trình vùng lên tự giải phóng của đổng bào miền núi Tây Bắc. Đoạn văn miêu tả diễn biến tâm trạng của Mị trong đêm xuân với những tình tiết chân thực và cảm động đã thể hiện sức sống mãnh liệt cùng khao khát tình yêu cháy bỏng của Mị – người con gái xinh đẹp mà bất hạnh.

Mị mồ côi mẹ, ở với cha già. Vì đẹp người đẹp nết nên Mị được nhiều chàng trai trong vùng để mắt tới. Tương lai của cô lẽ ra sẽ tốt lành, yên ấm, nhưng chì vì món nợ truyền đời của cha mẹ mà Mị bị bắt về làm con dầu trừ nợ cho nhà thống lí Pá Tra. Tuổi xuân của Mị đã bị A Sử, gã con trai xấc xược và hung bạo tước đoạt, giày xéo.

Quãng đời Mị sống trong nhà thống lí là chuỗi dài những đọa đày, tủi nhục. Tuy danh nghĩa là con dâu nhà quan lớn nhưng thực chất Mị chỉ là đầy tớ, nô lệ, bị coi rẻ hơn cả con trâu, con ngựa. Đau khổ, cực nhục đã cướp mất tuổi xuân của Mị, biến cô thành kẻ nhẫn nhịn và cam chịu. Lúc mới bị bắt về, Mị phản ứng quyết liệt, định ăn lá ngón tự tử, nhưng rồi thương xót cha già, Mị không đành lòng chết. Đời Mị cứ thế lặng lẽ trôi đi. Cuộc sống không còn ý nghĩa. Cô sống mà như đã chết. Đau khổ triền miên đã làm cho Mị hóa thờ ơ, lạnh lùng. Mọi cảm xúc trong cô dường như đã chai lì. Tuy nhiên, khát vọng sống trong Mị chưa hoàn toàn lụi tắt. Trong Mị luôn tồn tại hai con người tưởng chừng đối lập: Con người bên ngoài lạnh lùng vô cảm và con người bên trong có sức sống âm thầm nhưng mãnh liệt.

Tác giả lấy khung cảnh mùa xuân, đêm xuân làm nền cho diễn biến tâm trạng của Mị. Mùa xuân, đất trời tưng bừng màu sắc, rộn rã âm thanh, rất gần gũi với quãng đời hồn nhiên, vui vẻ ngày trước của Mị: Trên đầu núi, các nương ngô, nương lúa gặt xong, ngô lúa đã xếp yên đầy các nhà kho. Trẻ con đi hái bí đỏ, tinh nghịch, đã đốt những lều canh nương để sưởi lửa. Ở Hồng Ngài người ta thành lệ cứ ăn Tết khi gặt hái vừa xong, không kể ngày, tháng nào. Ăn Tết như thế cho kịp lúc mưa xuân xuống thì đi vỡ nương mới. Hồng Ngài năm ấy ăn Tết giữa lúc gió thổi vào cỏ gianh vàng ửng, gió vã rét rất dữ dội. Nhưng trong các làng Mèo Đỏ, những chiếc váy hoa đã đem ra phơi trên mỏm đá xòe như con bướm sặc sỡ… Đám trẻ đợi Tết, chơi quay, cười ầm trên sân chơi trước nhà. Ngoài đầu núi lấp ló đã có tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi.

Đoạn văn tả cảnh mùa xuân trên vùng núi cao Tây Bắc với những hình ảnh đặc sắc sinh động và đầy sức sống. Màu sắc sặc sỡ của những chiếc váy hoa của các cô gái phơi trên các mỏm đá báo hiệu Tết đã đến gần. Tiếng cười ầm của đám trẻ con chơi quay trên sân chơi trước nhà. Tiếng sáo thổi réo rắt rủ bạn tình đi chơi. Tiếng chó sủa xa xa… Những đêm tình mùa xuân đã tới.

Sức sống tưng bừng của vạn vật mùa xuân đã làm cho tâm hồn Mị hồi sinh. Tâm trạng Mị lúc này pha trộn giữa nhiều cung bậc cảm xúc: vui sướng và đau khổ, tủi nhục đến mức muốn chết và khao khát sống. Những cảm xúc ấy đang trỗi dậy, cuộn xoáy, trào dâng trong lòng Mị.

Trong lúc trai gái và lũ trẻ con tụ tập đánh pao, đánh quay, thổi sáo, thổi khèn trên sân chơi đầu bản thì Mị thiết tha bồi hồi khi nghe tiếng sáo gọi bạn tình từ đầu núi vọng lại. Mị nhẩm thầm bài hát quen thuộc mà thời con gái cô hay hát:

Mày có con trai con gái rồi
Mày đi làm nương
Ta không có con trai con gái
Ta đi tìm người yêu.

Sau bao năm câm lặng trong đau khổ, có lẽ đây là lần đầu tiên người con dâu gạt nợ khe khẽ cất tiếng hát thầm.

Cảnh vui xuân nhộn nhịp ở đầu bản và cảnh ăn Tết ồn ào trong nhà thống lí Pá Tra đã tác động mạnh tới tâm hồn Mị, khiến cô nhớ lại thời con gái chưa xa. Lúc đầu, Mị hành động theo thói quen một cách vô thức: Ngày Tết, Mị cũng uống rượu. Mị lén lấy hũ rượu, cứ uống ực từng bát. Mị uống rượu mà như uống nỗi tủi hận, cay đắng vào lòng, hay là Mị cố tình uống thế cho thật say để quên đi nỗi khổ? Tuy nhiên, hành động ấy thể hiện một sự chuyển biến khác thường đang diễn ra trong tâm trạng người con gái đáng thương.

Bi kịch bắt đầu khi ý thức về bản thân của Mị đang trỗi dậy. Mị say rượu lịm mặt ngồi đấy nhìn mọi người nhảy đồng, người hát Men rượu đánh thức nỗi nhớ về phần đời đã qua: Mị đang sống về ngày trước. Tiếng sáo gọi bạn tình văng vẳng bên tai Mị. Đấy là tiếng sáo của tình yêu rạo rực, của tuổi thanh xuân căng đầy sức sống. Dường như lúc này, Mị không còn là con dâu gạt nợ nhà thống lí Pa Tra nữa mà là cô gái xinh đẹp đang uống rượu bên bếp lửa và thổi sáo: Mị uốn chiếc lá trên môi, thổi lá cũng hay như thổi sáo. Bao kỉ niệm đẹp thời con gái sống dậy trong lòng Mị: Mị thổi sáo giỏi… có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị. Hồi tưởng về mùa xuân tươi đẹp thời con gái, điều đó cho thấy con người thật của Mị đang hồi sinh. Khát vọng sống như ngọn lửa đang bừng cháy trong tâm hồn Mị.

Diễn biến tâm trạng Mị rất phức tạp: Cô đang bị giằng xé bởi mâu thuẫn giữa thân phận tù túng của người con dâu gạt nợ và mong muốn được tự do đi chơi Tết của cô gái đang khao khát tự do và tình yêu. Liệu Mị có dám cắt đứt sợi dây oan nghiệt đang thít chặt lấy số phận mình để đến với những cuộc chơi vui vẻ, với tiếng sáo gọi bạn tình réo rắt du dương?!

Mải mê chìm đắm trong quá Khứ nên Mị tạm quên hiện tại: Rượu đã tan lúc nào. Người về, người đi chơi đã vãn cả. Mị không biết, Mị vẫn ngồi trơ một mình giữa nhà. Mãi sau, Mị mới đứng dậy, nhưng Mị không bước ra đường chơi Mị từ từ bước vào buồng. Tâm trạng Mị phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui sướng như những đêm Tết ngày trước. Mị nhận ra rằng mình vẫn còn trẻ, Mị muốn đi chơi.

Khát vọng sống như ngọn lửa bừng cháy trong lòng khiến Mị càng thêm một phẫn uất trước tình cảnh tủi nhục của mình. Bao nhiêu người có chồng mà vẫn đi chơi ngày Tết đấy thôi. A Sử với Mị không có lòng với nhau mà vẫn phải ở với nhau. Mị muốn ăn lá ngón cho chết ngay, chứ không buồn nhớ lại nữa. Uất ức, nước mắt Mị ứa ra. Tiếng sáo gọi bạn vẫn lửng lơ bay ngoài đường :

Anh ném pao, em không bắt,
Em không yêu, quả pao rơi rồi…

Mị muốn quên thời con gái ngày trước mà không sao quên được. Tiếng sáo cứ lửng lơ trong đầu khiến cho Mị thiết tha bồi hồi.

Khi A Sử bất ngờ vào buồng để thay áo mới, tiếp tục đi rình bắt thêm con gái nhà người ta đem về làm vợ ; Mị lặng lẽ, thản nhiên xắn thêm miếng mỡ bỏ vào đĩa đèn cho sáng, quấn lại tóc, với tay lấy cái váy hoa, rút thêm cái áo. A Sử nhìn Mị, Mị không thèm nói một lời. Những hành động “nổi loạn” diễn ra trong khi tiếng sáo đang rập rờn trong đầu Mị. Tiếng sáo gọi bạn tình như đem đến cho Mị một sức mạnh mới, khơi gợi khao khát yêu đương và hạnh phúc. Khi với tay lấy váy hoa… là Mị đã thực sự sống lại thời con gái với bao ước mơ tươi đẹp.

Mị đã bừng tỉnh; quá khứ, hiện tại đan xen trong tâm hồn Mị. Hiện tại thì tăm tối, ngột ngạt, mà tiếng sáo gọi bạn vẫn lơ lửng bay ngoài đường, đánh thức quá khứ đẹp đẽ chưa xa.

Những hành động khác thường của Mị đã bị A Sử trấn áp phũ phàng. Sau câu hỏi ngạc nhiên và giận dữ: Mày muốn đi chơi à ?, A sử trói Mị bằng cả một thúng sợi đay, quấn tóc lên cột làm cho Mị không cúi, không nghiêng được đầu nữa. Không có một dòng nào miêu tả thái độ phản kháng của Mị. Suốt từ đầu đến cuối, Mị chỉ im lặng, âm thầm cam chịu. Tuy vậy, ẩn chứa bên trong lại là một cô Mị hoàn toàn khác, một cô Mị đang say mê sống với những kỉ niệm tình yêu. A Sử chỉ trói buộc được thể xác chứ không thể trói buộc được tâm hồn Mị.

Miêu tả diễn biến tâm trạng và hành động của Mị trong đêm tình mùa xuân, Tô Hoài dường như đã nhập thân vào nhân vật. Trong bóng tối, Mị đứng im lặng như không biết mình đang bị trói. Hơi rượu nồng nàn nâng đỡ tâm hồn Mị. Tai Mị vẫn nghe tiếng sáo đưa Mị đi theo những cuộc chơi, những đảm chơi. Tuy Mị chưa giải thoát được thể xác nhưng Mị đã giải thoát được tâm hồn: Lòng Mị bồi hồi theo tiếng sáo: Em không yêu, quả pao rơi rồi, Em yêu người nào, em bắt pao nào… Những vết dây trói đau nhức đưa Mị trở về với thực tại đau đớn, khổ nhục. Mị vùng bước đi. Nhưng tay chân đau không cựa được. Mị không nghe tiếng sáo nữa. Chỉ còn nghe tiếng chân ngựa đạp vào vách… Mị thổn thức nghĩ mình không bằng con ngựa.

Mị đang sống với con người bên trong của mình: Chừng đã khuya… Mị nín khóc, Mị lại bồi hồi nhớ đến thời điểm trai bản đến bên vách làm hiệu, rủ người yêu dỡ vách ra rừng chơi. Lúc này, thực tại và quá khứ cứ đan xen vào nhau, giằng xé tâm hồn Mị. Càng nhớ tới kỉ niệm cũ, Mị càng xót xa, đau khổ, phẫn uất trước thực tại phũ phàng : Cả đêm ấy Mị phải trói đứng như thế. Lúc thì khắp người bị dây trói thít lại, đau nhức. Lúc lại nồng nàn tha thiết nhớ. Hơi rượu tỏa. Tiếng sáo. Tiếng chó sủa xa xa. Mị lúc mê, lúc tĩnh. Cho tới khi trời tang tảng rồi không biết sáng từ bao giờ.

Mị bàng hoàng tỉnh… Không một tiếng động. Mị thương những người đàn bà khốn khổ sa vào nhà quan… Đời người đàn bà lấy chồng nhà giàu ở Hồng Ngài thì một đời con người chỉ biết đi theo đuôi con ngựa của chồng. Mị chợt nhớ lại câu chuyện người ta vẫn kể: Đời trước, ở nhà thống lí Pá Tra có một người trói vợ trong nhà ba ngày rồi đi chơi, khi về nhìn đến thì vợ chết rồi. Nhớ thế, Mị sợ quá, Mị cựa quậy, xem mình còn sống hay chết, cổ tay, đầu, bắp chân bị dây trói siết lại, đau dứt từng mảnh thịt.

Như thế là cuộc trỗi dậy lần thứ nhất của Mị không thành. Mị không thể thoát khỏi địa ngục trần gian là nhà bố con tên thống lí, nhưng Mị không còn là con ngựa, con rùa lùi lũi nuôi trong xó cửa nữa. Mị đã sống lại những thời khắc của tuổi thanh xuân tươi trẻ và tự do. Cuộc trỗi dậy ấy như một đợt sóng dâng lên rồi nhanh chóng tan ra, dù chưa làm thay đổi cuộc đời Mị nhưng những đợt sóng ngầm của cảm xúc đến lúc nào đó sẽ tuôn trào mãnh liệt mà bằng chứng là hành động Mị liều lĩnh cởi trói cứu A Phủ và cùng anh trốn khỏi Hồng Ngài.

Ở đoạn văn này, tác giả miêu tả hành động của Mị rất ít, nhưng người đọc vẫn bị cuốn hút bởi một con người đang từ cõi âm u mơ hồ trỗi dậy, có một sức sống tiềm tàng mà không một thế lực tàn ác nào vùi dập được. Không gian, thời gian, giọng kể chuyện của tác giả đều phù hợp với diễn biến phức tạp của tâm trạng Mị. Tô Hoài đã dẫn dắt người đọc dõi theo tâm trạng ấy, khi thiết tha bồi hồi, khi nghẹn ngào xót xa! Đoạn văn miêu tả tâm trạng Mị trong đêm xuân thấm đẫm tính nhân văn, góp phần tô đậm tính cách nhân vật Mị; thể hiện một cách chân thật và cảm động giá trị hiện thực và tinh thần nhân đạo của truyện ngắn Vợ chổng A Phủ.

Từ khóa tìm kiếm

• đêm tình mùa xuân của vợ chồng a phủ
• phân tích mị trong đêm tình mùa xuân
• Phân tích diễn biến tâm trạng và hành động của mị từ khi về làm vợ a sử
• phân tích diễn biến tâm trạng của mị trong đêm tình mùa xuân
• phân tích diễn biến tâm lí và hành động của mị trong đêm mùa đông lạnh giá mị cắt dây cởi trói cứu a phủ
• phân tích diển biến tâm lí nhân vật mị trong đêm tình mùa xuân
• phan tich dem tinh mua xuan vo chong a phu
• mị trong đêm tình mùa xuân
• Hãy phân tích diễn biến tâm trạng của Mị trong đêm tình mùa xuân ở Hồng Ngài trong vợ chồng aphu để làm rõ sức sống âm thầm tiềm tàng mãnh liệt của nvat
• giá trị dẫn dắt tâm hồn Mị trong hai đem tình mùa xuân#spf=1